account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
Zdrowie psychiczneSen 1 min.

Jakie są fazy snu? Ile trwa każda z nich?

Angelika Janowicz17.05.2021Aktualizacja: 07.10.2022

Sen człowieka składa się z różnych faz. Każda z nich ma inną charakterystykę i inaczej oddziałuje na organizm. W zależności od tego, jak przebiegają, budzisz się wyspany lub nie. Istnieją techniki, które pozwalają na kontrolowanie faz snu. Dzięki nabyciu tej umiejętności nocny odpoczynek ma lepszą jakość, a ty jesteś bardziej wypoczęty.


O tym, że sen jest bardzo ważny, nie trzeba nikogo przekonywać. Największe znaczenie ma dla układu nerwowego, ale wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Gdy jesteś wyspany, twój mózg pracuje lepiej. Nie masz problemów z zapamiętywaniem i koncentracją. Masz dużo energii, motywację i dobre samopoczucie. Zapotrzebowanie na sen zależy od wielu czynników, najważniejszym z nich jest wiek. Wiadomo jednak, że istotna jest nie tylko długość nocnego wypoczynku, ale także jego jakość. W tym przypadku duże znaczenie mają fazy snu.

fazy-snu-czym-sa-jakie-sa-rodzaje-ile-trwaja
unsplash.com

Polecane

brak-snu-jak-wplywa-na-mozg-co-robic
Zdrowie psychiczne
1 min.
Brak snu - jak wpływa na mózg? Co robić?
21.01.2022
odpoczynek-dlaczego-jest-istotny-dla-organizmu
Zdrowie psychiczne
1 min.
Odpoczynek - dlaczego jest istotny dla organizmu?
29.10.2021
paraliz-senny-co-to-jest-przyczyny-objawy-leczenie
Zdrowie psychiczne
1 min.
Paraliż senny - co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie
31.10.2021
ziola-na-sen-jakie-sa-najlepsze-i-ulatwia-zasypianie
Zdrowie psychiczne
1 min.
Zioła na sen - jakie są najlepsze i ułatwią zasypianie?
21.01.2022
Spis treści
  1. Jakie wyróżniamy fazy snu?
  2. Co to jest faza REM?
  3. Czym charakteryzuje się faza NREM?
  4. Fazy snu – jak się wyspać?

Jakie wyróżniamy fazy snu?

Wyróżniamy dwie fazy snu:

  • faza NREM – sen o wolnych ruchach gałek ocznych,

  • faza REM – jest to sen o szybkich ruchach gałek ocznych, nazywany również snem paradoksalnym.

Obie fazy sny występują naprzemiennie, jednak czas ich trwania jest inny. Ponadto różnice dotyczą także tego, co dzieje się z aktywnością mózgu i ciałem człowieka w ich przebiegu. Dzięki tym cechom można je rozpoznać w badaniu snu (podczas polisomnografii) i bardzo dokładnie opisać.

Co to jest faza REM?

Faza REM charakteryzuje się występowaniem szybkich ruchów gałek ocznych. W jej trakcie stwierdza się również wysoką aktywność mózgu. Ponadto obserwuje się wyższą częstotliwość skurczów serca, epizodyczne skurcze mięśni oraz nieregularny oddech, a także aktywację układu limbicznego, czym można tłumaczyć zaangażowanie emocjonalne podczas marzeń sennych. Faza REM jest fazą płytkiego snu, co oznacza, że można łatwo się z niej wybudzić.

Podczas fazy snu REM występują marzenia senne. Mają one postać serii obrazów, którym mogą towarzyszyć dźwięki, emocje i inne wrażenia zmysłowe. Mają pozytywny lub negatywny wydźwięk. Faza REM jest jedynym etapem, w którym pojawiają się marzenia senne. Nie obserwuje się ich w fazie NREM.

Bardzo ważną kwestią jest to, ile trwają fazy snu. Szacuje się, że faza REM zajmuje aż 25% czasu nocnego odpoczynku u młodych osób. Pojawia się ona cyklicznie – średnio co 90 minut. Trwa natomiast około 15 minut (niekiedy nieco mniej lub więcej, zwykle od 5 do 30 minut).

