Problemy z koncentracją – niegroźne roztargnienie czy poważny objaw choroby?
Problemy z koncentracją na różnych etapach życia ma większość ludzi. Czasami jest to skutek kilku nieprzespanych nocy, innym razem konsekwencja niedożywienia czy odwodnienia. Bywa jednak i tak, że trudność w skupianiu uwagi to objaw poważnej choroby. W ten sposób daje o sobie znać nadczynność tarczycy, choroba Alzheimera oraz depresja. Nie lekceważ więc utrzymujących się problemów z koncentracją. Chodzi wszak o Twoje zdrowie.
![problemy-z-koncentracja-przyczyny-co-robic-sposoby](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/60XKrL9xQ7eTQXlLmsxiQW/03b27759b7dc79e707c235e8e28e868e/problemy-z-koncentracja-przyczyny-co-robic-sposoby.jpg?w=1920&h=1280&fl=progressive&q=90&fm=jpg)
Polecane
![skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/33mCqMZB3MqILUDawGiuIe/060a9e5834b5e1de3e2295f8f01bd047/skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4ENO2xj3OFUOZexceD2inR/b13e6ec48a8836f750595beed8f45d6d/szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/1FYj6Wm9tRiny5VwWoT0O3/2dbd1ea6b188f560bc9667f883ad7134/oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![czy-zwapnienie-kosci-mozna-wyleczyc](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/2kNflIFfT12NNh4h8qU5q2/6b0d8d6ed9b55c3ed0f850789827c13b/czy-zwapnienie-kosci-mozna-wyleczyc.jpeg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
Co wpływa na koncentrację i pamięć?
Koncentracja jest zdolnością do skupienia na rzeczy, osobie lub wykonywanej czynności. Umiejętność ta rozwija się wraz z wiekiem. Stąd też u małych dzieci czas skupienia trwa nie dłużej niż kilka minut, podczas gdy u dorosłych może utrzymać się powyżej godziny.
Na zdolność do efektywnego koncentrowania się wpływ mają m.in.:
poziom obciążenia stresem,
właściwe nawodnienie organizmu,
prawidłowo zbilansowana dieta,
aktywność fizyczna,
ilość napływających bodźców,
kondycja zdrowotna organizmu.
Problemy z koncentracją – przyczyny
Problemy z koncentracją mogą wynikać zarówno z chorób ciała (wówczas są jednym z wielu objawów), jak i być powiązanymi z zaburzeniami natury psychicznej. Dla poprawy zdolności do skupiania uwagi i zapamiętywania kluczowe jest rozpoznanie przyczyny zaobserwowanych zmian i wdrożenie odpowiedniego leczenia lub zmiana codziennych nawyków związanych z dietą, aktywnością fizyczną i odpoczynkiem.
Problemy z koncentracją u dziecka
Koncentracja uwagi u najmłodszych dzieci funkcjonuje nieco inaczej niż u osób dorosłych. Do ukończenia przez malucha trzeciego roku życia mowa jest o uwadze mimowolnej. Skupienie następuje automatycznie po usłyszeniu głośnego dźwięku czy dostrzeżeniu nagłego ruchu.
U dzieci starszych rozwija się uwaga dowolna, która polega na świadomych i celowym skierowaniu uwagi na przedmiot, osobę lub wykonywanie określonej czynności. Nie należy przy tym oczekiwać, że koncentracja ta będzie wielogodzinna. Trzyletni maluch utrzymuje skupieni nie dłużej niż 5–15 min, a sześcioletni do 40 min i to pod warunkiem, że są zainteresowane tym, co robią. Jeśli podejmowana aktywność je nuży – czas skupienia trwa o połowę krócej!
Zgłaszane często problemy z koncentracją i pamięcią u dzieci to wynik nierozumienia sposobu, w jaki funkcjonuje uważność u maluchów. Aby zachęcić dzieci do skupienia, konieczne jest ich motywowanie, wzbudzanie zainteresowania i przedstawianie treści w atrakcyjnej formie.
Problemy z koncentracją u nastolatków
Problemy z koncentracją i pamięcią u nastolatków to najczęściej efekt niedostatków snu. Zaledwie 7% z nich dobrze ocenia jakość i długość swojego snu, 20% odczuwa senność, a aż 50% stwierdza, że jest niewyspanych. W świetle tych danych przestaje dziwić, że jeden na trzech uczniów drzemie podczas lekcji.
