Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Rodzaje bakterii chorobotwórczych

Agata Oleszkiewiczlek. Wiktor Trela15.03.2022Aktualizacja: 08.10.2023

Bakterie to mikroorganizmy, których liczba szacowana jest w kwintylionach. Bytują w każdym otaczającym Cię środowisku oraz w Twoim ciele. Pełnią różnorodne funkcje. Wiele z nich jest pożyteczna, inne zaś wywołują groźne choroby. Poznaj rodzaje bakterii chorobotwórczych i sprawdź, co mogą wywołać!


jakie-sa-rodzaje-bakterii-patogennych
pexels

Polecane

jak-wyleczyc-zoladek-po-antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Jak wyleczyć żołądek po antybiotyku i jak go chronić przed niekorzystnym działaniem antybiotykoterapii?
30.05.2022
dretwienie-opuszkow-palcow-u-rak-u-nog
Zdrowie
1 min.
Drętwienie opuszków palców u rąk i nóg – gdzie szukać przyczyny?
10.05.2022
ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
Spis treści
  1. Jakie są rodzaje bakterii?
  2. Bakterie chorobotwórcze
  3. Jakie choroby wywołują złe bakterie?

Jakie są rodzaje bakterii?

Bakterie charakteryzują się prostą budową, najczęściej jednokomórkową, ale zwykle występują w koloniach. Bytują we wszystkich tzw. biotopach, czyli częściach ekosystemu, to znaczy, że zasiedlają glebę, wodę, lodowce oraz inne organizmy, w tym również Twój. Ze względu na anatomię, sposób odżywiania czy pełnione funkcje, wyróżnia się ich wiele rodzajów, a szacowana ilość wszystkich obecnych bakterii na Ziemi wynosi kilka kwintylionów, co sprawia, że stanowią one znaczną część biomasy naszej planety. Ogromna różnorodność bakterii została sklasyfikowana jednak na dwie grupy: tzw. dobre, np. bakterie jelitowe, niezbędne do optymalnego funkcjonowania organizmu człowieka. Za infekcje odpowiada natomiast drugi rodzaj bakterii, tzw. złe bakterie. Patogeny stanowią rodzaj bakterii, których celem jest zainfekowanie organizmu.

Bakterie dzielą się też m.in. na:

  • heterotrofy (pobierające pokarm ze związków organicznych),

  • autotrofy (samodzielnie przeprowadzające biosyntezę i czerpiące z tego pożywienie),

  • symbionty (współżyjące z innymi mikroorganizmami, co poprzez współpracę przynosi korzyści obu stronom),

  • pasożyty – to antagonistyczna forma współżycia dwóch mikroorganizmów.

Choroby wywołane przez bakterie bywają groźne, a nawet niebezpieczne. Czasem powodują trwałe powikłania zdrowotne. Nie zawsze jednak stanowią przyczynę dokuczliwych dolegliwości, takich jak ropień, ból czy gorączka. Jeśli dbasz o odporność, czyli np. zdrowo się odżywiasz, uprawiasz aktywność ruchową czy hartujesz organizm, spacerując, Twój układ immunologiczny może sobie z wieloma z nich poradzić i nie dopuścić do kolonizacji. Co więcej, na każdym kroku życia codziennego – odbierając telefon, witając się ze znajomym czy wsiadając do autobusu – masz pośredni lub bezpośredni kontakt z bakteriami, a Twój organizm toczy z nimi nieustanną walkę o różnej intensywności.

Bakterie chorobotwórcze

Wiele bakterii niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie organizmu człowieka. Mechanizm ich szkodliwego oddziaływania polega najczęściej na wydzielaniu do otoczenia substancji toksycznych, które powstają w wyniku zachodzących w organizmie patogenu biochemicznych zmian. Trujące enzymy mogą być także uwalniane z ciała bakterii po jej śmierci i rozpadzie. Ilość i rodzaj niebezpiecznych bakterii można sprawdzić, poddając badaniom laboratoryjnym próbkę moczu lub krwi.

