Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Jak objawia się kwasica ketonowa u dzieci i dorosłych?

lek. Agnieszka Żędzian24.11.2023Aktualizacja: 13.02.2024

Kwasica ketonowa jest zaburzeniem metabolicznym, w którego przebiegu dochodzi do ciężkiego odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Jest spowodowana nadmierną produkcją ciał ketonowych w organizmie. Do jej wystąpienia może dojść w przebiegu cukrzycy, niedożywienia czy choroby alkoholowej. Sprawdź, jak objawia się kwasica ketonowa u dzieci i osób dorosłych.


kwasica-ketonowa-u-dzieci-i-doroslych
Pixabay.com

Polecane

ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
toczen-na-rekach-co-to-za-choroba
Zdrowie
1 min.
Toczeń na rękach – dowiedz się, czym jest ta choroba
10.05.2022
skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
Spis treści
  1. Czym jest kwasica ketonowa?
  2. Kwasica ketonowa – objawy u dorosłych
  3. Kwasica ketonowa u dzieci – objawy
  4. Diagnostyka i leczenie kwasicy ketonowej

Czym jest kwasica ketonowa?

Kwasica ketonowa to zaburzenie metaboliczne związane z podwyższonym poziomem ciał ketonowych w surowicy krwi. Do ciał ketonowych zaliczamy aceton, kwas acetylooctowy i β-hydroksymaślan. Związki te są produktem metabolizmu kwasów tłuszczowych w wątrobie, a cały proces podlega regulacji hormonalnej. Powstawanie ciał ketonowych jest stymulowane przez wysoki poziom glikogenu i obniżony poziom insuliny we krwi. To dlatego na wystąpienie kwasicy ketonowej są narażone szczególnie osoby chore na cukrzycę.

Istotne klinicznie zwiększenie ilości ciał ketonowych może wystąpić w przypadku:

  • niekontrolowanej cukrzycy (cukrzycowa kwasica ketonowa),

  • nadużywania alkoholu (alkoholowa kwasica ketonowa),

  • skrajnego niedożywienia (kwasica ketonowa związana z niedożywieniem).

Zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci przyczyną kwasicy ketonowej jest najczęściej cukrzyca. Nadmierna produkcja ciał ketonowych jest u diabetyków konsekwencją hiperglikemii (podwyższonego poziomu glukozy we krwi) i względnego lub bezwzględnego niedoboru insuliny. Wzrost poziomu ciał ketonowych prowadzi do zmniejszenia pH krwi <7,35 (kwasicy metabolicznej), odwodnienia i poważnych zaburzeń elektrolitowych.

Kwasica ketonowa może wystąpić zarówno u pacjentów z cukrzycą typu 1, jak i cukrzycą typu 2. Bezwzględny niedobór insuliny występuje u osób z cukrzycą typu 1. Choroba ta ma charakter autoimmunologiczny. W wyniku obecności w organizmie przeciwciał skierowanych przeciwko własnym komórkom dochodzi do uszkodzenia trzustki – narządu odpowiadającego m.in. za produkcję insuliny. Jej początkowo obniżone stężenie, a następnie całkowity brak prowadzi do hiperglikemii i wielu powikłań, w tym kwasicy ketonowej. U pacjentów z cukrzycą typu 2. niedobór insuliny ma charakter względny. Oznacza to, że hormon znajduje się we krwi, jednak nie działa prawidłowo na tkanki. Jest to konsekwencją insulinooporności, czyli zmniejszonej wrażliwości komórek na działanie insuliny.

Dowiedz się więcej o cukrzycy:

Kwasica ketonowa – objawy u dorosłych

Objawom kwasicy ketonowej bardzo często towarzyszą symptomy hiperglikemii, dlatego są zwykle wymieniane razem. Zgłoś się na pilną konsultację lekarską w przypadku wystąpienia:

  • poliurii (oddawania dużych ilości moczu, również w nocy),

  • polidypsji (nadmiernego apetytu),

  • zmniejszenia masy ciała mimo wzmożonego apetytu,

  • wymiotów,

  • bólu brzucha,

  • osłabienia,

  • zaburzeń koncentracji,

  • charakterystycznego „owocowego” zapachu z ust.

