Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
OdżywianieSkładniki odżywcze 2 min.

Amarantus – zboże XXI w. nie tylko dla wegan i wegetarian

Katarzyna Grzyś-Kurka

24.01.2022

Aktualizacja: 29.09.2022

Amarantus ze względu na swoje wartości odżywcze nazywany jest zbożem XXI w. Jego korzystny wpływ na organizm jest nie do przecenienia. Zawiera dużo białka, błonnik, witaminy, składniki mineralne oraz związki bioaktywne. Dzięki nim nie tylko obniżysz poziom cholesterolu i cukru we krwi, ale również zapobiegniesz niekorzystnemu stresowi oksydacyjnemu, wywołanemu przez wolne rodniki.


amarantus-ekspandowany-ziarno-co-to-jest
pexels

Polecane

papryczka-chili-marynowana-w-oleju-suszona
Odżywianie
1 min.
Papryczka chili - marynowana, w oleju, suszona
24.01.2022
ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/
Odżywianie
1 min.
Zioła na obniżenie potasu – co warto wybrać?
10.08.2022
orzeszki-ziemne-co-zawieraja-jakie-maja-wlasciwosci
Odżywianie
1 min.
Fistaszki - jakie mają właściwości i wartości odżywcze?
30.07.2021
jaki-kefir-jest-najzdrowszy-i-kiedy-powinno-sie-go-pic
Odżywianie
1 min.
Czy kefir jest zdrowy? W jaki sposób należy go pić?
25.05.2022
Spis treści
  1. Co to jest amarantus?
  2. Amarantus ekspandowany a kasza amarantus – czym się różnią?
  3. Wartości odżywcze amarantusa
  4. Właściwości amarantusa

Co to jest amarantus?

Amarantus (szarłat) jest pseudozbożem, podobnie jak komosa ryżowa. W czasach prekolumbijskich dla Inków, Azteków i Majów ziarno amarantusa stanowiło jeden z głównych składników codziennej diety (obok kukurydzy i fasoli). W Hiszpanii nasiona amarantusa zaczęto siać i uprawiać od XVI w. Niedługo później stał się on popularny w całej Europie, a w XIX w. także w Afryce i Azji.

Jak wygląda amarantus? Cechą charakterystyczną jest gęsty i duży kwiatostan (może osiągać nawet 50 cm), osadzony na łodygach o wysokości do 3,5 m. Ziarna o soczewkowatym kształcie są bardzo drobne – nie większe niż 1,7 mm. W zależności od odmiany amarantusa nasiona mogą mieć barwę białą, żółtą, brązową lub czarną.

Ziarna amarantusa wykorzystywane są do przyrządzania smacznych i zdrowych dań bezglutenowych. Mogą być bazą płatków śniadaniowych, deserów i przekąsek. Natomiast mąka z amarantusa doskonale sprawdza się podczas przygotowywania makaronów, klusek czy wypieków.

Amarantus ekspandowany a kasza amarantus – czym się różnią?

Ekspandowanie to „nadmuchiwanie” ziaren, które ma na celu zwiększenie ich objętości. W efekcie powstaje tzw. popping. To dlatego amarantus ekspandowany nazywany jest również dmuchanym lub preparowanym. Nasiona przed spożyciem nie wymagają gotowania, zachowują przy tym wszystkie cenne składniki odżywcze. Pomimo zmiany struktury pozostają pełnowartościowe. Rodzice coraz chętniej kupują tego typu amarantus dzieciom – można go dodać do przygotowanej kaszki, zupy czy jogurtu, bez dodatkowej obróbki termicznej.

Surowe ziarna amarantusa przed spożyciem wymagają ugotowania. Niestety, jak podczas każdej obróbki termicznej odbywa się to kosztem zawartych w nasionach składników odżywczych. Nie oznacza to jednak, że kasza z amarantusa jest mało wartościowa. Nadal jest bardzo cennym źródłem witamin, składników mineralnych i związków bioaktywnych. Jest ich jednak nieco mniej niż w surowej postaci.