Stan, gdy widoczne są patogenne bakterie w moczu dziecka, nie zawsze wiąże się z pogorszeniem zdrowia. To znaczy, że maluch może przechodzić ich obecność bezobjawowo, w zależności od tego, jaki rodzaj bakterii to jest, i pod warunkiem, że liczebność kolonii jest niewielka. Mimo pomyślnej reakcji układu odpornościowego obecność bakterii nie pozostaje bez echa. Zainfekowany organizm staje się nosicielem i niestety może być źródłem zagrożenia dla innych.

Rodzaje bakterii patogennych dzieli się zwłaszcza pod względem ich metabolizmu, dlatego wyróżnia się przede wszystkim bakterie tlenowe i beztlenowe. Istotną rolę odgrywa też ich budowa morfologiczna. Wyróżnia się m.in.: ziarniaki (o okrągłym kształcie), dwoinki, paciorkowce, gronkowce, pałeczki, laseczki, prątki, krętki. Trzecim wyznacznikiem różnicowania jest barwienie, tzw. metoda Grama. Dzieli ona patogeny na bakterie Gram-ujemne (barwiące się na czerwono) oraz Gram-dodatnie (zmieniające kolor na fioletowy).

Jakie choroby wywołują złe bakterie?

W zależności od rodzaju bakterii organizm może zostać obciążony zespołem różnorodnych dolegliwości w obrębie wybranych narządów, tkanek, różnych okolic ciała, a nawet całych układów ustrojowych. Przykładowo niektóre paciorkowce odpowiadają m.in. za bakteryjną anginę gardła, która nieleczona, może wywołać poważne następstwa zdrowotne, szkarlatynę, zwaną też płonicą ze względu na pojawiający się w jej przebiegu rumień skóry.

Równie poważne choroby mogą powodować laseczki, np. wąglika. To choroba występująca w trzech postaciach, z czego najczęściej doświadczany bywa wąglik skórny, tzw. czarna krosta. Wysoce śmiertelna i jednocześnie o nieprzyjemnych przebiegu jest natomiast odmiana jelitowa. Charakteryzują ją silny ból brzucha, gorączka, biegunka, smolisty stolec i zabarwione krwią wymioty. Może ona ponadto wywołać wodobrzusze. Wąglik tego typu powoduje ciężki stan ogólny i często kończy się zgonem po 2–3 dniach od infekcji. Również postać płucna wąglika grozi śmiercią, ale w krótszym czasie, dlatego bakterie wąglika bywają również używane jako broń biologiczna. 

Innym rodzajem bakterii, tym razem o budowie pałeczkowatej, przez którą możesz doświadczyć nieprzyjemności, jest salmonella, wywołująca problemy żołądkowo-jelitowe. Możesz ją złapać, gdy nie przestrzegasz zasad higieny lub spożywasz zanieczyszczoną odchodami żywność. Wśród objawów należy wymienić: biegunkę, wymioty, nudności, osłabienie.

Źródła
  1. S. Baker i in., Mikrobiologia – krótkie wykłady, PWN, Warszawa 2021.
  2. J. Gołąb i in., Immunologia, PWN, Warszawa 2017.
  3. W. Kunicki-Goldfinger, Życie bakterii, PWN, Warszawa 1998.
  4. N. Temple, C. Whitlock, Poznaj swoje bakterie, Insignis, Kraków 2020.
Author Agata Oleszkiewicz picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-owsiki
Zdrowie
1 min.
Jakie są domowe sposoby na owsiki?
31.10.2021
wesz-odziezowa-jak-ja-rozpoznac-i-jak-sie-jej-pozbyc
Zdrowie
1 min.
Wesz odzieżowa – wygląd, objawy, zwalczanie
01.06.2022
ziola-na-grzybice-paznokci-jelit-zatok-jamy-ustnej
Zdrowie
2 min.
Zioła na grzybicę - paznokci, jelit, zatok, jamy ustnej
24.01.2022
kit-pszczeli-na-jelita-jakie-ma-dzialanie
Zdrowie
1 min.
Kit pszczeli na jelita - jakie ma działanie?
21.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
rumien-nagly-jakie-sa-objawy-u-dzieci-i-doroslych
Zdrowie
1 min.
Czym jest rumień nagły i jakie są jego objawy?
19.05.2021
Kalkulatory
Kalkulatory
Kalkulator BMIKalkulator ciąży i terminu poroduKalkulator dni płodnychKalkulator kaloriiKalkulator promiliKalkulator snuPrzelicznik kuchenny

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2025 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.