Słowniczek podstawowych fraz i zwrotów w języku ukraińskim

Dlaczego warto znać podstawowe słowa i zwroty w języku ukraińskim?

Trwa konflikt zbrojny w Ukrainie. Każdego dnia granicę z Polską przekraczają tysiące uchodźców, głównie kobiet z dziećmi. Są przestraszeni i zdezorientowani. Uchodźcom z Ukrainy nasza pomoc jest niezbędna, jednak przeszkodę stanowi bariera językowa. Warto poznać podstawowe wyrazy i zwroty w języku ukraińskim, aby ułatwić im komunikację oraz skutecznie pomóc. Niektóre osoby do Polski docierają chore lub ranne albo potrzebują pilnej opieki medycznej. Od naszej znajomości języka ukraińskiego może zależeć ich zdrowie, a nawet życie.

Podstawowe frazy i zwroty grzecznościowe

Aby skutecznie się komunikować, warto najpierw przedstawić się rozmówcy i dowiedzieć się, kim on jest. To podstawowe wyrazy i zwroty dotyczące danych osobowych, które mogą się przydać:

• Imię – ім'я

• Nazwisko – прізвище

• Imię ojca – По батькові

• Mam na imię… – мене звати]

• Mam na nazwisko… – Моє прізвище

• Jak masz na imię? – Як тебе звати?

• Jak masz na nazwisko? – Яке твоє прізвище

• Nazywam się… - Мене звуть

• Jak się nazywasz? – Як тебе звуть?

• Córka – Дочка

• Syn – Син

• Dziecko – Дитина

• Dzieci – Діти

• To jest moja córka. – Це моя дочка

• To jest mój syn. – Це мій син

• To są moje dzieci. – Це мої діти

• Czy mówisz po polsku? – Чи ти говориш польською?

• Nie mówię po ukraińsku. – Я не говорю українською

• Nie mówię po polsku. – Я не говорю польською

• Tak – Так

• Chyba tak – Хіба так

• Nie – Ні

• Chyba nie – Хіба ні

• Rozumiem. – Я розумію

• Nie rozumiem. – Я не розумію

• Wiem. – Я знаю

• Nie wiem. – Я не знаю

• Czy możesz powtórzyć? – Чи ти можеш повторити?

• Skąd jesteś? – Звідки ти приїхав/приїхала

• Dokąd chcesz jechać? – Куди ти хочеш їхати?

• Czego potrzebujesz? – Що тобі потрібне?

• Mów powoli. – Говори повільно

Prośby o pomoc

Gdy już wiesz, kim jest Twój rozmówca, powinieneś się dowiedzieć, czego potrzebuje i jak można mu pomóc. Pomogą Ci w tym frazy:

• Proszę o pomoc. – Прошу про допомогу/ прошу допомогти

• Pomóż mi. – Допоможи мені

• Pomóż nam. – Допоможи нам

• Potrzebuję pomocy. – Мені потрібна допомога

• Nie mam dokumentów. – В мене немає документів

• Zgubiłam dokumenty. – Я загубила документи

• Nie mam pieniędzy. – В мене немає грошей

• Jestem głodna. – Я голодна

• Dzieci są głodne. – Діти голодні

• Jestem chora. – Я хвора

• Dzieci są chore. – Діти хворі

• Córka jest chora. – Дочка хвора

• Syn jest chory. – Син хворий

• Jestem zmęczona. – Я втомилася

• Jestem ranna. – Я поранена

• Dzieci są ranne. – Діти поранені

• Syn jest ranny. – Син поранений

• Córka jest ranna. – Дочка поранена

• Nie mam lekarstw. – В мене немає ліків

• Potrzebuje lekarstwa. – Мені потрібні ліки

• Zgubiłam dzieci. –Я загубила дітей

• Gdzie są moje dzieci? – Де мої діти?

• Chce jechać do… - Я хочу їхати до…

• Nie mamy gdzie spać. – Нам ніде спати

• Szukamy noclegu. – Ми шукаємо місця на ночівлю

• Chcę znaleźć mieszkanie. – Я хочу знайти квартиру

• Zimno mi – Мені зимно

• Gdzie jest szpital? – Де є лікарня?

• Boli mnie głowa/brzuch/ręka/noga. – В мне болить голова/живіт/рука/нога

• Nic mnie nie boli. – В мне нічого не болить

• Źle się czuję. – Я почуваюся погано

• Dobrze się czuję. – Я почуваюся добре

• Gdzie jest bank? – Де є банк?

• Gdzie jest toaleta? – Де є туалет?

• Gdzie jest łazienka? – Де ванна кімната?

• Gdzie jest kuchnia? – Де є кухня?

• Gdzie mogę coś zjeść? – Де я можу щось з’їсти?

• Gdzie jest moja rodzina? – Де моя родина?

• Chcę założyć konto w banku. – Я хочу відкрити банківський рахунок

• Chcę dojechać pod ten adres. – Я хочу доїхати за цією адресою

• Szukam adresu… - Я шукаю адресу… 

• Muszę naładować telefon. – Мені треба підзарядити телефон

• Muszę zadzwonić. – Мені треба зателефонувати

Jak w języku ukraińskim zaoferować pomoc?

Używając tych zwrotów, dowiesz się, jak możesz pomóc uchodźcom:

• Jak się czujesz? – Як ти почуваєшся?

• Czy wszystko w porządku? – Чи усе гаразд?

• Czy coś cię boli? – Чи тебе щось болить?

• Czy jesteś chora? – Чи ти хвора?

• Czy jesteś ranna? – Чи ти поранена?

• Czy jesteś w ciąży? – Чи ти вагітна?

• Czy jesteś głodna? – Чи ти голодна?