W przebiegu kwasicy ketonowej może dojść również do problemów z oddychaniem (pogłębionego, szybkiego oddechu, tzw. oddech Kussmaula), zaburzeń świadomości i śpiączki. W takim przypadku konieczne jest natychmiastowe wezwanie pogotowia ratunkowego pod numerem 999 lub 112. Jeśli nie jesteś w stanie zrobić tego samodzielnie, poproś osobę znajdującą się w pobliżu o wezwanie pomocy. Kwasica ketonowa wymaga natychmiastowego leczenia w warunkach szpitalnych, stanowi bowiem bezpośrednie zagrożenie dla Twojego życia. Jeśli Ty lub Twoje dziecko zmagacie się z cukrzycą, dobrym pomysłem jest noszenie na ręku bransoletki z informacją o chorobie i numerem telefonu do osoby bliskiej.

Sprawdź także:

Kwasica ketonowa u dzieci – objawy

Wystąpienie objawów kwasicy ketonowej jest dość często pierwszym zauważalnym dla rodzica objawem cukrzycy u malucha. Szacuje się, że zaburzenie to stwierdzane jest u 3% dzieci w momencie postawienia diagnozy cukrzycy typu 1. Jest również najczęstszą przyczyną hospitalizacji i zgonów u dzieci z cukrzycą typu 1, dlatego tak ważne, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Objawy kwasicy ketonowej u dzieci są bardzo podobne do symptomów u osób dorosłych. Najmłodsi mogą mieć jednak problem ze zgłaszaniem niektórych z nich rodzicowi. Obserwuj uważnie swojego malucha i niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem, jeśli zauważysz u niego:

  • nadmierny apetyt i zmniejszenie masy ciała,

  • częste oddawanie większej niż dotychczas ilości moczu i oddawanie moczu w nocy,

  • osłabienie, niechęć do zabawy, apatię,

  • nawracające infekcje,

  • pogorszenie wyników w szkole, zaburzenia koncentracji,

  • ból brzucha,

  • nudności i wymioty,

  • charakterystyczny „owocowy” zapach z ust.

Jeśli u Twojego dziecka pojawią się zaburzenia świadomości lub nieprawidłowy, pogłębiony i przyspieszony oddech, nie zwlekaj! Wezwij pogotowie!

Diagnostyka i leczenie kwasicy ketonowej

Rozpoznanie kwasicy ketonowej u dzieci i dorosłych opiera się na charakterystycznych objawach i wynikach badań laboratoryjnych. Konieczne jest wykonanie badań krwi, przede wszystkim:

  • stężenia glukozy,

  • poziomu ciał ketonowych,

  • stężenia kreatyniny, mocznika, elektrolitów,

  • gazometrii i równowagi kwasowo-zasadowej.

Niezbędne jest także wykonanie badania ogólnego moczu, posiewu moczu i krwi, badania elektrokardiograficznego (EKG) i RTG klatki piersiowej.

Leczenie polega w pierwszej kolejności na ustabilizowaniu stanu ogólnego osoby chorej. Można to osiągnąć dzięki odpowiedniemu nawodnieniu, regulowaniu poziomu glukozy we krwi (za pomocą dożylnego wlewu insuliny) oraz wyrównywaniu zaburzeń elektrolitowych. Konieczne jest uważne monitorowanie pacjenta.

Źródła
  1. P. Ghimire, A. Dhamoon, Ketoacidosis, „StatPearls” 2022, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534848/, dostęp: czerwiec 2023.
  2. J. Lizzo, A. Goyal, V. Gupta, Adult Diabetic Ketoacidosis, „StatPearls” 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560723/, dostęp: czerwiec 2023.
  3. N. EL-Mohandes i in., Pediatric Diabetic Ketoacidosis, „StatPearls” 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470282/, dostęp: czerwiec 2023. 
Author lek. Agnieszka Żędzian picture
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. Systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
dieta-po-kolonoskopii-czego-nie-wolno-jesc
Odżywianie
3 min.
Jak wygląda dieta po kolonoskopii? Co jeść, a czego unikać?
19.05.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.