Wszy – skąd się biorą, jak wyglądają i jak się nimi zarazić?

Skąd się biorą wszy? Brak higieny to nie wszystko

Wszy ludzkie cały czas są tematem tabu. Niesłusznie, bo im więcej informacji na ich temat, tym mniejsze ryzyko rozprzestrzeniania się wszawicy. Dolegliwość powszechnie zwana chorobą włóczęgów lub chorobą wagabundy nie bierze się wyłącznie z braku higieny. Wszy także nie powstają z brudu, ale rozprzestrzeniają się przez brak wiedzy o tym, jak można się nimi zarazić oraz co odstrasza wszy.

Wszy to pasożyty, które istniały na Ziemi jeszcze przed pojawieniem się człowieka. Występują we wszystkich strefach klimatycznych i mogą pojawić się w każdym kraju, nawet najbardziej cywilizowanym. Możesz je złapać tylko poprzez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną lub przedmiotami, których ona używa na co dzień, takich jak: grzebień, szczotka do włosów, pościel, ręcznik, ubrania. 

Jak wygląda wesz ludzka?

• wesz głowowa (najpopularniejsza odmiana),

• wesz łonowa,

• wesz odzieżowa.

Pasożyt ten jest praktycznie niewidoczny dla oczu. Najpopularniejsza odmiana, która występuje we włosach na głowie, mierzy zaledwie 2–3 mm. Wesz odzieżowa jest nieco większa – może osiągnąć 5 mm.

Ten uciążliwy owad ma nieco spłaszczony, owalny kształt, małą główkę i trzy pary pojedynczych odnóży, dzięki którym bardzo szybko się porusza. Wbrew przekonaniu wielu osób, wszy nie potrafią latać ani skakać, nie są też przenoszone przez zwierzęta. Poza ciałem swojego żywiciela mogą przeżyć do 48 godzin.

Na preparatach zwalczających wszy znajdziesz adnotację, że zwalcza on również gnidy. Gnidy to larwy wszy. Mają one biało-brązowy kolor i są wielkości główki od szpilki. Wesz składa ok. 8 jaj dziennie, które dzięki substancji klejącej bardzo mocno przyczepiają się do skóry głowy żywiciela. Wybierając preparat zwalczający wszy, upewnij się, czy likwiduje on dorosłe osobniki i gnidy jednocześnie.

Wszy – po czym poznać ich obecność?

Jeśli dziecko wróciło z przedszkola i cały czas drapie się po głowie, możesz przypuszczać, że w jego grupie pojawiła się wszawica. Silny świąd jest efektem działania toksyn, które wszy wpuszczają do ciała człowieka podczas picia jego krwi. Inne objawy wskazujące na obecność wszy to:

• grudki zapalne w miejscu ukłuć,

• włosy zlepione wydzieliną o charakterze ropno-surowiczym,

• zaczerwieniona skóra głowy, szyi i okolic uszu.

Jeśli w Twoich ubraniach pojawiły się wszy odzieżowe, również zwróć uwagę na charakterystyczny zespół objawów takich jak uporczywe swędzenie skóry i zaczerwienienie podobne do rumienia w okolicach pach, pachwin, karku i grzbietu. Często są to miejsca, w których skóra najbardziej styka się z ubraniem.

Aby wszawica nie rozprzestrzeniała się i nie stała się początkiem groźnych chorób, działaj szybko. Na szczęście istnieje wiele sprawdzonych domowych sposobów na wszy, które są równie skuteczne jak preparaty z apteki, a przy tym zawierają wyłącznie naturalne składniki.

Gdzie można najczęściej zarazić się wszami i dlaczego?

Wszy rozprzestrzeniają się najszybciej w dużych skupiskach ludzkich, a szczególnie sprzyjają im przedszkola, szkoły, kolonie i obozy z udziałem dzieci. To właśnie tam najwięcej jest zabaw kontaktowych, podczas których dzieci nie zwracają uwagę na zachowanie bezpiecznej odległości i często stykają się głowami. Wynika to przede wszystkim z niewiedzy i nieznajomości problemu. Dlatego tak ważna jest rola rodziców i nauczycieli, którzy powinni wytłumaczyć, na czym polega prawidłowe zachowanie zasad higieny i dlaczego trzeba unikać wszawicy. Literatura dziecięca i książeczki z obrazkami pomagają wytłumaczyć najmłodszym, czym są wszy i jak można je odstraszyć.

Problem nie dotyczy wyłącznie dzieci, bo zarazić mogą się też osoby dorosłe. Doskonałym celem dla wszy są akademiki oraz niektóre miejsca pracy. Schemat jest dokładnie taki sam jak w przedszkolach i szkołach – jedna osoba, która jest żywicielem pasożytów, może zarazić całą grupę. Jak się okazuje, dystans społeczny to nie tylko wymaganie czasów pandemii COVID-19, lecz także jedna ze skutecznych metod profilaktyki wszawicy.