account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieSkładniki odżywcze 1 min.

W jakich produktach występuje witamina B12?

Karolina Bińkowska19.05.2021Aktualizacja: 07.10.2022

Witamina B12 pełni wiele ważnych funkcji. Jej odpowiednia ilość warunkuje np. odpowiednią produkcję czerwonych krwinek. I choć jest tak istotna, organizm nie potrafi jej samodzielnie wyprodukować. Dlatego potrzebne jest dostarczanie jej z dietą. Głównym źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego. W jakich formach jest najlepiej przyswajalna? Gdzie jej szukać, jeśli nie jesz mięsa?


witamina-b12-w-jakich-produktach-wystepuje
unsplash.com

Polecane

bulka-grahamka-jakie-ma-wartosci-odzywcze-i-sklad
Odżywianie
1 min.
Bułka grahamka - jakie ma wartości odżywcze i skład?
21.01.2022
syrop-z-bialego-bzu-na-co-pomaga-jak-zrobic
Odżywianie
1 min.
Jak przygotować syrop z białego bzu i kiedy warto go stosować?
17.09.2021
durian-owoc-jak-wyglada-pachnie-i-smakuje
Odżywianie
1 min.
Durian owoc - jak wygląda, pachnie i smakuje?
24.01.2022
sok-z-imbiru-jakie-ma-dzialanie-jak-zrobic
Odżywianie
1 min.
Jak zrobić sok z imbiru i kiedy warto go stosować?
19.05.2021
Spis treści
  1. Funkcje witaminy B12
  2. Dziennie zapotrzebowanie na witaminę B12
  3. Objawy niedoboru witaminy B12
  4. Najlepsze źródła witaminy B12
  5. Komu grozi niedobór witaminy B12?
  6. Nadmiar witaminy B12

Funkcje witaminy B12

Witamina B12 odgrywa niezwykle ważną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu. Zależy od niej działanie każdej komórki w naszym ciele. Jest pośrednikiem i niezbędnym elementem produkcji energii. Wspomaga pracę układu nerwowego i mózgu. Ma także wpływ na produkowanie DNA. Witamina B12 odgrywa też kluczową rolę w procesie produkcji czerwonych krwinek, czyli erytrocytów. Organizm musi produkować ich miliony na minutę. Dzieje się to w szpiku kostnym i jest niemożliwe bez witaminy B12. Jeśli ilość erytrocytów znacznie spadnie, dochodzi do anemii, w tym przypadku tzw. megaloblastycznej.

Dziennie zapotrzebowanie na witaminę B12

Wartości różnią się między krajami. Według Norm Żywienia dla populacji Polski wynoszą one 2,4 mikrogramów na dobę dla osoby dorosłej. Wyjątkiem są kobiety w ciąży i karmiące piersią, których zapotrzebowanie wzrasta do odpowiednio 2,6 oraz 2,8 mcg/dobę. Trzeba pamiętać, że witamina B12 wchłania się tylko w około 50%, więc należy dostarczyć jej do organizmu odpowiednio więcej.

Objawy niedoboru witaminy B12

Jako pierwsze mogą pojawić się niecharakterystyczne objawy ze strony układu nerwowego. Splątanie, problemy z pamięcią, obniżony nastrój i zmęczenie to najczęstsze z nich. Nie są to jednak problemy, które jednoznacznie wskażą, że przyczyną jest niedobór witaminy B12. Występują też przecież w wielu innych przypadkach. Pozostałe wczesne objawy niedoboru to utrata apetytu, zaparcia i chudnięcie. Jeżeli braki nie zostaną uzupełnione, może dojść do uszkodzenia mózgu i układu nerwowego, występowania mimowolnych ruchów, czasem rozwoju demencji. Może się to również przyczynić się do przyspieszenia rozwoju chorób demielinizacyjnych, np. choroby Alzheimera.
Niedobór witaminy B12 prowadzi również do anemii, której najczęstsze objawy to ciągłe uczucie zmęczenia, odczuwanie duszności i kołatania serca. Charakterystyczna jest również blada skóra, a w poważniejszych przypadkach zaburzenia miesiączkowania u kobiet.
Bardzo groźny jest niedobór witaminy B12 u małych dzieci, ponieważ może spowodować opóźnienie rozwoju lub jego cofnięcie. Przyczynia się do gorszego samopoczucia, problemów z karmieniem, a nawet małogłowia.

