account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
Zdrowie psychiczneEmocje i stres 2 min.

Czym jest niepokój? Kiedy staje się problemem i jak można go pokonać?

Anna Dobroń19.05.2021Aktualizacja: 30.09.2022

Niepokój to stan, którego doświadcza każdy człowiek. Do pewnych granic to potrzebne, a nawet twórcze uczucie. Jeśli niepokój wewnętrzny staje się permanentny, warto się z nim zmierzyć. Nie tylko bowiem obniża komfort życia, ale może być symptomem zaburzeń psychicznych wymagających terapii.


W języku potocznym słowo „niepokój” bywa traktowane jako synonim „lęku” czy „strachu”. Psychologowie rozróżniają te stany. Skąd bierze się niepokój i czym różni się od lęku? Kiedy jest pomocny, a kiedy staje się uczuciem destrukcyjnym? Jak można pokonać wewnętrzny niepokój, który jest źródłem stresu i odbiera radość życia?

niepokoj-jak-go-pokonac-jakie-sa-sposoby
pexels.com

Polecane

tesknota-czym-jest-jak-sobie-z-nia-radzic
Zdrowie psychiczne
2 min.
Tęsknota - czym jest? Jak sobie z nią radzić?
31.10.2021
placz-nieutulony-gwaltowny-jakie-sa-rodzaje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Płacz – o czym świadczy i jak należy na niego reagować?
19.05.2021
hipokryta-kto-to-jest-po-czym-mozna-go-rozpoznac
Zdrowie psychiczne
1 min.
Hipokryta - kto to jest? Po czym można go rozpoznać?
30.07.2021
szczescie-jak-je-odnalezc-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Co to jest szczęście? Jak stać się naprawdę szczęśliwym?
19.05.2021
Spis treści
  1. Czym jest niepokój?
  2. Jakie są objawy nadmiernego niepokoju?
  3. Skąd się bierze chorobliwy niepokój?
  4. Jak zwalczyć wewnętrzny niepokój?

Czym jest niepokój?

Niepokój jest stanem emocjonalnym podobnym do lęku, ale mniej specyficznym od niego, co nie znaczy, że mniej uciążliwym. To przeciwieństwo spokoju – chwil wolnych od stresu, w których czujesz, że wszystko jest „na właściwym miejscu”. Niepokój jest brakiem pewności, poczucia bezpieczeństwa. Może pojawiać się zarówno w trudnych sytuacjach, jak i bez wyraźnej przyczyny. Od lęku odróżnia go brak typowych wegetatywnych objawów, takich jak przyspieszony oddech, drżenie rąk, intensywne pocenie się czy nudności. Przewlekły niepokój jest jednak przyczyną napięcia, które może skutkować bólami głowy albo mięśni. Niepokój ma rozmaite odcienie. Podobnie jak lęk, bywa adekwatnym do rzeczywistości sygnałem do mobilizacji w obliczu potencjalnego zagrożenia. To uczucie skłaniające do rozwiązania problemów, które mogą naruszyć Twój dobrostan. Dzięki temu, że odczuwasz niepokój, przeprowadzasz dziecko przez ulicę czy zabezpieczasz mieszkanie przed dłuższym wyjazdem. Niepokój może też Cię wzbogacać – kiedy wytrąca Cię ze sfery komfortu i każe zbadać nurtujące Cię zagadnienia albo przemyśleć ważne kwestie dotyczące Twojego życia. Z niepokoju często rodzą się nawet dzieła sztuki!Jeśli niepokój towarzyszy Ci nieustannie, może być sygnałem nieprzepracowanych problemów wymagających praktycznych rozwiązań (np. zmiany pracy na bardziej adekwatną do Twoich zainteresowań). Zdarza się jednak, że ciągły niepokój to symptom problemów psychicznych, głównie – nerwicowych. Jeśli niepokój stanowi u Ciebie dominujący objaw i utrzymuje się ponad pół roku, prawdopodobnie cierpisz na zespół lęku uogólnionego, potocznie nazywanego nerwicą lękową. Chroniczny niepokój obniża komfort życia, przez co sam może stać się przyczyną zaburzeń, np. depresji.

Jakie są objawy nadmiernego niepokoju?

