Jak postępować w przypadku bólu jąder u chłopców?

Jak reagować na ból jądra u dziecka?

Kiedy Twoje dziecko skarży się na ból jądra, nie lekceważ tego. Istnieje kilka możliwych przyczyn tej przypadłości u dzieci. Niektóre wymagają natychmiastowej kontroli lekarza, gdyż mogą prowadzić do utraty jądra.

Objawy bólowe moszny mogą przebiegać z nagłym lub stopniowym powiększaniem jądra. Wtedy mówimy o tzw. ostrej mosznie. Termin ten odnosi się do zespołu objawów, które obejmują nagły ból i bolesne powiększenie jądra, obrzęk i zaczerwienienie skóry moszny. Ostra moszna to stan wymagający natychmiastowego rozpoznania i oceny lekarskiej. Zalecaną metodą diagnostyki jest w tym przypadku jest ultrasonografia z dopplerowskim badaniem przepływów. Szybkie podjęcie leczenia daje duże szanse na uratowanie narządu rozrodczego. Jeżeli Twoje dziecko zgłasza ból w tej okolicy, jak najszybciej skonsultuj się z pediatrą.

Możliwe przyczyny bólu jądra

Ból jądra może mieć różne przyczyny. Część z nich leczy się zachowawczo, pozostałe operacyjnie.

Najważniejszą jednostką chorobową w diagnostyce bólu jąder jest jego skręt. Dolegliwości pojawiają się nagle i część moszny zmienia swoje obrysy przez obrzęk jądra. Wisi ono w worku mosznowym na szypule, która może ulec skręceniu. Szypuła składa się z naczyń doprowadzających i odprowadzających krew z jądra oraz powrózka nasiennego. Jeżeli ta struktura obróci się kilka razy wokół własnej osi, może spowodować zaciśnięcie naczyń i zahamowanie przepływu utlenowanej krwi do jądra. Jeżeli niedotlenienie trwa 4–6 godzin i dłużej, dochodzi do martwicy jądra (tkanki potrzebują tlenu i substancji odżywczych, by móc poprawnie funkcjonować). Usuwa się je wtedy chirurgicznie. Nie podejmie już bowiem swoich funkcji, a może być źródłem infekcji, nawet punktem wyjścia sepsy.

Skręt jądra występuje najczęściej w dwóch grupach wiekowych – u noworodków i dojrzewających chłopców. Czasami już w życiu prenatalnym dochodzi do tej bolesnej dolegliwości, a rozpoznaje się ją podczas rutynowego badania ultrasonograficznego.

Za zwiększenie ryzyka wystąpienia skrętu jądra w tych grupach wiekowych odpowiadają:

• wyższy poziom testosteronu w wieku dojrzewania;

• wnętrostwo, czyli niezstąpienie jąder do worka mosznowego, co często występuje u noworodków;

• wady anatomiczne jądra i najądrza.

Z uwagi na to, że noworodki nie potrafią wskazać miejsca, w którym odczuwają ból lub dyskomfort, bardzo ważne jest, by rodzice zdawali sobie sprawę z istnienia takiej jednostki chorobowej. Pamiętaj również o tym, że w przypadku bólu brzucha u chłopca lekarz powinien zbadać mu jądra.

Cztery razy częściej niż skręt jądra występuje skręt najądrza. Najczęściej dotyczy chłopców między 7 a 10 rokiem życia. Objawy przypominają opisaną wyżej dolegliwość. Starsze dzieci mogą bagatelizować i ukrywać przypadłość. Chłopcy mają wówczas zwyczaj przyjmować szeroką podstawę, by unikać ocierania ud o bolesą mosznę. Postępowaniem w przypadku skrętu najądrza jest leczenie chirurgiczne z usunięciem zmienionego martwiczo przydatku.

Zapalenie najądrza to kolejny stan, który wywołuje ból. Może wystąpić idiopatycznie (czyli bez poznanych przyczyn), jako powikłanie nagminnego zapalenia przyusznic (świnki) lub u chłopców z wadami układu moczowego. Jego objawy są podobne do symptomów skrętu jądra. Dodatkowo może pojawić się gorączka. Laboratoryjnie w badaniu ogólnym moczu obserwuje się zmiany zapalne. Jeżeli lekarz rozpozna bakteryjne zapalenie najądrza, natychmiast wdraża antybiotykoterapię.

Uraz jądra również daje objawy bólowe, czasami bardzo nasilone. Jeśli zauważysz, że po urazie krocza u Twojego syna ból nie mija lub jest intensywny, udajcie się pilnie do lekarza. Urazy otwarte moszny wymagają natychmiastowej oceny przez chirurga dziecięcego.

Jak reagować w przypadku bólu jądra u dziecka? Kiedy zgłosić się do lekarza?

Kiedy Twój syn zgłosi silny ból moszny, nie zastanawiaj się nad tym, czy jest ona zaczerwieniona, czy może powiększona. Diagnoza należy do zadań lekarza, do którego powinniście udać się jak najszybciej (maksymalnie do dwóch godzin od zgłoszenia dolegliwości), ponieważ skręt jądra szybko może doprowadzić do jego martwicy. Szacuje się, że w przypadku tej przypadłości maksymalnie do sześciu godzin od wystąpienia objawów chirurdzy dziecięcy mają szansę uratować jądro.

Kieruj się od razu do szpitala, najlepiej takiego, w którym znajduje się oddział chirurgii dziecięcej. Jeżeli w najbliższym szpitalu nie ma takiego oddziału, skonsultuj się z dyżurnym pediatrii, a on pokieruje dalszą diagnostyką i ewentualnym leczeniem czy przekazaniem do innego ośrodka.

Nie podawaj dziecku napojów ani jedzenia przed zakończeniem diagnostyki. Jeżeli okaże się, że wymaga zabiegu operacyjnego, powinno być na czczo. Zjedzenie przed operacją w znieczuleniu ogólnym jest czynnikiem ryzyka zachłystowego zapalenia płuc.

Miej świadomość, że u dorosłych mężczyzn również może wystąpić skręt jądra wymagający natychmiastowego zaopatrzenia chirurgicznego. Podobne objawy wymagają szybkiej diagnostyki. Najlepiej zgłosić się wówczas do szpitala w celu dokładnego i poszerzonego rozpoznania urologicznego.