Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
OdżywianieSkładniki odżywcze 1 min.

Skórne i neurologiczne objawy nadmiaru żelaza

Sylwia Brodniewska

21.01.2022

Aktualizacja: 07.10.2022

Żelazo jest bardzo ważnym pierwiastkiem dla naszego organizmu, dlatego warto regularnie kontrolować jego poziom. Nadmiar żelaza zdarza się niezwykle rzadko, ale jest niebezpieczny dla zdrowia. Pierwszym krokiem do obniżenia jego poziomu jest zmiana diety. Warto wprowadzić więcej warzyw i owoców, w miejsce mięsa, głównie czerwonego. Leczenie nadmiaru żelaza jest długie i wymagające, ale przynosi dobre efekty.


nadmiar-zelaza-objawy-skorne-i-neurologiczne
pexels

Polecane

papryczka-chili-marynowana-w-oleju-suszona
Odżywianie
1 min.
Papryczka chili - marynowana, w oleju, suszona
24.01.2022
orzeszki-ziemne-co-zawieraja-jakie-maja-wlasciwosci
Odżywianie
1 min.
Fistaszki - jakie mają właściwości i wartości odżywcze?
30.07.2021
platki-kukurydziane-czy-sa-zdrowe-ile-maja-kalorii
Odżywianie
1 min.
Czym wyróżniają się płatki kukurydziane? Skład i właściwości produktu
19.05.2021
sok-z-jezyn-wlasciwosci-oraz-sprawdzony-przepis
Odżywianie
2 min.
Sok z jeżyn - właściwości oraz sprawdzony przepis
29.10.2021
Spis treści
  1. Jak rozpoznać nadmiar żelaza?
  2. Co powoduje nadmiar żelaza we krwi?
  3. Dieta na nadmiar żelaza
  4. Jak usunąć nadmiar żelaza z organizmu?

Jak rozpoznać nadmiar żelaza?

Nadmiar żelaza mogą sugerować objawy, na które warto zwrócić uwagę. Są to m.in.: zmęczenie, senność, osłabienie, brak energii, wypadanie włosów, zaburzenia miesiączkowania, a także stany podgorączkowe. Niekoniecznie muszą wystąpić wszystkie objawy jednocześnie. Czasem pojawiają się również problemy ze skórą, która staje się sucha i szara. U mężczyzn może występować kłopot z erekcją. Jeśli nadmiar żelaza jest dużo powyżej dopuszczalnej normy, to może to prowadzić do niewydolności wątroby, a z czasem do jej marskości. Kolejnym krokiem powinno być wykonanie badań z krwi, które potwierdzą lub wykluczą nadmiar żelaza we krwi. Nadmiar tego pierwiastka w organizmie może wskazywać bowiem na hemochromatozę. To genetyczna choroba, która wolno się rozwija, a jej objawy to m.in.: brak energii, utrata masy ciała, osłabienie organizmu oraz bóle kostno-stawowe.

Co powoduje nadmiar żelaza we krwi?

Najczęstszą przyczyną wysokiego poziomu żelaza jest hemochromatoza pierwotna, czyli mutacja genu HFE, która powoduje wchłanianie z organizmu dużo większej ilości tego pierwiastka niż w przypadku zdrowych osób. Standardowo wchłanialność żelaza wynosi 1%, podczas gdy pozostałe 99% jest wydalane z organizmu. U osób z mutacją genu HFE wchłanialność może wynosić nawet 100%, co jest groźne dla wątroby i całego organizmu.

Istnieje także hemochromatoza wtórna, która najczęściej wynika ze złej diety. Dochodzi wtedy do nadmiernego uwolnienia jonów żelaza z czerwonych krwinek oraz komórek wątroby. Uwolnione w ten sposób żelazo trafia do serca, trzustki, płuc, tarczycy, nadnerczy, nerek i szpiku kostnego.