Czym charakteryzuje się faza NREM?

Faza NREM to sen głęboki lub wolnofalowy. Charakteryzuje się wolnymi ruchami gałek ocznych lub ich brakiem. Pojawia się tuż po zaśnięciu i trwa około godziny, jednak czas ten może wydłużyć się nawet do 100 minut. Faza skraca się u osób, które śpią długo.

W fazie NREM nie występują marzenia senne. Mogą pojawić się natomiast odczucia. Mowa o sytuacjach, w których np. czujesz, że spadasz. Ponadto spada aktywność synaps, poziom metabolizmu, ciśnienie krwi, temperatura ciała (o około 0,5°C). Oddech jest płytszy, a serce bije wolniej. Można powiedzieć, że jest to faza snu, w której organizm odpoczywa.

Faza snu NREM dzieli się na cztery etapy:

  • etap I – ma miejsce na początku snu i dochodzi w nim do stopniowego zawężania świadomości (możesz mieć przez to wrażenie, że jeszcze nie śpisz);

  • etap II – świadomość jest już zniesiona, ale można łatwo cię obudzić;

  • etap III – zaczyna się sen głęboki;

  • etap IV – najgłębsza faza snu; gałki oczne przestają się poruszać.

Fazy snu – jak się wyspać?

Umiejętność kontrolowania faz snu pozwala na to, aby odpoczynek nocny był bardziej efektywny. Świadome ich osoby są bardziej wyspane, a poranne wstawanie zwykle nie sprawia im trudności. Dzieje się tak, ponieważ budzą się na odpowiednim etapie snu.

Najistotniejsze jest wybranie na pobudkę właściwej fazy snu. Kiedy się budzić, aby być wyspanym? Najlepiej zrobić to w czasie snu płytkiego, czyli REM. Najgorzej natomiast jest wstawać na III i IV etapie fazy NREM. W takiej sytuacji możesz czuć się zmęczony, nawet gdy przespałeś 8 godzin.

Cykle snu powtarzają się średnio co 90 minut. Powinieneś zatem spać wielokrotność tego czasu. Na początek musisz uzbroić się w cierpliwość. Przez kilka dni kładź się spać o tej samej godzinie. Pierwszej nocy nastaw budzik na 6 godzin. Jeżeli nie obudzisz się wypoczęty, kolejnego dnia wydłuż ten czas o 15 minut. Powtarzaj tę czynność do momentu, aż znajdziesz czas trwania snu najlepszy dla ciebie. Możesz skorzystać także ze specjalnych aplikacji mobilnych, które analizują twój rytm dobowy na podstawie różnych danych.

Aby obudzić się wypoczętym, ważna jest także higiena snu. Powinieneś zadbać o odpowiednie warunki w pomieszczeniu (brak światła, brak urządzeń elektronicznych, cisza) i wygodne łóżko. Dobrze jest kłaść się spać i wstawać o regularnych porach. Nie zapominaj o wyciszeniu się przed snem – niewskazane jest podejmowanie aktywności pobudzających, np. granie w gry komputerowe, uprawianie sportu.

Źródła
  1. W. Szelenberger, Neurobiologia snu, „Pneumonologia i Alergologia Polska” 2007, t. 75, nr 1, s. 3–8.
Author Angelika Janowicz picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby
Zdrowie psychiczne
1 min.
Jak można się szybko uspokoić? Sposoby na atak paniki, nerwy i stres
14.05.2021
autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia
Zdrowie psychiczne
1 min.
Autyzm wysokofunkcjonujący – jak się objawia i jak sobie z nim radzić?
28.07.2022
egoizm-a-egocentryzm-jak-je-rozroznic-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Egoizm a egocentryzm - jak je rozróżnić? Co warto wiedzieć?
27.07.2021
czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Kim jest człowiek empatyczny? Czemu służy empatia i czy można jej się nauczyć?
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie psychiczne
gleboki-sen-ile-powinien-trwac-jak-go-wydluzyc
Zdrowie psychiczne
1 min.
Głęboki sen - ile powinien trwać? Jak go wydłużyć?
24.01.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.