Jaki poziom przeciwciał IgM wskazuje na boreliozę?

Co to jest borelioza?

Borelioza to jedna z chorób przenoszonych przez kleszcze. Wywołana jest zakażeniem krętkami Borrelia burgdorferi, które wnikają do organizmu na skutek ukłucia przez zakażonego bakteriami kleszcza. Nieleczona borelioza niesie bardzo duże ryzyko rozwoju groźnych powikłań. Osoby, które zostały ukąszone przez kleszcza, w wielu przypadkach nie pamiętają o tym. Aby zdiagnozować boreliozę, należy wykonać badania serologiczne w celu wykrycia specyficznych przeciwciał w klasie IgM i IgG. Pojawiają się one w surowicy krwi na różnych etapach choroby. Boreliozę można rozpoznać tylko wtedy, kiedy pacjent zgłasza charakterystyczne dla tej choroby objawy i dodatkowo miano przeciwciał (ich stężenia) jest podwyższone.

Do objawów wskazujących na boreliozę należą:

• rumień wędrujący, czyli charakterystyczna zmiana skórna występująca w miejscu, gdzie jest ślad po kleszczu,

• chłoniak limfocytowy skóry, czyli niebolesny guzek, który można zauważyć na małżowinie usznej lub brodawce sutkowej,

• zapalenie stawów,

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

• zapalenie nerwów czaszkowych,

• przewlekłe, zanikowe zapalenie skóry,

• zapalenie mięśnia sercowego.

Niektóre z tych objawów mogą występować w bardzo wielu chorobach. Z tego powodu, aby potwierdzić boreliozę, konieczne jest wykonanie badań określających miano przeciwciał IgM i IgG.

Kto jest szczególnie narażony na boreliozę?

Dawniej uważano, że borelioza jest chorobą leśników, rolników, myśliwych i osób wypoczywających w środowisku leśnym. Niestety, kleszcza można spotkać niemal wszędzie. Są obecne w miejskich parkach, ogrodach, nawet na własnym podwórku. Jeśli więc zauważysz u siebie niewielką kropkę na skórze przypominającą pieprzyk, może to być to ślad po ukąszeniu kleszcza. Obserwuj bacznie swoje ciało, czy przypadkiem nie pojawia się rumień wędrujący. Jego obecność to bezdyskusyjny powód, by udać się do lekarza pierwszego kontaktu.

Przeciwciała IgM – początek zakażenia

Przeciwciała IgM pojawiają się w momencie, kiedy organizm człowieka rozpoczyna walkę z infekcją. Substancje te pojawiają się we krwi zazwyczaj po 2–4 tygodniach od zakażenia. Przeciwciała IgM zwane są też wczesnymi. Utrzymują się one we krwi do 6 miesięcy, a następnie zanikają. O początkowym etapie rozwoju choroby świadczą również objawy kliniczne takie jak rumień wędrujący oraz wysypka.

Przeciwciała IgG – przewlekłe zakażenie

Przeciwciała w klasie IgG są charakterystyczne dla późniejszych stadiów choroby. Zazwyczaj wtedy osoba zakażona odczuwa bóle stawów, mięśni, ma problemy neurologiczne.

Przeciwciała IgG, które wytwarza organizm chorej osoby, są bardziej specyficzne niż przeciwciała IgM. Oznacza to, że z większą skutecznością walczą z patogenem, jakim są krętki Borrelia.

O wiele trudniej jest wyleczyć przewlekłą boreliozę. Warto więc obserwować swój organizm i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wczesne wykrycie infekcji i zastosowanie antybiotykoterapii chroni Cię przed przykrymi powikłaniami po ukłuciu przez zakażonego kleszcza.

Kiedy wykonać badanie poziomu przeciwciał IgM?

Badanie na obecność przeciwciał IgM wykonuje się w przypadku podejrzenia boreliozy. Jeśli więc pamiętasz, że ukłuł Cię kleszcz lub zauważasz u siebie ślad po ugryzieniu, koniecznie zgłoś się do lekarza. Podwyższony poziom przeciwciał IgM i zgłoszone objawy uprawniają lekarza do rozszerzenia diagnostyki w kierunku boreliozy. Jeśli choroba będzie potwierdzona, zostanie wdrożone odpowiednie leczenie już na wczesnych etapach rozwoju zakażenia. 

Jak interpretować wyniki IgM i IgG?

Jeśli podejrzewasz u siebie boreliozę, koniecznie umów się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. Skieruje Cię on do specjalisty chorób zakaźnych. Powinien on zlecić wykonanie badania poziomu przeciwciał IgM i IgG. Podwyższony poziom IgM może przemawiać za wczesnym etapem zakażenia krętkami Borrelia, ale tylko wtedy, kiedy wskazują na to również objawy.

Uzyskanie ujemnego wyniku IgM, a dodatniego IgG może przemawiać za tym, że zakażenie trwa już dłuższy czas. Białka IgM bowiem stopniowo zanikają już po 6 miesiącach od zakażenia.

Pozytywny wynik w klasie IgG może również sugerować zakażenie krętkami Borrelia w przeszłości.

Specjaliści udowodnili, że badania mogą ujawnić podwyższone miano przeciwciał również w takiej sytuacji, kiedy pacjent cierpi z powodu chorób autoimmunologicznych lub jest zakażony krętkiem kiły. W takich sytuacjach badanie przeciwciał nie wskazuje na boreliozę.

Istnieją dwie metody laboratoryjne służące do oznaczania miana przeciwciał – test ELISA i test Western Blot. Drugie z wymienionych badań jest dokładniejsze, a wykonuje się je na zlecenie lekarza chorób zakaźnych. Za jego pomocą można wykryć specyficzne przeciwciała wytwarzane w odpowiedzi na obecność krętków Borrelia w organizmie.

Oprócz badań serologicznych boreliozę można również potwierdzić, wykonując: bezpośrednią ocenę mikroskopową, hodowlę krętków z krwi, badania molekularne metodą PCR, badanie płynu mózgowo-rdzeniowego u osób z neuroboreliozą i wycinka skóry u osób z przewlekłym zanikowym zapaleniem skóry.