Nadmiar żelaza może powstać również w wyniku przyjmowania wielu preparatów zawierających ten pierwiastek. Jeśli stosujesz kilka suplementów diety, koniecznie sprawdź, czy w ich składzie nie ma żelaza, ponieważ bardzo łatwo można go przedawkować. Najlepiej, jeśli przed rozpoczęciem suplementacji skontaktujesz się z lekarzem, aby dobrać odpowiednią dawkę tego pierwiastka.

Dieta bogata w żelazo, zawierająca czerwone mięso, jaja i wątróbkę może sprzyjać wystąpieniu wysokiego poziomu żelaza we krwi, dlatego warto zwrócić uwagę na to, co się je.

Dieta na nadmiar żelaza

Pierwszym krokiem do obniżenia poziomu żelaza jest zmiana diety. Należy ograniczyć spożywanie mięsa, głównie czerwonego i wątróbki, ponieważ to one są głównym źródłem żelaza. Do jadłospisu można również dodać żółtka czy suszone owoce. Dieta bogata w produkty zawierające wapń ogranicza wchłanianie żelaza, dlatego jeśli cierpisz na nadmiar tego pierwiastka, dodaj jogurty, sery czy mleko. Możesz także sięgnąć po napoje, które wypłukują żelazo, czyli kawę oraz mocną herbatę.

Dietę należy także wzbogacić o świeże warzywa i owoce, orzechy i wartościowe węglowodany, jak ryż, makaron czy kasza. Stosując dietę na nadmiar żelaza, należy także odstawić alkohol, który dodatkowo obciąża wątrobę. Jeśli chcesz obniżyć poziom żelaza, unikaj suplementowania witaminy C oraz produktów, które ją zawierają, ponieważ zwiększa ona jego wchłanialność. Witamina C znajduje się nie tylko w cytrusach, lecz także w papryce, porzeczkach, pomidorach czy kiszonkach.

Jak usunąć nadmiar żelaza z organizmu?

Leczenie nadmiaru żelaza jest procesem długotrwałym i wymaga działania w wielu obszarach. Najprościej i najszybciej można wdrożyć zmiany w sposobie odżywiania. Jeśli nadmiar żelaza jest duży, konieczne będzie upuszczanie krwi w celu pozbycia się tego pierwiastka z organizmu.

Chcąc pozbyć się żelaza z organizmu, często konieczne jest stosowanie leków. Każde leczenie powinno być skonsultowane z lekarzem, który dobierze odpowiednie farmaceutyki w odpowiedniej dawce. Do swojego trybu życia warto włączyć regularną aktywność fizyczną, ponieważ wraz z potem wydala się cenne witaminy i mikroelementy, w tym żelazo. Wcześnie wykryty wysoki poziom żelaza można doprowadzić do optymalnej wartości, dlatego regularne badania z krwi są niezwykle ważne.

Źródła
  1. J. Artym, Udział laktoferryny w gospodarce żelazem w organizmie. Część I. Wpływ laktoferryny na wchłanianie, transport i magazynowanie żelaza, Zakład Terapii Doświadczalnej, Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN im. L. Hirszfelda we Wrocławiu, Wrocław 2008.
  2. K. Szota, Hemochromatoza. Nadmiar żelaza we krwi, Wydawnictwo Poligraf, Wrocław 2021.
Author 
Sylwia Brodniewska
 picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

woda-z-imbirem-jak-przygotowac-jakie-daje-efekty
Odżywianie
1 min.
Woda z imbirem – przepis na napój wspomagający zdrowie i odchudzanie
19.05.2021
jak-zrobic-nalesniki-z-maki-kukurydzianej
Odżywianie
2 min.
Jak przygotować smaczne i zdrowe naleśniki kukurydziane? Sprawdzone przepisy
19.05.2021
ile-bialka-ma-jajko-co-warto-wiedziec
Odżywianie
1 min.
Czy jajka zawierają dużą ilość białka?
19.05.2021
syrop-z-dzikiej-rozy-jakie-ma-wlasciwosci-zdrowotne
Odżywianie
1 min.
Kiedy warto stosować syrop z owoców dzikiej róży?
14.05.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/
Odżywianie
1 min.
Zioła na obniżenie potasu – co warto wybrać?
10.08.2022
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.