Natka pietruszki - jakie ma właściwości prozdrowotne?

Nać pietruszki - podstawowe informacje

Pietruszka to gatunek rośliny dwuletniej, zaliczanej do rodziny selerowatych. Uprawia się ją na całym świecie w gruncie i w szklarni. W jej morfologii zwraca się uwagę przede wszystkim na korzeń, jednak użytkową częścią jest również nać. Natka pietruszki ma zastosowanie w kuchni. Służy do okraszania dań, jako składnik sałatek czy farszów. Pasuje do wszelkiego rodzaju bulionów mięsnych, dań z mięs, zup i soków warzywnych. Liście pietruszki są niezwykle aromatyczne. Warto wiedzieć, że natka może być z powodzeniem mrożona. Utrata wartości odżywczych jest w tym przypadku zdecydowanie mniejsza w porównaniu z gotowaniem. Podczas obróbki w wysokich temperaturach nać traci część zawartych w niej składników. Natkę warto również suszyć. W sprzedaży świeża pietruszka oferowana jest na pęczki, a suszoną można kupić w opakowaniach różnej pojemności.

Co zawiera nać pietruszki?

Nać pietruszki ma bogaty skład. Zawiera dużo prowitaminy A (tzw. β-karotenu, około 5,410 mg), która pełni w organizmie liczne funkcje. Wchodzi w skład rodopsyny (purpury wzrokowej), dzięki której oko jest wrażliwe na przyćmione światło. Nie dziwi zatem, że określana jest mianem witaminy na wzrok. Wpływa na właściwy wzrost i rozwój kości, wzmacnia żuchwę i zapobiega tworzeniu się krzywego zgryzu. Determinuje również funkcjonowanie nabłonka (przewodu pokarmowego, skóry, rogówki, układu oddechowego) i chroni go przed drobnoustrojami. A to tylko wybrane działania prowitaminy A na organizm.

Nać pietruszki to cenne źródło żelaza i takich soli mineralnych, jak: sód, potas, wapń, fosfor, magnez, cynk, miedź, mangan. Dostarcza też witamin C, PP, K1, B9 (kwasu foliowego). Świeże liście pietruszki są cennym źródłem chlorofilu, który wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn i patogenów, odżywia tkanki, reguluje pH, działa przeciwstarzeniowo.

Ile kalorii ma natka pietruszki? Wartość odżywcza naci w 100 g produktu przedstawia się następująco:

• wartość energetyczna: 205 kJ (49 kcal),

• białko: 4,4 g,

• węglowodany: 9,0 g,

• tłuszcze: 0,4 g,

• woda: 84,5 g.

Olej i sok z natki pietruszki

Z uwagi na obecność olejków eterycznych natka pietruszki wykorzystywana jest do produkcji oleju pietruszkowego. W jego składzie znajdują się m.in.: apiol, mirystycyna, limonen, mieszanina terpenów. Zdecydowanie częściej jednak spotyka się w sprzedaży oleje tłoczone na zimno z nasion pietruszki.

Kolejnym sposobem przyjmowania omawianego surowca zielarskiego jest sok. Dla urozmaicenia dodaje się do niego niekiedy owoce i inne warzywa. Natka doskonale komponuje się z sokiem z cytryny, pigwowca i jabłek. Sok z pietruszki można nabyć lub przygotować samodzielnie.

Potrzebne składniki:

• 1 pęczek natki pietruszki,

• 2 jabłka,

• 1 cytryna.

Wszystkie składniki po umyciu wkładamy do sokownika. Uzyskujemy zdrowy i smaczny sok.

Herbata z pietruszki

Z dobroczynnego wpływu naci pietruszki można korzystać w formie herbaty. Warto ją przygotować z suszonej pietruszki. Wystarczy pół łyżeczki surowca zalać wrzątkiem i parzyć pod przykryciem przez 10 minut. Można też zrobić herbatę ze świeżej pietruszki.

Potrzebne składniki:

• 250 ml wody,

• 1 łyżka posiekanej natki pietruszki,

• 0,5 łyżki soku z cytryny,

• 0,5 łyżeczki miodu.

Wodę wlewamy do garnka, dodajemy pokrojoną drobno nać i gotujemy przez 15 minut. Miksturę można przecedzić, a po lekkim przestudzeniu doprawiamy miodem i sokiem z cytryny

Na co pomaga natka pietruszki?

Liście pietruszki wykazują dobroczynny wpływ na układ moczowy. Zwiększają przesączanie w kłębkach nerkowych (elemencie budującym ciałko nerkowe, które jest zasadniczą częścią nefronu, będącego podstawową jednostką funkcjonalno-strukturalną nerki). Zawarte w naci związki zwalniają zwrotną resorpcję w cewkach, czyli wchłanianie zwrotne, będące drugim etapem tworzenia moczu. W ten sposób zwiększa się ilość wydalanego moczu. Medycyna ludowa zaleca w związku z tym stosowanie naci pietruszki w kamicy nerkowej i w innych schorzeniach nerek.

Nać pietruszki znana jest z własności antyseptycznych. Oznacza to, że zwalcza bytujące na skórze i błonach śluzowych drobnoustroje - chorobotwórcze wirusy, bakterie, grzyby. Liście pietruszki zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit, z czym wiąże się działanie wiatropędne - pozwalają szybciej oczyścić układ pokarmowy z gazów. W ten sposób zmniejszają wzdęcia i uczucie przepełnienia. Natka pietruszki wspomaga odchudzanie, ponieważ pobudza wydzielanie soku żołądkowego i śliny, a w efekcie usprawnia przyswajanie i trawienie pokarmów. Inne znane zioła na odchudzanie to m.in.: mięta pieprzowa, poziomka pospolita, lubczyk.

Nać pietruszki odświeża oddech, łagodzi kaszel, wspomaga pracę wątroby, usuwa nadmiar wody z organizmu. Poza tym wykazuje cenny wpływ na wygląd skóry, włosów i paznokci. Nie powinno jest zabraknąć w diecie osób narażonych na anemię i zmagających się z tą chorobą. Polecana jest również biernym i czynnym palaczom, wspomaga bowiem oczyszczanie organizmu z zawartych w nim kancerogenów. Pietruszka nazywana jest rośliną chemoprotekcyjną, bo wspiera ochronę DNA przed uszkodzeniem i wspomaga destrukcję szkodliwych komórek. Działa antyoksydacyjnie - zwalcza wolne rodniki, czyli związki nasilające proces starzenia się i stany zapalne.

Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do spożywania natki pietruszki?

Natka mimo wielu cennych właściwości powinna być spożywana w ograniczonych ilościach przez kobiety w ciąży. Zawarte w niej składniki mogą bowiem wpłynąć na skurcze mięśni macicy. Natomiast po porodzie zielona pietruszka pobudza produkcję mleka

1. K. Górnicki, Charakterystyka wybranych surowców i produktów roślinnych w aspekcie ich utrwalania różnymi metodami, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2017.
2. H. Kunachowicz, B. Przygoda, I. Nadolna i wsp., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.