Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
FitnessRehabilitacja 1 min.

Staw skroniowo-żuchwowy: co warto o nim wiedzieć?

Agata Oleszkiewicz

19.05.2021

Aktualizacja: 05.10.2022

Jeśli budzisz się z bólami głowy czy zbyt szybko ścierają Ci się zęby, przyczyną może być staw skroniowo-żuchwowy. To jeden z bardziej złożonych elementów Twojego organizmu, który eksploatowany jest cały czas podczas jedzenia i mówienia, a nawet w nocy, kiedy zgrzytasz zębami. Poznaj jego budowę!


staw-skroniowo-zuchwowy-jak-jest-zbudowany
unsplash.com

Polecane

bol-grzbietu-srodstopia-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Fitness
1 min.
Ból grzbietu śródstopia - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
ile-kalorii-mozna-spalic-dzieki-plywaniu
Fitness
1 min.
Ile kalorii spala pływanie?
19.05.2021
nadmanganian-potasu-w-kapieli-jakie-ma-dzialanie-zdrowotne
Fitness
2 min.
Nadmanganian potasu w kąpieli - jakie ma działanie zdrowotne?
30.07.2021
cwiczenia-na-rozgrzewke-jakie-sa-najlepsze
Fitness
2 min.
Ćwiczenia na rozgrzewkę - jakie są najlepsze?
30.07.2021
Spis treści
  1. Staw skroniowo-żuchwowy – budowa
  2. Jakie mogą być przyczyny bólu stawu skroniowo-żuchwowego?
  3. Jak leczyć staw skroniowo-żuchwowy?

Staw skroniowo-żuchwowy – budowa

Staw skroniowo-żuchwowy zlokalizowany jest u podstawy czaszki ku przodowi otworu słuchowego zewnętrznego oraz u podstawy wyrostka jarzmowego kości skroniowej, czyli tuż przed strukturami ucha. Łączy dolną szczękę z czaszką. Jest on symetrycznie parzystym stawem po obu stronach głowy.Staw skroniowo-żuchwowy to złożona struktura anatomiczna, w skład której wchodzą elementy zarówno kości skroniowej, jak i żuchwy oraz szczęki dolnej. Od strony czaszki aparat ruchu tworzy dół żuchwowy, z kolei na żuchwie powierzchnią stawową jest głowa żuchwy. Pomiędzy powierzchniami stawowymi znajduje się krążek stawowy, stworzony z chrząstki włóknistej. Ten element dzieli jamę stawową na dwie komory, dzięki czemu możesz wykonywać ruchy wysuwania i cofania żuchwy (czyli ruchy ślizgowe), opuszczania i podnoszenia żuchwy, tzn. otwieranie i zamykanie (ruchy zawiasowe), a także ruchy boczne, będące kombinacją powyższych, niezbędnych do żucia.Cały staw skroniowo-żuchwowy otoczony jest torebką stawową. Poza tym w skład budowy aparatu ruchu wchodzą więzadła boczne, klinowo-żuchwowe i rylcowo-żuchwowe, które stabilizują torebkę i wspierają pracę szczęki, kierując jej ruchami. Staw skroniowo-żuchwowy zaopatrują gałązki tętnicy szyjnej zewnętrznej oraz nerw żwaczowy i uszno-skroniowy, będące gałęziami nerwu żuchwowego.

Jakie mogą być przyczyny bólu stawu skroniowo-żuchwowego?

Ze względu na złożoną budowę stawu skroniowo-żuchwowego i funkcje, jakie pełni w organizmie, jest on jednym z najczęściej używanych i nadmiernie obciążonych aparatów ruchu. Wiąże się to przede wszystkim z używaniem stawu do jedzenia, mówienia, wyrażania emocji czy ziewania.Staw mocno eksploatowany jest także w przebiegu wielu chorób związanych z uzębieniem. Do grupy tego typu zaburzeń należy np. bruksizm, wywoływany m.in. stresem, a także wadami zgryzu. Nadmierne napięcie mięśni żucia lub nieprawidłowości pracy stawów skroniowo-żuchwowych mogą stać się wówczas przyczyną wielu problemów zdrowotnych. Jeśli więc odczuwasz częste bóle głowy, słyszysz trzaski podczas otwierania ust, dokucza Ci dyskomfort w okolicy uszu po zbyt długim żuciu gumy lub gryzieniu twardych produktów spożywczych, obserwujesz deformację twarzoczaszki bądź też zbyt szybko ścierają Ci się zęby, źródłem problemów może być właśnie chory staw skroniowo-żuchwowy.Aby ustalić, co powoduje dysfunkcje stawu, warto wykonać badanie RTG, które pozwoli rozpoznać m.in. wady zgryzu czy ubytki zębowe i nieprawidłowości w ich wyrzynaniu się. Nieprzyjemny stan może także powstać w efekcie niedawno przebytego urazu w obrębie głowy lub szczęki, np. w wyniku kolizji komunikacyjnej lub przemocy fizycznej. To także częste powikłanie po intubacji oraz zabiegach stomatologicznych, wymagających długotrwałego otwarcia buzi.

Jak leczyć staw skroniowo-żuchwowy?

Jeśli chodzi o staw skroniowo-żuchwowy, objawy, jakie najczęściej mogą Ci dokuczać, to poza miejscowym bólem obrzęk, ale także dolegliwości, takie jak ograniczenia ruchomości, czyli trudności z szerokim otwarciem ust, bądź blokowanie się żuchwy po otwarciu. Nierzadko też pojawiający się dyskomfort w okolicy uszu może być mylony z zapaleniem ucha czy problemami z zębami mądrości. Często dokucza również ból głowy.Aby złagodzić przebieg dolegliwości i jednocześnie zapewnić stawom skroniowo-żuchwowym odpowiednie warunki do regeneracji, dobrze będzie, jeśli leczenie zaczniesz od eliminacji niezdrowych nawyków, np. żucia gumy czy jedzenia twardych pokarmów i produktów wymagających szerokiego otwierania buzi, takich jak jabłko lub kanapki typu fast food. Zalecana jest też kontrola ziewania i śmiania się. A jak dbać o zęby w przebiegu kłopotów ze stawami? W celu ich ochrony przed nadmiernym ścieraniem na czas rekonwalescencji dobrym rozwiązaniem jest szyna na staw skroniowo-żuchwowy, która odciąża i zmniejsza napięcie mięśni żucia. Ulgę od nieprzyjemnych dolegliwości przynosi leczenie ortodontyczne. Jest ono też metodą profilaktyczną, chroniącą przed nawrotami objawów. W usprawnianiu stawów skroniowo-żuchwowych pomocna jest fizjoterapia, mająca za zadanie zmniejszać zwarcie stawu, wykorzystująca zabiegi fizykoterapeutyczne oraz ćwiczenia nie tylko o charakterze ruchowym, ale też relaksującym.

    Źródła
    1. A. Bochenek i in., Anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2005.
    2. M. Brusa i in., Anatomia człowieka, Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.

    Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

    Telekonsultacja z lekarzem
    już w ciągu godziny!
    Umów się
    Uzyskaj odpowiedź
    dzięki konsultacji
    online
    • specjalistyczna porada
    • przedłużenie recepty
    • skierowanie na badania
    Umów się
    Popularne w kategorii Fitness
    chodzenie-po-schodach-jakie-daje-efekty
    Fitness
    1 min.
    Chodzenie po schodach - jakie daje efekty?
    29.10.2021
    • Kontakt
    • Regulamin serwisu
    • Polityka prywatności

    © 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

    Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.