Polipy gardła – rozpoznanie i leczenie

Czym są polipy na gardle?

Polipy krtani, potocznie nazywane polipami na gardle, to niewielkie guzki śluzówki o odczynie zapalnym. Mogą mieć różne kształty i wielkości. Zmiany umiejscawiają się symetrycznie na fałdach głosowych. Mają postać uszypułowaną (na nóżce) lub nieuszypułowaną (na szerokiej podstawie). Najczęściej osadzają się tylko po jednej stronie gardła. 

Przyczyny polipów gardła 

Jednoznaczna przyczyna i mechanizm rozwoju polipów na gardle nie są znane. Ich pojawienie się najczęściej ma jednak związek z wykonywanym zawodem. W grupie ryzyka znajdują się osoby pracujące głosem (nauczyciele, aktorzy, wokaliści). Zmianom sprzyjają ponadto przewlekłe i często nawracające zapalenia gardła. Wśród czynników predysponujących do zachorowania znajdują się również: refluks żołądkowo-przełykowy, polipy żołądka, nałogowe palenie tytoniu, praca związana ze wdychaniem dymu lub pyłu, przewlekły kontakt z toksynami, alergie, mechaniczne urazy struktur krtani. Problem polipów dotyka osób ze stwierdzonymi zaburzeniami pracy układu hormonalnego (mowa szczególnie o niedoczynności tarczycy).

Polipy w gardle – objawy

Umiejscowione na fałdach głosowych polipy upośledzają ich funkcjonalność. W rezultacie powoduje to zmianę barwy głosu (na niski i szorstki) i odczuwanie nadmiernej suchości w gardle. Pacjenci dodatkowo wskazują na konieczność częstego „odchrząkiwania”. Objawem wskazującym na polipy na gardle jest również stała chrypka. W niektórych przypadkach dochodzi do załamywania głosu podczas mówienia i uczucia zalegania ciała obcego w gardle. Rozległe i duże zmiany polipowate mogą powodować nawet trudności w oddychaniu lub prowadzić do tzw. bezgłosu.

Diagnostyka polipów gardła

Diagnostyka polipów gardła jest prosta. Podejrzenie zmiany polipowatej i kwalifikację do dalszych badań stwierdza się na podstawie opisywanych przez pacjenta objawów. W celu potwierdzenia rozpoznania przeprowadza się laryngoskopię. Badanie pozwala na dokładną ocenę krtani i narośniętych na niej zmian – ich wielkości, charakteru, umiejscowienia, występowania stanu zapalnego. Uzupełnieniem diagnostyki jest videostroboskopia, która umożliwia ocenę ruchomości wiązadeł głosowych.

Polipy krtani, chociaż w większości przypadków są niegroźne, powinny być diagnozowane i poddawane leczeniu. Bagatelizowane, pogarszają komfort mówienia, a nawet swobodnego oddychania.

Jak można leczyć polipy gardła?

Polipy gardła wymagają usunięcia. Terapie farmakologiczne w przypadku tych zmian nie dają skuteczności. Zabieg przeprowadza się techniką mikrochirurgiczną (laserową) za pomocą endoskopu (sondy z kamerą wprowadzaną do gardła). Procedura jest prosta i szybka. Warunkiem przystąpienia do zabiegu jest wyleczenie stanu zapalnego krtani. Usunięte polipy poddawane są badaniu histopatologicznemu w celu oceny rodzaju zmiany i jej złośliwości. 

Bardzo ważna po zabiegu usunięcia polipów jest odpowiednia rekonwalescencja. Pacjent powinien być poddany rehabilitacji głosu. Tylko w ten sposób może powrócić do pełnej sprawności mówienia i odzyskać głos. W okresie gojenia kluczowe jest dbanie o struny głosowe poprzez unikanie wysiłku głosowego. Ulgę przyniosą również dostępne bez recepty pastylki nawilżające gardło. W sypialni osoby będącej po zabiegu usunięcia polipów powinno utrzymywać się właściwą wilgotność powietrza – na poziomie 40–60%. Na czas rekonwalescencji należy zrezygnować z picia alkoholu i palenia papierosów (również biernego). 

Czy polipy krtani nawracają?

Zmiany polipowate krtani mają tendencję do nawrotów. W grupie ryzyka znajdują się osoby pracujące głosem. Profilaktyka polega więc na unikaniu nadmiernego wysiłku głosowego. Pomocne są również ćwiczenia oddechowe, emisyjne lub rehabilitacja więzadeł głosowych.