Najlepsze źródła witaminy B12

Witamina B12 występuje naturalnie głównie w pokarmach zwierzęcych. I w tej formie jest też najlepiej przyswajana przez organizm. Najbogatszym źródłem są podroby (szczególnie wątróbka wieprzowa i nerki). Do innych źródeł należą:

  • wołowina,

  • ryby (szczególnie tłuste),

  • małże,

  • sery dojrzewające,

  • jajka

  • mięso królika,

  • wędliny,

  • mleko i jego przetwory.

Jeśli jesteś wegetarianinem, świetne źródło witaminy B12 będą stanowiły jajka (szczególnie żółtka). Już 3 sztuki mogą pokryć jej dzienne zapotrzebowanie. Sytuacja komplikuje się w przypadku wegan, ponieważ witamina B12 pochodząca z roślin jest bardzo słabo przyswajalna. Najlepiej postawić w tej sytuacji na produkty wzbogacone o ten składnik. Na rynku znaleźć można różne rodzaje mleka roślinnego sojowego, migdałowego czy kokosowego, do których dodana została witamina B12. Innymi źródłami mogą być też algi morskie i grzyby.

Komu grozi niedobór witaminy B12?

Weganie i wegetarianie wykluczają z diety najbardziej dostępne źródła witaminy B12. Jeśli dieta nie jest odpowiednio zbilansowana, bardzo prawdopodobny jest jej niedobór. Oczywiście nie oznacza to, że dostarczenie odpowiedniej ilości nie jest możliwe. Mimo wszystko warto częściej kontrolować poziom witaminy B12 we krwi, aby uniknąć przykrych skutków niedoboru. W grupie ryzyka znajdują się też osoby cierpiące na niedokrwistość złośliwą i na schorzenia układu pokarmowego upośledzające wchłanianie. Należą do nich choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia czy obecność pasożytów. Na niedobór tego składnika częściej cierpią także osoby nadużywające alkoholu i te w podeszłym wieku.

Nadmiar witaminy B12

Przedawkowanie witaminy B12 jest niezwykle rzadką sytuacją. Witamina B12 to substancja, która bardzo łatwo rozpuszcza się w wodzie. Jeśli okazuje się, że jest jej za dużo, organizm wydala ją wraz z moczem i potem. Może zostać również zmagazynowana w wątrobie, więc ryzyko przedawkowania jest bardzo niskie. Gdy przedawkowanie jednak wystąpi, może objawić się podrażnieniem skóry, trądzikiem, zaburzeniami poziomów innych witamin. Różni się to w zależności od konkretnej osoby. Wszystkie objawy są jednak łatwo odwracalne i szybko znikają, gdy zaprzestaje się przyjmowania suplementów.

    Źródła
    1. A. Kośmider, K. Czaczyk, Witamina B12 – budowa, biosynteza, funkcje i metody oznaczania, „Żywność.Nauka.Technologia. Jakość” 2010, nr 5, s. 17–32.
    2. F. Watanabe, Vitamin B12 Sources and Bioavailability, SAGE Journals, 2007<a href="https://doi.org/10.3181%2F0703-MR-67">https://doi.org/10.3181/0703-MR-67</a>, dostęp 17.04.2021.
    Author Karolina Bińkowska picture

    Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

    Najchętniej czytane

    sprawdzony-przepis-na-chrupiace-gofry-fit
    Odżywianie
    2 min.
    Przepis na gofry fit – jak zrobić pyszny i zdrowy posiłek w kilku wersjach?
    19.05.2021
    woda-z-imbirem-jak-przygotowac-jakie-daje-efekty
    Odżywianie
    1 min.
    Woda z imbirem – przepis na napój wspomagający zdrowie i odchudzanie
    19.05.2021
    zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii
    Odżywianie
    2 min.
    Żółtko kurze – co warto o nim wiedzieć?
    19.05.2021
    uczucie-glodu-po-jedzeniu-jakie-sa-przyczyny
    Odżywianie
    1 min.
    Uczucie głodu po jedzeniu - jakie są przyczyny?
    28.10.2021
    Popularne w kategorii Odżywianie
    zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii
    Odżywianie
    2 min.
    Żółtko kurze – co warto o nim wiedzieć?
    19.05.2021
    Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
    Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
    Pakiety medyczne
    Konsultacja lekarska online
    Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
    arrow-link
    Zobacz więcej

    Kim jesteśmy

    Artykuły o zdrowiu

    ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
    Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

    © 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

    Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

    Social media

    • facebook logo
    • instagram logo

    Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.