Róża – objawy, przyczyny i leczenie choroby

Róża – co to za choroba? 

Róża to zakaźna choroba wywołana przez bakterie. Za jej rozwój odpowiedzialny jest paciorkowiec Streptococcus pyogenes, który prowadzi też m.in. do rozwoju anginy. W przypadku róży paciorkowiec wywołuje ostry stan zapalny skóry i tkanki łącznej. Ten rodzaj patogenu cechuje wysoka inwazyjność, gdyż ma on zdolność do przenikania w głąb skóry, a następnie szybkiego rozprzestrzeniania się po organizmie. Choroba w takim samym stopniu dotyka dzieci, osób dorosłych i w podeszłym wieku. Wyróżnia się kilka postaci róży: rumieniową, pęcherzową, krwotoczną, zgorzelinową i wędrującą.

Przyczyny róży

Do rozwoju choroby dochodzi na skutek zakażenia rany poprzez kontakt uszkodzonej skóry np. z nosicielem, osobą zakażoną, zanieczyszczonym przedmiotem lub z brudnymi rękoma, na których znajdują się drobnoustroje.

Co sprzyja zakażeniu różą?

Głównym czynnikiem predysponującym do zakażenia paciorkowcem jest osłabiona odporność. Wśród pozostałych czynników sprzyjających chorobie wskazuje się również na: zaburzenia krążenia żylnego i limfatycznego, otyłość, wewnątrzustrojowe ogniska zakaźne, owrzodzenia kończyn dolnych, przebyte urazy mechaniczne lub interwencje chirurgiczne kończyn dolnych. Rozwojowi choroby u dzieci sprzyja natomiast zakażenie Helicobacter pylori, do którego dochodzi na wczesnym etapie dzieciństwa, a infekcja przebiega bezobjawowo. W takim przypadku utajone zakażenie Helicobacter pylori hamuje prawidłową odpowiedź immunologiczną organizmu.

Jak objawia się róża?

Choroba zakaźna róża charakteryzuje się nagłym początkiem i szybkim przebiegiem z nasilonymi objawami ogólnoustrojowymi, takimi jak: wysoka gorączka, dreszcze, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych, bóle mięśniowe, silny ból i zaczerwienienie gardła. W początkowym stadium objawy bardzo przypominają przeziębienie lub grypę, co sprawia, że wielu pacjentów nie decyduje się na wizytę u lekarza, a sięga po ogólnodostępne środki objawowe. 

Wraz z rozwojem zakażenia róża manifestuje się odgraniczonym rumieniem skóry. W jego miejscu powstaje wyraźnie wyczuwalny i widoczny obrzęk. Całe zjawisko ma nieregularny kształt. Zaczerwienione tkanki są ciepłe, napięte, a skóra lśniąca. W miejscach, gdzie przebiegają naczynia limfatyczne, powstają czerwone smugi. Świadczą one, że doszło do zakażenia układu chłonnego. Zmiany skórne róży umiejscawiają się najczęściej na kończynach dolnych i na twarzy. Rzadziej rumień lokalizuje się na kończynach górnych. Ponadto objawy choroby zależą od typu róży, z jakim mamy do czynienia. W odmianie pęcherzowej w miejscu zaczerwienień pod skórą zaczyna gromadzić się płyn, tworząc pęcherze. Róża wędrująca to postać, w której zmiany skórne stopniowo zajmują kolejne obszary na ciele. Postać krwotoczna jest najcięższa, gdyż w miejscach zaczerwienień powstają wybroczyny i podskórne krwawienia. Najbardziej zaawansowaną odmianą róży jest zgorzelinowa, w której zmiany skórne ulegają martwicy. 

Diagnostyka choroby róży

Nad diagnostyką choroby czuwa lekarz rodzinny, który na podstawie zmian skórnych i wywiadu kieruje chorego na badania laboratoryjne. Diagnostyka zakażenia paciorkowcem wywołującym różę wymaga badania krwi z oznaczeniem CRP (stanu zapalnego), poziomu leukocytów, poziomu przeciwciał, OB. Dodatkowo niezbędne jest badanie laboratoryjne materiału w postaci próbki wydzieliny z nosa lub gardła. 

Leczenie róży

W leczeniu róży stosowany jest antybiotyk doustny o działaniu bakteriobójczym. Środek nie tylko unieszkodliwia patogen, ale zapobiega powikłaniom. Lek stosowany jest przez 10 dni. Co ważne, choroby róży nie da się wyleczyć sposobami domowymi i metodami niekonwencjonalnymi. Ze względu na wysokie ryzyko powikłań pacjenci, u których występują objawy wskazujące na różę, koniecznie powinni udać się na konsultację z lekarzem rodzinnym. 

Choroba róża – powikłania

Nieleczone zakażenie paciorkowcem Streptococcus pyogenes może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc, sepsa, zakrzepica, ropowica, owrzodzenia skóry, zapalenie naczyń żylnych i chłonnych. W przypadku uszkodzonej skóry, która miała kontakt ze źródłem zakażenia, istnieje wysokie ryzyko nadkażenia gronkowcem. Na wystąpienie powikłań szczególnie narażone są osoby o obniżonej odporności i niestosujące się do zaleceń lekarza w okresie leczenia choroby. 

Czy przechorowanie róży wytwarza odporność?

Raz przechorowana róża nie wytwarza odporności organizmu na paciorkowca, który spowodował zakażenie. Wręcz przeciwnie, zachorowanie na różę grozi nawrotami choroby.