Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
ZdrowieChoroby 1 min.

Liszaj twardzinowy sromu – przyczyny, objawy, leczenie

Olga Dąbska

15.03.2022

Aktualizacja: 27.09.2022

Liszaj twardzinowy sromu to jedna z częstszych lokalizacji tej przewlekłej choroby skóry i błon śluzowych. Zmianom skórnym towarzyszą: świąd, ból, pieczenie, bolesne stosunki seksualne i większe ryzyko uszkodzeń skóry. Dowiedz się, co powoduje liszaja twardzinowego sromu i jak się go leczy.


liszaj-twardzinowy-sromu-przyczyny
pixabay

Polecane

oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy
Zdrowie
1 min.
Dlaczego pojawia się osłabienie po antybiotyku i jak sobie z nim radzić?
30.05.2022
afta-w-gardle-jakie-sa-objawy-jak-wyglada-leczenie
Zdrowie
2 min.
Afta w gardle - jakie są objawy? Jak wygląda leczenie?
24.01.2022
szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac
Zdrowie
2 min.
Szałwia na gardło - jak ją stosować? Pić czy płukać?
28.10.2021
ugryzienie-baka-jak-wyglada-co-zrobic
Zdrowie
2 min.
Ugryzienie bąka - jak wygląda? Co zrobić?
24.01.2022
Spis treści
  1. Co to jest liszaj twardzinowy sromu?
  2. Przyczyny liszaja twardzinowego sromu
  3. Liszaj twardzinowy sromu – objawy
  4. Liszaj twardzinowy sromu a rak sromu
  5. Rozpoznanie liszaja twardzinowego sromu
  6. Liszaj twardzinowy sromu – leczenie

Co to jest liszaj twardzinowy sromu?

Liszaj twardzinowy sromu stanowi genitalną postać tej przewlekłej, stosunkowo rzadko występującej, dermatozy. Jest chorobą zapalną skóry i błon śluzowych, zlokalizowaną w okolicach zewnętrznych narządów płciowych, a czasem też odbytu. Choroba pojawić się może u kobiet w każdym wieku, lecz najwięcej jej przypadków obserwuje się u dziewczynek przed okresem pokwitania oraz u kobiet po menopauzie.

Przyczyny liszaja twardzinowego sromu

Etiologia, czyli podłoże powstania liszaja twardzinowego sromu, nie jest w pełni poznana. Choroba może występować rodzinnie. Wśród możliwych przyczyn liszaja twardzinowego sromu wymienia się choroby autoimmunologiczne, w których zaburzona jest odporność – układ odpornościowy walczy z organizmem. Do schorzeń autoimmunologicznych sprzyjających liszajowi twardzinowemu sromu zalicza się m.in.: chorobę Hashimoto, bielactwo, anemię złośliwą, łysienie plackowate, łuszczycę i atopowe zapalenie skóry. Ryzyko choroby podnoszą również: miejscowy uraz, zaleganie moczu, rodzinne występowanie cukrzycy, operacja miednicy, zapalenie sromu i cewki moczowej, zaburzenia hormonalne, wirus HPV.

Liszaj twardzinowy sromu – objawy

Zazwyczaj pierwszym z objawów liszaja twardzinowego sromu jest dokuczliwy świąd o różnym nasileniu. W początkowej fazie choroby nie występują zmiany skórno-śluzówkowe. Wraz z zaawansowaniem liszaja twardzinowego na sromie rozwijają się grudki w kolorze porcelanowobiałym. 

Początkowo pojedyncze grudki zaczynają zlewać się w większe ogniska zanikowo-twardzinowe (to liszaj twardzinowy zanikowy sromu) lub hiperkeratotyczne (nadmierne rogowacenie naskórka powoduje znaczne pogrubienie jego warstwy rogowej). W wyniku choroby może dojść do utraty elastyczności warg sromowych, a w konsekwencji do zwężenia ujścia pochwy i odczuwania bólu w czasie stosunku.

W ciężkich przypadkach liszaja twardzinowego sromu dochodzi do bliznowacenia zmian. Obserwuje się to zwłaszcza u starszych pacjentek. Podobnie jak objaw Koebnera, najogólniej przedstawić go można jako pojawienie się zmian łuszczycowych po mniej więcej 8–14 dniach od nawet drobnego miejscowego uszkodzenia naskórka.