• Czy chce ci się pić? – Чи ти хочеш пити?

• Czy bierzesz jakieś leki? – Чи ти приймаєш будь-які ліки?

• Czy potrzebujesz leków? – Чи тобі потрібні ліки?

• Czy masz gdzie spać? – Чи ти маєш де спати?

• Czy potrzebujesz noclegu? – Чи тобі потрібна ночівля?

• Czy potrzebujesz pieniędzy? – Чи тобі потрібні гроші?

• Czy chcesz do kogoś zadzwonić? – Чи ти хочеш до кого-небудь зателефонувати?

• Gdzie twoja rodzina? – Де твоя родина?

• Czy twoi bliscy są bezpieczni? – Чи твої рідні у безпеці?

• Zgubiłeś się? Ти загубився/загубилася?

• Zapraszamy! – Запрошуємо!

• Tu masz hasło do Wi-Fi. – Тут пароль до Wi-Fi

• Potrzebujesz naładować telefon? – Чи тобі треба підзарядити телефон?

• Jaki jest twój numer telefonu? – Який твій номер телефону?

• Idź tam. – Йди туди

• Skręć w prawo/lewo. – Поверни направо/наліво

• Idź prosto. – Йди прямо

• Tam jest/Tam nie ma. – Там є/Там нема/немає

• Dobrze. – Добре

• Źle. – Погано

Nazwy podstawowych produktów

Wielu uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy, uciekając w popłochu, nie zdążyło zabrać ze sobą podstawowych rzeczy. To nazwy produktów, których mogą potrzebować:

• Jedzenie – Їжа

• Picie – Напої

• Toaleta – Туалет

• Łazienka – Ванна кімната

• Śpiwór – Спальний мішок/спальник

• Koc – Покривало/коц

• Pościel – Постільна білизна

• Poduszka – Подушка

• Łóżko – Ліжко

• Krzesło – Крісло

• Szafa – Шафа

• Telefon – Телефон

• Ładowarka do telefonu – Зарядний пристрій

• Infolinia – Інфолінія

• Lekarstwa – Ліки

• Kosmetyki – Косметика

• Szampon – Шампунь

• Mydło – Мило

• Szczoteczka do zębów – Зубна щітка

• Pasta do zębów – Зубна паста

• Prysznic – Душова кабіна

• Żel pod prysznic – Гель для душу

• Podpaski – Жіночі прокладки

• Tampony – Тампони

• Papier toaletowy – Туалетний папір

• Pieluchy – Пелюшки/ Підгузники

• Kawa – Кава

• Herbata – Чай

• Woda – Вода

• Sok – Сік

• Śniadanie – Сніданок

• Obiad – Обід

• Kolacja – Вечеря

• Alergia – Алергія

• Sztućce – Столові прибори

• Nóż – Ніж

• Widelec – Виделка

• Łyżka – Столова ложка

• Łyżeczka – Чайна ложка

• Ubrania – Одяг

• Szczotka do włosów – Щітка для волосся

• Grzebień – Гребінець

• Darmowy transport – Безкоштовний транспорт

• Samochód – Автомобіль

• Autobus – Автобус

• Pociąg – Потяг

• Sklep – Крамниця/магазин

• Owoce – Фрукти

• Warzywa – Овочі

• Mięso - М’ясо

• Mleko – Молоко

• Chleb – Хліб

• Przystanek autobusowy – Автобусна зупинка

• Dworzec autobusowy  – Автовокзал

• Dworzec kolejowy – Залізничний вокзал

• Lotnisko – Аеропорт

• Bilet – Квиток

• Kasa biletowa – Каса продажу квитків

• Praca – Робота

• Szkoła – Школа

• Przedszkole – Дитячий садок/Дитсадок

• Żłobek – Дитячі ясла

• Urząd – Управління

• Policja – Поліція

• Dokumenty – Документи

• Paszport – Закордонний паспорт

• Dowód osobisty – Внутрішній паспорт

• Prawo jazdy – Посвідчення водія

• Bagaż – Багаж

• Pieniądze – Гроші

• Karta kredytowa – Кредитна картка

• Wymiana pieniędzy – Обмін валют

• Emerytura – Пенсія

• Renta – Пенсія за інвалідністю

• Cukrzyca – Цукровий діабет

• Padaczka – Епілепсія

• Ciąża – Вагітність

• Nowotwór – Злоякісна пухлина, рак

• Zawał serca – Інфаркт

• Choroby serca – Серцево-судинні захворювання

Gdzie można znaleźć pomoc w języku ukraińskim?

Na oficjalnej stronie internetowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej uchodźcy mogą znaleźć ulotkę w języku ukraińskim, z której dowiedzą się, gdzie i w jaki sposób otrzymają pomoc. Pod numerem telefonu 47 721 75 75 uzyskają informacje w języku ukraińskim i rosyjskim. Rząd Polski udostępnił także stronę internetową w całości w języku ukraińskim. Ponadto obywatele Ukrainy mogą uzyskać pomoc w punktach informacyjnych Urzędów Wojewódzkich, których spis znajduje się na stronie gov.pl.

Jeśli chcesz pomóc uchodźcom, wszelkie informacje, jak można to zrobić oraz jakie jest zapotrzebowanie, znajdziesz na stronie pomagamukrainie.gov.pl. Znajduje się tam lista zweryfikowanych zbiórek. Dla osób chcących szybko poznać najpopularniejsze wyrazy i zwroty, które pomogą w komunikacji z uchodźcami, grupa Językowe Kontrowersje przygotowała rozmówki do bezpłatnego pobrania z internetu. Znajdują się tam także informacje potrzebne do przeprowadzenia wywiadu medycznego.