W czym znajduje się gluten? Gdzie jest go najwięcej?

Co to jest gluten?

Gluten jest białkiem, które występuje w kilku rodzajach zbóż. Można go znaleźć w pszenicy, życie, jęczmieniu, owsie i orkiszu. Spożywanie glutenu może u niektórych osób powodować bóle brzucha, biegunki czy wzdęcia, dlatego wyeliminowanie go z diety jest koniecznością. Nie należy samodzielnie odstawiać produktów zawierających to białko, ponieważ można w ten sposób pozbawić się wielu cennych minerałów i witamin, a także nabawić się zaparć czy zmniejszonej perystaltyki jelit. Stosowanie glutenu w produktach takich jak pieczywo, makaron czy ciasto powoduje, że nie rozpadają się one podczas jedzenia. Chleb, który powstaje z mąki glutenowej, jest lżejszy, bardziej miękki i chrupiący.

Gluten należy do alergenów pokarmowych, które mogą uczulać lub powodować nadwrażliwość. Jeśli często miewasz dolegliwości pokarmowe, bóle głowy, tracisz na wadze, warto wybrać się do lekarza w celu rozszerzenia diagnostyki w kierunki choroby trzewnej – celiakii. Do momentu uzyskania ostatecznej opinii należy normalnie spożywać produkty zawierające gluten, aby nie zafałszować wyników badań. Objawy nietolerancji glutenu głównie dotyczą całego układu pokarmowego, jednak nie u każdego będą one takie same. Dlatego wykonanie badań jest kluczowe.

Poza testami na alergie pokarmowe warto zrobić badania z krwi i jeśli lekarz zaleci, to również gastroskopię, która pomoże w ocenie stanu jelit. Nadwrażliwość na gluten może pojawić się w każdym wieku, dlatego odpowiednią diagnostyką zajmuje się lekarz.

Polecamy

---

Zdrowie

Nadwrażliwość, nietolerancja czy alergia pokarmowa – jak je rozpoznać? Skorzystaj z teleporady

W życiu człowieka nie ma nic bardziej naturalnego niż potrzeba zaspokajania głodu. Jemy, aby utrzymać organizm w dobrej kondycji, a przy okazji smakować nowych potraw i spędzać czas z przyjaciółmi lub rodziną. Nadwrażliwość pokarmowa może odebrać nam tę przyjemność, powodując wiele objawów, które uprzykrzają życie i prowadzą do bolesnych dolegliwości.

Redakcja13.08.2021

Gdzie znajduje się gluten?

Gluten znajduje się w produktach wyrabianych z mąki pszennej, owsianej, żytniej, orkiszowej lub jęczmiennej. Obecnie jednak wiele produktów spożywczych jest modyfikowanych, a gluten może być obecnie praktycznie w każdym rodzaju pożywienia. Dużo zależy od sposobu przygotowania, a także dodatkowych składników. W niektórych produktach z natury nie ma glutenu. Są to:

• owoce i warzywa,

• ryż, kukurydza, gryka, bezglutenowe kasze,

• mięso, ryby i owoce morza,

• nabiał,

• tłuszcze, jak np. oliwa z oliwek, olej, masło,

• miód, syrop klonowy,

Pamiętaj, że takie produkty mogą być dodatkowo modyfikowane. Mięso może być panierowane, a do jogurtu może być dodawany wsad z musli czy granoli. Chcąc spożywać bezpieczne produkty, bez zawartości glutenu, należy sięgać po te, które mają certyfikat. Jednocześnie warto dokładnie czytać składy produktów. Ze względu na coraz częściej wykrywaną alergię na gluten, producenci mają obowiązek umieszczania na produktach wszystkich najważniejszych informacji o nich, w tym alergenów pokarmowych.

Zanieczyszczenie glutenem często może się pojawić w produktach, po których się tego nie spodziewasz. Wystarczy, że miejsce, w którym wytwarza się dane produkty spożywcze, jest zanieczyszczone. Np. na jednej linii produkcyjnej produkowane są bezglutenowe bułki, a na drugiej owsiane ciasteczka. W taki sposób dochodzi do zanieczyszczenia krzyżowego. W konsekwencji gluten może pojawić się w przyprawach, wędlinach, a także w produktach mlecznych z dodatkiem słodu jęczmiennego.

Gluten może być również dodawany jako zagęszczacz do sosów, budyniu, majonezu czy produktów mlecznych. Jego ilości są niewielkie, jednak osoby, które chorują na celiakię czy nadwrażliwość na gluten, mogą odczuć jego obecność, co często się odbija na ich zdrowiu i samopoczuciu.

Z roku na rok jest dostępnych coraz więcej produktów bezglutenowych. W większych miastach można znaleźć piekarnie przeznaczone dla osób, które nie mogą spożywać normalnego pieczywa. Można także samodzielnie przyrządzić wiele bezglutenowych potraw.

W jakich produktach jest najwięcej glutenu?

Najwięcej glutenu można znaleźć w pszenicy i produktach z niej przyrządzanych, czyli w pieczywie, pizzy, makaronach czy ciastkach. Pieczywo często jest przygotowywane z mieszanek różnych mąk, jednak należy pamiętać, że w nich też jest gluten. Produkty garmażeryjne także stanowią dość szeroką grupę produktów z glutenem, w szczególności pierogi, kopytka, pyzy czy uszka.

Przemysł piekarniczo-cukierniczy chętnie wykorzystuje gluten, ponieważ powoduje on, że wyroby są bardziej elastyczne, smaczniejsze i bardziej chrupiące. Powstają z nich chleby, bułki, drożdżówki, ciasta czy bułka tarta. Chcąc całkowicie wyeliminować gluten ze swojej diety, należy wymienić także inne produkty spożywcze na ich wersje bezglutenowe, jak np.proszek do pieczenia, budyń czy chipsy.

1. <a href="http://www.celiakia.pl/informacje/BezGlutenu_3.pdf">http://www.celiakia.pl/informacje/BezGlutenu_3.pdf</a> (dostęp sierpień 2021 r.).
2. B. Przyjemska, Niebezpieczne zboża: groźny gluten, Wydawnictwo Vital, Białystok 2015.