Co to jest szczęście? Jak stać się naprawdę szczęśliwym?
Szczęście to pojęcie bardzo względne, więc trudno je jednoznacznie zdefiniować. Bez wątpienia mianem tym określa się dobrostan psychiczny – poczucie spełnienia, spokoju, samoakceptacji. Szczęście nie jest przelotnym uczuciem – to stan permanentny, niezależny od chwilowych emocji.
Każdy człowiek przeżywa szczęście na swój sposób. Co więcej, w ciągu jego życia niejednokrotnie może zmienić się subiektywne pojmowanie tego, co go uszczęśliwia. Dlatego nie istnieje prosty przepis na to, jak odnaleźć szczęście. Można jednak wskazać kilka ważnych reguł, które zwiększają prawdopodobieństwo bycia szczęśliwym.
Polecane
Co to jest szczęście?
Szczęście zapewne kojarzy Ci się z pozytywnymi emocjami i stanami ducha, takimi jak spokój, optymizm, radość, entuzjazm. Jednocześnie wydaje się ono brakiem przykrych doznań – smutku, żalu czy złości. Prawdopodobnie zgadzasz się także z powszechnym przekonaniem, że prawdziwe szczęście to jedna z tych rzeczy, do których najmocniej warto w życiu dążyć. W końcu z okazji świąt czy urodzin życzymy sobie „zdrowia, szczęścia…”.
Psychologowie opisują szczęście zupełnie inaczej, niż przyzwyczajeni jesteśmy o nim myśleć. To nie emocja, lecz trwały stan wewnętrzny, który nie musi iść w parze z dobrym humorem – utrzymuje się mimo obiektywnych przeciwności losu i nie zawsze pozytywnych uczuć. Szczęście nie jest też czymś, do czego należy usilnie dążyć, bo wówczas trudno je osiągnąć. Ono przychodzi samo jako „skutek uboczny” naszych działań, a nie wówczas, kiedy jest celem samo w sobie.
Wspólnym mianownikiem dla subiektywnych, trudnych do porównania stanów nazywanych szczęściem jest poczucie, że żyjemy w zgodzie ze swoimi wartościami, przekonaniami, pragnieniami. Choć zdarza nam się czasem przeżywać gniew czy zmęczenie, odczuwamy wewnętrzny spokój i jesteśmy zadowoleni z kształtu swojego życia. Przeciwieństwem tak pojmowanego szczęścia jest frustracja, której człowiek szczęśliwy zaznaje jedynie w odniesieniu do pojedynczych, codziennych sytuacji – i z łatwością ją przezwycięża.
Co przeszkadza w byciu szczęśliwym?
Zdolność do przeżywania szczęścia to umiejętność, której się uczymy. Każdy z nas ma ku temu większe lub mniejsze predyspozycje. Na to, czy potrafisz czuć się szczęśliwy, wpływają uwarunkowania biologiczne (np. regulacja gospodarki hormonalnej), wrodzone cechy temperamentu, doświadczenia wyniesione z domu rodzinnego, wyuczone kompetencje społeczne. Nawet jeśli niektórym szczęście przychodzi łatwiej, a innym trudniej, każdy zdolny jest do jego przeżywania.
Tym, co może utrudniać Ci odczuwanie szczęścia, jest niska samowiedza – brak zrozumienia własnych emocji, umiejętności ich nazywania i asertywnego wyrażania własnych potrzeb. Na przeszkodzie stanąć mogą także wysokie ambicje – wpojone jeszcze w domu rodzinnym, utrwalone przez media, które promują kult sukcesu i nakręcają spiralę konsumpcji. Jeśli żyjesz w ciągłym napięciu, pośpiechu i pogoni za rzeczami, które prawdopodobnie wcale nie są Ci niezbędne do szczęścia, możesz mieć problem z jego odnalezieniem.
Przeszkodą w drodze do szczęścia jest tendencja do rozpamiętywania przeszłości i nieustannego martwienia się o przyszłość. Tymczasem szczęście rozgrywa się w teraźniejszości i nie poczujesz go, nie dostrzegając bogactwa świata, który wokół siebie masz. Jeśli wciąż jesteś zaaferowany innymi sprawami, nie możesz wchodzić w autentyczne, głębokie relacje z ludźmi. Nie jesteś też w stanie pielęgnować małych, codziennych radości (np. nie zauważasz smaku porannej kawy). A właśnie takie drobiazgi budują poczucie szczęścia.
Jak znaleźć szczęście w życiu?
Szczęścia nie znajdziesz na zawołanie, ale możesz robić rzeczy, które sprawiają Ci radość i potencjalnie przybliżają Cię do upragnionego stanu. Przede wszystkim zastanów się, co Cię unieszczęśliwia. Rozwiązaniem może być przepracowanie wewnętrznych konfliktów w gabinecie psychoterapeuty, zakończenie toksycznego związku, rezygnacja z nadmiaru obowiązków. Zmiany nie muszą oznaczać życiowej rewolucji – może wystarczy, że zmienisz stanowisko w firmie na bardziej adekwatne do Twoich kwalifikacji i zainteresowań.
Skoro szczęście to stan, w którym żyjemy w zgodzie z własnymi przekonaniami, staraj się kierować nimi przy swoich życiowych wyborach. Nie porównuj się z innymi. Słuchaj ich opinii, ale nie pozwól, by zagłuszyły one Twój wewnętrzny głos, który z przekonaniem mówi Ci, co jest dla Ciebie najlepsze. Rób w swoim życiu miejsce na to, co naprawdę jest dla Ciebie ważne, nawet jeśli są w nim także takie sprawy, którym musisz poświęcać się niechętnie, wbrew swojej woli. Otaczaj się ludźmi, których kochasz i lubisz, odkrywaj swoje pasje, talenty i staraj się je pielęgnować.
Warunkiem szczęścia wydaje się odpowiednia higiena życia. Dbaj o swoje ciało – stosuj odpowiednio zbilansowaną dietę, nie bagatelizuj wpływu aktywności fizycznej na zdrowie (najlepszy jest regularny ruchu na świeżym powietrzu!), śpij regularnie co najmniej 7 godzin na dobę, codziennie przeznaczaj czas na relaks, nie rezygnuj z urlopów i wolnych weekendów. Jeśli masz sporo powodów do stresu, opanuj techniki relaksacyjne (np. sprawdź, co daje joga), które pomogą Ci szybko odzyskać spokój.
Psychologowie są zdania, że szczęście to stan niezależny od zmiennych okoliczności. Zależy zatem tylko od Ciebie – od Twojej umiejętności doceniania tego, co dobre, i zachowywania dobrego samopoczucia pomimo negatywnych zdarzeń. Szczęście nie jest więc celem, który można osiągnąć poprzez zrealizowanie pewnych planów. To proces, w którym robisz lub dążysz do robienia tego, co cię naprawdę uszczęśliwia. Dlatego możesz poczuć się szczęśliwy w każdej chwili – tu i teraz.
- J. Czapiński, Psychologia szczęścia, Scholar, Warszawa 2017.
- J. Jenkins, K. Oatley, D. Keltner, Zrozumieć emocje, tł. M. Guzowska, PWN, Warszawa 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
