account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieUrazy 2 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Co to jest złamanie? Rodzaje złamań i ich charakterystyka

Olga Dąbskalek. Magdalena Mroczek28.10.2021Aktualizacja: 07.10.2022

Rodzaje złamań kości są różnorakie. W ich klasyfikacji uwzględnia się wiele czynników, w tym m.in. kontakt kości z otoczeniem, obecność przemieszczenia, lokalizację w kości. Objawami złamania najczęściej jest ból, patologiczna ruchomość kości, trzeszczenie odłamów kości, nieprawidłowe ułożenie, obrzęk.


jakie-sa-rodzaje-zlaman-co-warto-o-nich-wiedziec
pexels.com

Polecane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-bol-kciuka
Zdrowie
1 min.
Domowe sposoby na ból kciuka – proste ćwiczenia i zabiegi uśmierzające
14.05.2021
bol-piszczeli-w-spoczynku-przy-chodzeniu
Zdrowie
2 min.
Ból piszczeli w spoczynku, przy chodzeniu
24.01.2022
przeciazenie-nadgarstka-na-czym-polega-leczenie-domowe
Zdrowie
1 min.
Przeciążenie nadgarstka - na czym polega leczenie domowe?
24.01.2022
cwiczenia-na-dyskopatie-szyjna-jakie-sa-wskazane
Zdrowie
1 min.
Ćwiczenia na dyskopatię kręgosłupa szyjnego – zasady, przykładowy zestaw, praktyczne wskazówki
03.06.2022
Spis treści
  1. Co to jest złamanie?
  2. Rodzaje złamań ze względu na obecność kontaktu złamanej kości z otoczeniem
  3. Rodzaje złamań ze względu na obecność dyslokacji i lokalizacji w kości
  4. Rodzaje złamań w zależności od mechanizmu urazu i przebiegu szczeliny złamania
  5. Szczególne rodzaje złamań
  6. Jak rozpoznaje się złamania?

Co to jest złamanie?

Złamanie definiuje się jako całkowite przerwanie ciągłości kości. W przypadku, gdy ma miejsce niecałkowite przerwanie kości, mówi się o nadłamaniu. Wśród najczęstszych przyczyn złamań wymienia się różnego typu urazy – upadki, uderzenia, częste kontuzje sportowe (np. skręcona kostka). Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się tych ostatnich, jako profilaktyka zalecana jest dieta biegacza. Grupą obarczoną większym ryzykiem złamań są najmłodsi z uwagi na dużą aktywność ruchową i nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Dla dzieci typowe jest tzw. złamanie zielonej gałązki, kiedy albo nie dochodzi do przerwania okostnej, albo ma ona miejsce tylko z jednej strony. W grupie ryzyka są również osoby w wieku podeszłym i obciążone chorobami o destruktywnym wpływie na tkankę kostną (różne choroby metaboliczne i genetyczne). W przypadku tych ostatnich może dojść nawet do złamań samoistnych, czyli bez obecności urazu.

Rodzaje złamań ze względu na obecność kontaktu złamanej kości z otoczeniem

Jednym z bardziej znanych podziałów złamań jest to uwzględniające obecność kontaktu złamanej kości z otoczeniem. Zgodnie z tym kryterium wymienia się następujące rodzaje złamań:

  • złamanie zamknięte, w którym dochodzi do uszkodzenia kości, ale bez naruszenia ciągłości skóry ‒ odłamy złamanych kości nie przebiły skóry i nie pojawiła się rana;

  • złamanie otwarte, w którym złamaniu towarzyszy widoczna rana, a odłamki kości przebijają skórę. Takiemu złamaniu na ogół towarzyszy krwawienie. W zależności od intensywności uszkodzenia stosuje się podział złamań otwartych na kilka stopni:

  1. przebicie tkanek miękkich z ich minimalnym uszkodzeniem,

  2. widoczne odłamy kostne, duży stopień uszkodzenia tkanek,

  3. liczne odłamy kostne, poważne ubytki tkankowe.

Rodzaje złamań ze względu na obecność dyslokacji i lokalizacji w kości

Kolejny znany podział złamań uwzględnia obecność dyslokacji. W klasyfikacji tej wyróżnia się następujące rodzaje złamań:

  • złamanie bez przemieszczenia – stwierdza się je, kiedy nie dochodzi do przemieszczenia odłamów kości,

  • złamanie z przemieszczeniem – charakteryzuje się przemieszczeniem odłamów kości.

Jeżeli chodzi o lokalizację uszkodzenia w kości, wymienia się następujące rodzaje złamań:

  • złamanie trzonu,

  • złamanie przynasady,

  • złamanie nasady,

  • złamanie stawowe.