Liszaj twardzinowy sromu zajmuje zazwyczaj błonę śluzową warg sromowych wewnętrznych i skórę warg sromowych zewnętrznych. W ciężkich przypadkach obserwuje się również zajęcie łechtaczki i skóry odbytu. W okołoodbytniczej lokalizacji liszaja twardzinowego obserwuje się rumień, nadżerki, szczeliny czy atrofię skóry (zmniejszenie elastyczności i ścieńczenie). Skutkiem tego może być zwężenie odbytu, co w konsekwencji wywołuje ból podczas oddawania stolca i zaparcia.

Liszaj twardzinowy sromu a rak sromu

Rak sromu nie jest częstym schorzeniem, ale jak każdy rodzaj nowotworu stanowi dla organizmu bardzo duże zagrożenie. Lista czynników predysponujących do jego powstania jest długa. Wśród nich znalazł się liszaj twardzinowy sromu. Uważa się, że transformacja ze zmiany liszajowatej do nowotworowej jest najprawdopodobniej spowodowana zaburzeniami mitozy (procesu podziału jądra komórkowego, czyli głównego elementu komórki) i niestabilnością chromosomów (sposobem organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki). Szacuje się, że kobiety zmagające się z liszajem twardzinowym sromu są o 4–6% w większym stopniu narażone na wystąpienie raka sromu. W przypadkach szczególnie przewlekłych należy obserwować chorych pod kątem rozwoju raka kolczystokomórkowego (SCC).

Rozpoznanie liszaja twardzinowego sromu

W większości przypadków rozpoznanie liszaja twardzinowego sromu stawia się na podstawie występowania charakterystycznych zmian klinicznych. W razie niepewności diagnostycznej przeprowadza się badania histopatologiczne. Pod mikroskopem analizuje się wycinek chorej skóry. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia liszaja twardzinowego sromu zmniejsza ryzyko bliznowacenia w obrębie zmian chorobowych, ale i rozwoju raka.

Liszaj twardzinowy sromu – leczenie

Liszaj twardzinowy sromu jest nie tylko chorobą bardzo uciążliwą, ale i trudną do leczenia z uwagi na nawrotowy i przewlekły charakter. W początkowej fazie stosuje się glikokortykosteroidy miejscowo (np. klobetazol) w formie maści lub kremu. Alternatywą jest doogniskowe ostrzykiwanie zmian triamcinolonem. Wspomagająco można aplikować maści z witaminą A. Jeśli działania te nie przyniosą rezultatu, miejscowo podaje się inhibitory kalcyneuryny (np. takrolimus, pimekrolimus), które wykazują działanie immunomodulujące i przeciwzapalne. W leczeniu liszaja twardzinowego sromu zastosowanie znajduje też terapia fotodynamiczna (PDT). Polega ona na naświetlaniu miejsc chorobowych po wcześniejszym zastosowaniu leków światłouczulających.

Źródła
  1. M. Bencal-Kusińska, K. Mędrek, A. Reich, Liszaj twardzinowy – postać hiperkeratotyczna, „Forum Dermatologiczne” 2015, t. 1, nr 1, s. 28–31.
  2. I. Gabriel, I. Kozak-Darmas, A. Olejek, Stany przednowotworowe sromu – przegląd piśmiennictwa i doświadczenia własne, „Postępy Nauk Medycznych” 2013, t. XXVI, nr 7, s. 461–465.
  3. K. Olek-Hrab i wsp., Wybrane dermatozy sromu, „Ginekologia Polska” 2013, nr 84, s. 959–965.
  4. T. Pniewski i wsp., Współczesne poglądy na diagnostykę i leczenie genitalnego liszaja twardzinowego, „Przegląd Dermatologiczny” 2016, nr 103, s. 491–497.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

nadwyrezenie-reki-jak-sobie-pomoc-objawy-i-profilaktyka
Zdrowie
1 min.
Nadwyrężenie ręki - jak sobie pomóc? Objawy i profilaktyka
29.10.2021
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
grzybica-paznokci-jakie-sa-domowe-sposoby
Zdrowie
2 min.
Grzybica paznokci - jakie są domowe sposoby?
31.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
pot-o-zapachu-cebuli-co-to-znaczy-przyczyny
Zdrowie
1 min.
Pot o zapachu cebuli - co to znaczy? Przyczyny
24.01.2022
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.