Spirometria – co to za badanie? Jakie są wskazania i przygotowania do niego?
Spirometria to badanie układu oddechowego, które ocenia pojemność płuc i szybkość przepływu powietrza. Jest wiele wskazań do jego przeprowadzenia. Używa się go zwłaszcza przy POCHP i astmie. Aby badanie spirometryczne dało wiarygodne efekty, trzeba się do niego odpowiednio przygotować.
Co to jest spirometria?
Spirometria to badanie czynnościowe układu oddechowego. Polega na pomiarze maksymalnej ilości powietrza, które jesteś w stanie nabrać do płuc i wypuścić. Wykorzystuje się je też do pomiaru szybkości przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Spirometria jest wykonywana za pomocą specjalnego urządzenia, zwanego spirometrem.Badanie spirometryczne pozwala na ocenę takich parametrów, jak:
VC – pojemność życiowa,
FVC – natężona pojemność życiowa,
FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa,
IC – pojemność wdechowa,
FEV1/VC – stosunek natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej do pojemności życiowej,
TV – objętość oddechowa,
IRV – wdechowa objętość zapasowa,
ERV – wydechowa objętość zapasowa.
Szczególnym rodzajem spirometrii jest ta po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela. Inaczej nazywana jest spirometrią z oceną odwracalności obturacji. To spirometria rozszerzona o wykonanie próby rozkurczowej.
Jakie są wskazania do wykonywania spirometrii?
Choroby układu oddechowego są w Polsce dość mocno rozpowszechnione. Do najczęściej występujących zalicza się: zapalenie płuc, grypę
Badania spirometryczne – przeciwwskazania
Badania spirometryczne mimo bardzo dużego znaczenia diagnostycznego nie mogą być przeprowadzone u wszystkich osób. Wśród przeciwwskazań do ich wykonania wymienia się m.in.:
odmę opłucną,
niekontrolowane nadciśnienie tętnicze,
zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowego,
tętniaki aorty większe niż 6 cm i tętnic mózgowych,
masywne krwioplucie o niewyjaśnionej przyczynie,
niestabilną dławicę piersiową,
uporczywy kaszel,
hospitalizację z powodu udaru mózgu.
Badanie spirometryczne nie powinno być przeprowadzane przez co najmniej miesiąc po zawale mięśnia sercowego, półtora miesiąca po operacjach mózgowia, 2 miesiące po leczeniu operacyjnym odwarstwienia (oddzielenia) siatkówki czy zabiegów na tzw. szklistku (ciele szklistym), a w przypadku zabiegów w części przedniej oka nawet przez 6 miesięcy. Spirometria w ciąży jest też niewskazana.
Jak przygotować się do spirometrii? Jak przebiega badanie?
Na badanie zgłoś się w dobrym stanie ogólnym. W razie wystąpienia dolegliwości, przez które nie byłbyś w stanie wykonać badania, lepiej przenieś je inny termin. Jeżeli palisz papierosy, to na 24 godziny przed badaniem powstrzymaj się od tego. Jeśli stanowi to dla Ciebie dużą trudność, zrezygnuj z palenia na co najmniej 2 godziny przed spirometrią. Średnio przez 2 godziny, zanim przystąpisz do badania, nie spożywaj obfitych posiłków, kawy, mocnej herbaty, coca-coli. Na 30 minut przed badaniem nie podejmuj intensywnej aktywności ruchowej. W przypadku spirometrii duże znaczenie ma ubiór. Najlepiej załóż ubranie, które nie będzie krępowało ruchów klatki piersiowej. Postaw na luźny strój. Ważne jest też ustalenie z lekarzem kwestii przyjmowania leków w dniu badania.Spirometria przeprowadzana jest na siedząco z wyprostowanymi plecami. Podczas badania będziesz oddychać przez ustnik połączony rurką ze spirometrem. Na ten czas na nos zostanie Ci założony zacisk (klips). Badanie spirometryczne wymaga dokładnego wykonywania poleceń kierowanych przez przeprowadzającą je osobę. Przed rozpoczęciem go zostaniesz poproszony o wzięcie kilku głębokich wdechów. W czasie ostatniego z nich będziesz musiał przyłożyć ustnik. Twoim zadaniem będzie wdmuchanie do niego powietrza znajdującego się w płucach. Wydech powinien trwać nie krócej niż 6 sekund. Następne oddechy będą określane przez osobę przeprowadzającą badanie. Badanie spirometryczne powtarza się zazwyczaj trzykrotnie. Trwa z reguły kilka minut. Wyniki spirometrii przedstawiane są w postaci liczbowej i za pomocą wykresów. Z interpretacją udaj się do lekarza.
Jeśli chcesz mieć dostęp do wielu metod służących diagnostyce kondycji dróg oddechowych oraz lekarzy rozmaitych specjalizacji bez konieczności czekania w długich kolejkach, zamów na Welbi ofertę Polisy Zdrowie Welbi – prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego. Po opłaceniu pierwszej składki będziesz mieć możliwość uzyskania porady, omówienia wyników badań, a także otrzymania recepty i skierowania na badania, jeśli lekarz uzna, że to niezbędne.
Prywatna opieka medyczna, której ofertę można zamówić na Welbi, to m.in.:
konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (nawet 39 specjalistów w pakiecie OCHRONA GOLD, w tym pulmonolog),
dostęp do badań diagnostycznych (niemal 300 w pakiecie OCHRONA GOLD), w tym do diagnostyki czynnościowej, np. spirometrii standardowej i z podaniem leku rozkurczowego,
wizyty u lekarzy bez kolejek – ze specjalistą skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych (z pulmonologiem w ciągu 5 dni roboczych), a z lekarzem POZ w ciągu 1 dnia roboczego,
opieka w placówkach na terenie całego kraju – prawie 3500 placówek współpracujących z ubezpieczycielem w 650 miastach Polski,
inne korzyści w zależności od pakietu.
Wypełnij formularz i zamów ofertę. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając pakiet Polisy Zdrowie Welbi. Ochrona ubezpieczeniowa działa niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
- P. Boros, Badania czynnościowe układu oddechowego, [w:] P. Gajewski, A. Szczeklik (red.), Interna Szczeklika 2019, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019, s. 649–662.
- W. Tomalak, P. Boros, Badanie czynności układu oddechowego, [w:] A. Antczak (red.), Pulmonologia, cz. 1, Medical Tribune Polska, Warszawa 2010, s. 100–112.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.