Rodzaje złamań w zależności od mechanizmu urazu i przebiegu szczeliny złamania

Kolejna klasyfikacja obejmuje rodzaje złamań w zależności od mechanizmu urazu. Wymienia się tutaj:

  • złamania na skutek zgięcia – najczęściej odnoszą się do trzonów kości długich,

  • złamania na skutek przesunięcia,

  • złamania na skutek skręcenia – typowe jest dla nich specyficzne ułożenie części złamanej kości (zrotowane wzdłuż osi kości),

  • złamania na skutek oderwania – alternatywnie określane są złamaniami awulsyjnymi, stwierdza się je, kiedy przyczepy więzadeł i mięśni są mocniejsze niż kość.

W piśmiennictwie spotykana jest też klasyfikacja złamań uwzględniająca przebieg szczeliny złamania. Biorąc pod uwagę ten czynnik, wyróżnia się następujące rodzaje złamań kości:

  • złamania spiralne,

  • złamania skośne,

  • złamania wieloodłamowe,

  • złamanie poprzeczne.

Szczególne rodzaje złamań

Należy też wspomnieć o szczególnych rodzajach złamań, wśród których wymienia się m.in.:

  • złamania niskoenergetyczne – stanowią charakterystyczny objaw osteoporozy. Ich pojawienie się stanowi o zaawansowaniu choroby. Dochodzi do nich w wyniku lekkiego urazu, który u zdrowych osób nie wywołałby tak poważnych konsekwencji. Wśród najczęściej występujących złamań niskoenergetycznych wymienia się złamania kręgosłupa, bliższego końca kości ramiennej, bliższego końca kości udowej, bliższego końca kości piszczelowej, bliższego odcinka kości przedramienia, żeber, miednicy,

  • złamania zaklinowane – odłamki kości wbijają się w siebie, wskutek czego kość pozornie wykazuje ciągłość, ale uwagę zwraca jej skrócenie. Może się pojawić w każdej kości długiej,

  • złamania patologiczne – powstają w wyniku uogólnionego lub miejscowego procesu chorobowego. Najczęściej odpowiadają za nie: choroby nowotworowe kości, odwapnienie, miejscowe zmiany zwyrodnieniowe tkanki kostnej,

  • złamania przewlekłe – inaczej nazywane są złamaniami zmęczeniowymi. Za przyczynę ich powstania uważa się rozciągnięte w czasie liczne mikrourazy albo przewlekłe przeciążenie. Najczęstsze lokalizacje to: górna część trzonu kości piszczelowej, trzony kości śródstopia (u biegaczy), żebro (u wioślarzy), trzon kości ramiennej (u miotaczy), nadgarstek (u gimnastyków).

Jak rozpoznaje się złamania?

W diagnostyce złamań oprócz badań podmiotowych (wywiadu) i badań przedmiotowych (występowania objawów klinicznych) ogromne znaczenie odgrywają badania obrazowe. Wśród nich najczęściej stosowane są rezonans magnetyczny (RM), badanie RTG, czyli rentgen, tomografia komputerowa (TK). Inne to fluoroskopia i scyntygrafia. Fluoroskopia wykorzystuje promienie rentgenowskie do uzyskania ruchomych obrazów w czasie rzeczywistym. Scyntygrafia polega na wprowadzeniu do organizmu znakowanych radioizotopami środków chemicznych, a następnie rejestrowaniu ich rozpadu i topografii, czyli przedstawieniu rozmieszczenia.

Źródła
  1. J. Braun, U. Renz, A. Schaffler, Poradnik lekarza praktyka, Ossolineum, Wrocław 1993.
  2. T. S. Gaździk, Ortopedia i traumatologia dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 1998.
  3. R. Góral, Zarys chirurgii, Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 1992.
  4. R. Wasnich, Co to jest złamanie osteoporotyczne? (w:) C. Rosen (red.), Osteoporoza – zasady rozpoznawania i leczenia, Springer PWN, Warszawa 1998, s. 91–102.
  5. R. Wilder, S. Sethi. Overuse injuries: tendinopathies, stress fractures, compartment syndrome, and shin splints, „Clinics in Sports Medicine” 2004, t. 23, nr 1, s. 55–81.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
regeneracja-watroby-ile-trwa-jak-ja-wspomoc
Zdrowie
1 min.
Co regeneruje wątrobę? Jak szybko ją odbudować?
19.05.2021
grzybica-paznokci-jakie-sa-domowe-sposoby
Zdrowie
2 min.
Grzybica paznokci - jakie są domowe sposoby?
31.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
termolezja-co-to-jest-jakie-sa-skutki-uboczne
Fitness
1 min.
Termolezja - co to jest? Jakie są skutki uboczne?
30.07.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.