Drzazga w skórze? Poznaj domowe sposoby na usunięcie ciała obcego!

Czy drzazga w ranie może być niebezpieczna?

„Nie rusz Andziu, tego kwiatka, róża kole – rzekła matka. Andzia mamy nie słuchała, ukłuła się i płakała”. Tak Stanisław Jachowicz ostrzega dzieci przed bolesnymi konsekwencjami nieostrożnego obchodzenia się z ostrozakończonymi, twardymi przedmiotami. Kolce kwiatów, fragmenty metalu, odłamek szkła czy fragment nieoheblowanej deski – wszystkie one mogą utkwić w ciele w postaci tzw. drzazgi.

Niektóre bez trudu wyciągniesz palcami, zwłaszcza gdy drzazga nie utkwiła zbyt głęboko. Jeśli jednak nie wystaje ona ponad powierzchnię skóry, jej usunięcie staje się nie lada wyzwaniem. Niech jednak nie kusi Cię, aby pozostawić ciało obce w ciele. Może to doprowadzić do tragicznych skutków.

Groźne konsekwencje wbitej drzazgi to nie tylko rozwój ropnego stanu zapalnego, który niekiedy może wymagać nawet podania antybiotyku. Szczególnym niebezpieczeństwem jest tężec. Chorobę te wywołują bakterie Gram-dodatnie Clostridium tetani. Wydzielają one egzotoksyny, które doprowadzają m.in. do napadowych skurczów mięśni i drgawek. Bakterie te są wyjątkowo odporne na wysokie temperatury i środki dezynfekcyjne. W trudnych warunkach mogą przetrwać w glebie czy w odchodach zwierząt nawet kilka lat! Do zakażenia dochodzi poprzez zanieczyszczenie rany, a w szczególności rany kłutej.

W Polsce szczepienie przeciwko tężcowi jest wpisane na listę szczepień obowiązkowych. Chroni ono dziecko przed chorobą przez mniej więcej 10 lat. Osoby dorosłe, jeśli nie przyjmą ponownie dawki, narażone są na działanie Clostridium tetani. Ryzyko jest szczególnie wysokie podczas prac ogrodowych. Wówczas też nietrudno o zranienie kolcami róży czy sękiem deski ogrodzeniowej.

Wyciąganie drzazgi zacznij od dezynfekcji

Dość powszechnym błędem podczas usuwania drzazgi jest natychmiastowe sięganie po igłę do szycia albo pęsetę, aby jak najszybciej usunąć ciało obce. Tymczasem korzystanie z brudnych narzędzi to dodatkowe ryzyko, że do rany przedostaną się drobnoustroje. Mało tego – jeśli nie oczyścisz przed zabiegiem miejsca wbicia drzazgi, ryzykujesz, że bakterie ze skóry wnikną w ranę i doprowadzą do zakażenia.

Pierwszym krokiem powinno być wymycie skóry. Wykorzystaj do tego antyseptyczne szare mydło, a następnie spryskaj miejsce wbicia drzazgi środkiem dezynfekującym (np. na bazie oktenidyny). Nie zapomnij też umyć dłoni i zdezynfekować narzędzi wykorzystywanych do usuwania ciała obcego ze skóry. Oczywiście nie zniesie to całkowicie ryzyka zainfekowania rany, ale je znacznie zredukuje.

Domowe sposoby na wyciągnięcie drzazgi

Jeśli drzazga wystaje ze skóry, możesz ją usunąć za pomocą pęsety. Chwyć końcówkę ciała obcego i zdecydowanie, ale bez gwałtownego ruchu pociągnij. Nie obracaj pęsety ani nie ruszaj nią na boki. To zwiększy ryzyko oderwania wystającej końcówki. Wówczas do jej usunięcia konieczne będzie sięgnięcie po igłę.

Jak usunąć drzazgę igłą? Wsuń delikatnie końcówkę cienkiej, sterylnej igły w otwór wydrążony przez drzazgę i delikatnie spróbuj wyprzeć ciało obce na zewnątrz. Jeśli odczuwasz ból, możesz zastosować maść znieczulającą albo przyłożyć kostkę lodu zawiniętą w ściereczkę lub w ręcznik papierowy.

Jeśli to nie pomoże, bo drzazga tkwi zbyt głęboko albo masz niską tolerancję bólu, możesz wypróbować domowe sposoby na zmiękczenie tkanki, dzięki którym wysunięcie ciała obcego będzie łatwiejsze i nie wywoła aż tak dużego dyskomfortu. Działanie rozpulchniające mają zastosowane przez kilka godzin:

• papka z sody i wody w równych proporcjach,

• okład ze skórki bananowej,

• okład z plasterka surowego ziemniaka,

• maseczka z glinki kosmetycznej,

• papka z ugotowanych otrębów zbożowych (np. otrębów żytnich),

• maść ichtiolowa.

Do usuwania głęboko ulokowanej drzazgi możesz wykorzystać siarczan magnezu, nazywany solą Epsom. Kupisz go w drogerii, w sklepie z produktami ekologicznymi czy w aptece. Produkt ma wszechstronne zastosowanie kosmetyczne i zdrowotne. Jeśli wykonasz z niego okład na kilka godzin albo kąpiel w roztworze 2 łyżek preparatu w szklance wody, drzazga może sama wydostać się na zewnątrz. Wszystko to dlatego, że zwiększy się ciśnienie osmotyczne skóry, które niejako wypchnie ciało obce (osmoza działa niczym gąbka na wodę). Sól Epsom działa też przeciwzapalnie, dlatego jest to też skuteczny domowy sposób na ból kciuka i pozostałych palców, w które najczęściej wbijają się drzazgi.

Bez względu na to, którą metodą zdecydujesz się usunąć drzazgę, pamiętaj, aby po zabiegu zdezynfekować ranę i nałożyć taki rodzaj opatrunku, który zabezpieczy tkankę, np. jałowy plaster. W kolejnych dniach obserwuj miejsce przedostania się ciała obcego. W razie rozwoju stanu zapalnego, któremu towarzyszą silny ból i ropna wydzielina, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym.

Nie zawsze domowe sposoby okażą się skuteczne przy wyciąganiu drzazgi. Może tkwić ona za głęboko albo podczas próby usunięcia urwiesz jej fragment, pozostawiając część wciąż w ciele. W takim wypadku możesz udać się do przychodni, gdzie w trybie ambulatoryjnym specjalista usunie drzazgę. Tu liczy się czas.