Wartości odżywcze amarantusa

W nasionach amarantusa znajduje się dużo białka (około 18%) o korzystnym układzie aminokwasów.

Nie brak w nim również kwasów tłuszczowych:

  • stearynowego,

  • palmitynowego,

  • oleinowego,

  • linolowego.

W ziarnach amarantusa znajduje się dużo błonnika. Co ciekawe, znacznie mniej mają go m.in. pszenica, owies czy ryż. W szarłacie obecne są także polifenole, które jako przeciwutleniacze zwalczają wolne rodniki, spowalniając m.in. proces starzenia komórek i tkanek. Warto sięgnąć po amarantus, by dostarczyć organizmowi witamin (B1, B2, B3, B6, E), skwalenu, fitosteroli, mikro- i makroelementy (żelaza, magnezu, potasu, cynku).

Właściwości amarantusa

Amarantus jako produkt pochodzenia roślinnego jest cennym białkiem wegańskiej i wegetariańskiej diety. Ponadto, ponieważ nie zawiera glutenu, może zagościć na stałe w diecie osób chorujących na celiakię bądź borykających się z alergią na gluten.

Włączając do diety amarantus ekspandowany czy kaszę z amarantusa, obniżysz poziom cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów, a także zredukujesz podwyższone ciśnienie krwi. Amarantus ma również działanie hipoglikemiczne – obniża poziom glukozy. Jeśli chorujesz na cukrzycę bądź zmagasz się z insulinoopornością, wówczas sięgnij po ten produkt.

Co ciekawe, ekstrakt z łodyg i nasion szarłatu ma działanie przeciwbakteryjne (zwalcza szczepy bakterii Staphylococcus aureus i Escherichia coli) oraz przeciwgrzybicze (zwalcza grzyby Fusarium solani i Rhizopus oligosporus).

Powinnaś sięgnąć po produkty z amarantusa, chcąc zapobiec szkodliwemu działaniu wolnych rodników. Szarłat wygasza bowiem rodniki ABTS i DPPH oraz jony żelaza. Dzięki regularnemu spożywaniu nasion tej rośliny nie tylko spowolnisz proces starzenia organizmu, ale również zredukujesz ryzyko wystąpienia stresu oksydacyjnego i rozwoju związanych z nim wielu chorób cywilizacyjnych, jak choćby nowotworów.

Amarantus to produkt, którego nie może zabraknąć w jadłospisie osób stosujących dietę bogatą w błonnik. Składnik ten pozytywnie wpływa na redukcję wagi, a także poprawia pracę układu pokarmowego – zapobiega bolesnym wzdęciom i zaparciom. Ponadto, ponieważ błonnik pęcznieje w brzuchu, na dłużej zapewnia uczucie sytości.

Źródła
  1. B. Kulczyński i in., Amarantus – wartość odżywcza i właściwości prozdrowotne, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2017, nr 1, s. 1–7.
  2. R. Klebaniuk i in., Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych z udziałem amaranthusa, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2018, nr 99 (1), s. 82–87.
Author Katarzyna Grzyś-Kurka picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

ile-bialka-ma-jajko-co-warto-wiedziec
Odżywianie
1 min.
Czy jajka zawierają dużą ilość białka?
19.05.2021
zupa-lekkostrawna-z-czego-ja-ugotowac
Odżywianie
2 min.
Zupa lekkostrawna – z czego ją ugotować? | Welbi
19.05.2021
physalis-miechunka-co-to-jest-jak-jesc
Odżywianie
1 min.
Physalis (miechunka) - co to jest? Jak jeść?
24.01.2022
sprawdzony-przepis-na-chrupiace-gofry-fit
Odżywianie
2 min.
Przepis na fit gofry – jak zrobić pyszny i zdrowy posiłek w kilku wersjach?
19.05.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
syrop-z-dzikiej-rozy-jakie-ma-wlasciwosci-zdrowotne
Odżywianie
1 min.
Kiedy warto stosować syrop z owoców dzikiej róży?
14.05.2021
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.