Jak widzisz, niepokój nie zawsze bywa zły, nawet jeśli jest uciążliwy. Czasem staje się motywacją do działania i rozwiązywania ważnych problemów. Po czym poznać, że niepokój wymknął się spod kontroli i stał się stanem patologicznym, który wymaga interwencji?Nadmierny niepokój to taki, który:

  • trwa permanentnie, często dając objawy somatyczne

  • utrudnia normalne, codzienne funkcjonowanie,

  • odbiera radość, energię do życia, nie pozwala się zrelaksować,

  • jest przyczyną natrętnych myśli, kompulsywnych czynności,

  • wywołuje poczucie przytłoczenia, bezradności, zamiast mobilizować do działania,

  • obniża zdolności poznawcze – koncentrację, zdolność uczenia się itd.,

  • powoduje zaburzenia snu – nadmierną senność w dzień, problemy z zasypianiem.

Jeśli dotyczą Cię powyższe objawy, nie ignoruj ich! Nim jednak podejmiesz działania, które pomogą Ci zwalczyć wewnętrzny niepokój, ustal jego przyczynę.

Skąd się bierze chorobliwy niepokój?

Niektóre osoby mają wrodzoną tendencję do niepokojenia się. Wynika ona z uwarunkowań genetycznych, wrażliwości układu nerwowego, cech temperamentu. Jeśli jesteś osobą z natury podatną na niepokój, nie oznacza to, że musisz go stale doświadczać. Możesz jednak gorzej radzić sobie w stresujących sytuacjach. Tendencja do patologicznego niepokoju może wiązać się z tym, jak zostałeś wychowany. Jeśli Twoi rodzice sami zmagali się z ciągłym lękiem, prawdopodobnie nie miałeś okazji nauczyć się sobie z nim radzić. Skłonność do uogólnionego niepokoju mogą też wywołać traumatyczne doświadczenia, np. wypadek drogowy czy lata spędzone w rodzinie z problemem alkoholowym. Chorobliwy niepokój towarzyszy wszystkim zaburzeniom lękowym – fobiom, zaburzeniom obsesyjno-kompulsywnym, zespołowi stresu pourazowego. Może też występować w przebiegu depresji, choroby afektywnej dwubiegunowej, schizofrenii.

Jak zwalczyć wewnętrzny niepokój?

W odkryciu przyczyny stałego, silnego niepokoju może pomóc Ci psycholog lub psychoterapeuta. Jeśli jesteś osobą o wysokiej wrażliwości, musisz nauczyć się, jak radzić sobie ze stresem. Przede wszystkim zastanów się, jakie aktywności sprawiają Ci radość i pozwalają na chwilę zapomnieć o całym świecie. Kiedy zaczyna Cię dręczyć niepokój, sięgaj po dobrą książkę albo spotkaj się z przyjaciółmi. Poznajmetody relaksacyjne (np.trening autogenny Schultza) i w chwili stresu korzystaj z tych, które najlepiej koją Twoje nerwy. Odżywiaj się zdrowo, dbaj o higienę snu i zapewnij sobie codzienną dawkę ruchu. Jeśli Twój niepokój jest wynikiem złych doświadczeń lub problemów ze zdrowiem psychicznym, skorzystaj z regularnej psychoterapii. Jej charakter zależy od przyczyn dręczącego Cię lęku. Zwykle skuteczna okazuje się terapia w nurcie poznawczo-behawioralnym, choć niekiedy warto przepracować wewnętrzne konflikty czy deficyty metodami terapii psychodynamicznej. W przypadku skrajnie nasilonego niepokoju specjalista prawdopodobnie zaproponuje Ci okresowe leczenie farmakologiczne z wykorzystaniem preparatów przeciwlękowych lub przeciwdepresyjnych.

Źródła
  1. J. Stasiuk i in., Zaburzenie lękowe uogólnione – rozpoznawanie, objawy oraz leczenie farmakologiczne, „Geriatria” 2014, nr 8, s. 264–267.
  2. J. Jenkins, K. Oatley, D. Keltner, Zrozumieć emocje, tł. M. Guzowska, PWN, Warszawa 2021.
Author Anna Dobroń picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

egoizm-a-egocentryzm-jak-je-rozroznic-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Egoizm a egocentryzm - jak je rozróżnić? Co warto wiedzieć?
27.07.2021
autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia
Zdrowie psychiczne
1 min.
Autyzm wysokofunkcjonujący – jak się objawia i jak sobie z nim radzić?
28.07.2022
jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby
Zdrowie psychiczne
1 min.
Jak można się szybko uspokoić? Sposoby na atak paniki, nerwy i stres
14.05.2021
czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Kim jest człowiek empatyczny? Czemu służy empatia i czy można jej się nauczyć?
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie psychiczne
socjoterapia-czym-jest-dla-kogo-jest-wskazana
Zdrowie psychiczne
2 min.
Socjoterapia - czym jest? Dla kogo jest wskazana?
30.07.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.