Jedynym sposobem, aby pomóc nastolatkom uporać się problemami z koncentracją przy nauce, jest zmodyfikowanie rytmu dobowego. Odpoczynek przez czas krótszy niż osiem godzin to zdecydowanie za mało, aby mózg rozwijających się wciąż organizmów był w stanie skupiać się na wykonywanych zadaniach w czasie czuwania.
Problemy z koncentracją u dorosłych
Problemy z koncentracją i pamięcią u dorosłych, podobnie jak u nastolatków, mogą być spowodowane niedostatkami snu, a także przepracowaniem, stresem i nadmiarem bodźców.
Przyczyną trudności w skupianiu uwagi na wykonywanych zadaniach mogą być niektóre choroby. Zaburzenie koncentracji jest jednym charakterystycznych objawów nadczynności tarczycy. Zwykle występują wówczas też: spadek masy ciała bez wyraźnego powodu, nadpobudliwość i nadmierna potliwość.
Problemy z koncentracją i pamięcią u dorosłych mogą też wynikać z:
otępienia starczego,
choroby Alzheimera,
depresji,
chorób naczyniowych mózgu,
schizofrenii,
zaburzenia afektywnego dwubiegunowego.
Jak leczyć problemy z koncentracją?
Jeśli zaobserwujesz u siebie problemy z koncentracją i skupieniem, warto przyjrzeć się swojej diecie. Zadbaj o to, aby była ona prawidłowo zbilansowana. To szczególne ważne, gdy zmagasz się z nietolerancjami lub alergiami pokarmowymi oraz stosujesz dietę eliminacyjną. Wartościowe są szczególnie:
produkty zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe,
produkty pełnoziarniste,
warzywa i owoce,
rośliny strączkowe,
jaja.
Istotne jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości płynów. Zadbaj o to, by każdego dnia wypijać po 30 ml płynów na każdy kilogram masy ciała. Oznacza to, że jeśli ważysz 60 kg – musisz wypić 1,8 l wody. Pamiętaj jednak, że jeśli uprawiasz sport lub panują upały – ilość przyjmowanych płynów powinna być większa, aby uzupełnić wypoconą wodę.
Przy problemach z koncentracją i zapamiętywaniem warto włączyć umiarkowaną aktywność fizyczną do codziennej rutyny. Sprzyja to dotlenieniu mózgu, co stwarza optymalne warunki dla jego efektywnej pracy.
Nie będzie zaskoczeniem stwierdzenie, że pomocne w likwidowaniu problemów z koncentracją i pamięcią jest zadbanie o odpowiednio długi i dobrej jakości sen. Niestety wciąż około 12% populacji zmaga się z bezsennością, co ma bezpośrednie przełożenie na zdolność do zapamiętywania i skupiania się na wykonywaniu zadań.
Warto również zredukować ilość bodźców napływających z otoczenia. Grająca w tle muzyka, włączony telewizor, prowadzone rozmowy, korzystanie ze smartfona – wszystko to rozprasza uwagę i utrudnia skoncentrowanie się na wykonywaniu jednej czynności. Niekiedy zaburzenia koncentracji wymagają wsparcia psychoterapeuty. Szczególnie jeśli są powiązane z łagodnym zaburzeniem funkcji poznawczych. Mogą one wynikać wyłącznie z naturalnego procesu starzenia się mózgu, ale też być powiązane z chorobą Alzheimera, miażdżycą czy depresją. Dlatego diagnostyka i dopasowane na jej podstawie leczenia są tak ważne. Tylko wówczas można całkowicie zlikwidować problem lub zahamować tempo, w jakim choroba postępuje.
- E. Zielińska, O koncentracji uwagi u dzieci, „Bliżej Przedszkola” 2020, nr 12 231, s. 36–38.
- Neal D. Barnard, Żywność dla mózgu, (tłum.) K. Knockenhauer, Wydawnictwo Vital, Białystok 2014.
- J. Kasperczyk, J. Kasperczyk i in., Jakość snu u śląskich licealistów a ich obowiązki szkolne, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2010, nr 91(3), s. 428–432.
- G. Zwolińska, Leczenie zaburzeń pamięci, uwagi i koncentracji, https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/lista/105922,leczenie-zaburzen-pamieci-uwagi-i-koncentracji, dostęp: 16.12.2022 r.
![Author Katarzyna Grzyś-Kurka picture](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/1Cg8Re9U6Up7eRZpf2WEOT/e8b8c1ddace6d7547ffa3a5fc6b07370/Katarzyna_Grzys-Kurka.jpg?w=100&h=100&q=90&fm=png&fit=thumb)
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.