Czym jest powięź? Funkcje, rodzaje, masaże powięzi
Powięzie to elastyczne błony otaczające i oddzielające wszystkie mięśnie oraz narządy pod powierzchnią skóry. Pełnią wiele funkcji mechanicznych w organizmie, dlatego warto dbać o ich kondycję. Sprawdź, co robić, aby zapewnić powięzi optymalne warunki do pracy i kto może Ci w tym pomóc!
Czym jest powięź?
Powięź jest jednolitą, nieprzerwaną strukturą łącznotkankową rozchodzącą się wzdłuż całego ciała pod powierzchnią skóry. Przenika ona i otacza wszystkie narządy (np. powięź gerota okala nerkę), mięśnie, kości i włókna nerwowe, tworząc unikalne środowisko dla funkcjonowania układowego ciała. Powięź odnosi się także do włókien tworzących torebki stawowe, ścięgna, więzadła i inne tkanki kolagenowe.
Ze względu na swoją złożoną anatomię (powięź tworzą aż 3 rodzaje włókien, w tym mało elastyczne, elastyczne i luźne) uszkodzona powięź piersiowo-lędźwiowa (bądź inna) może stać się przyczyną pogorszenia wydolności fizycznej organizmu, a nawet uciążliwych dolegliwości wymagających rehabilitacji.
Funkcje powięzi
Aby zrozumieć, do czego służy powięź, wyobraź sobie srebrzystobiały materiał, równie elastyczny, co wytrzymały. Otacza on i powleka każdą kość i mięsień, okrywa każdy narząd, tworząc dla niego bezpieczną torebkę, spowija każdy nerw biegnący na obwodzie, tzn. od kręgosłupa w kierunku kończyn, pleców czy brzucha. Powięź sprawia, że wszystko jest oddzielone od siebie, ale jednocześnie połączone, stanowi integralną całość. Odpowiada też za wiele funkcji.
Powięź mięśni stanowi mechaniczną ochronę przed wpływem destrukcyjnych sił zewnętrznych, a jednocześnie umożliwia sprawną pracę mięśni znajdujących się tuż pod powierzchnią skóry. Bez powięzi Twój organizm mógłby odczuwać nieprzyjemne dolegliwości, a, co najważniejsze, praca mięśni byłaby znacznie utrudniona i narażałaby na postępujące mikrouszkodzenia włókien mięśniowych i innych tkanek podskórnych.
Powięź szeroka, podeszwowa, kręgosłupa i inne:
absorbują i amortyzują nadmiar energii, zabezpieczając wnętrze ciała przed uszkodzeniami;
są przewodnikami w różnorodnych procesach biochemicznych, hemodynamicznych (związanych z dynamiką przepływu krwi), a nawet immunologicznych;
adaptują się do nowych warunków, np. w stanach pourazowych czy chorobowych, poprzez dostosowywanie swojego przestrzennego ułożenia (co zapewnia optymalne warunki pracy organizmu w nowych okolicznościach).
W zależności od tego, gdzie znajduje się powięź i jakie pełni funkcje, wyróżnia się kilka jej rodzajów. Uszkodzenia w obszarze jej struktury, zwłaszcza jeśli chodzi o powięź mięśni, sprzyjają powstawaniu nieprzyjemnych objawów takich jak bóle, drętwienia czy sztywność. Aby uniknąć tych dolegliwości, możesz stosować pewne zabiegi, np. rolowanie.
Masaż mięśni
Stanowi on jeden z najważniejszych i najbardziej skutecznych zabiegów fizjoterapeutycznych, jaki możesz zafundować swojej powięzi, która z jakiegoś powodu jest spięta, zwłókniała, odkształcona czy uszkodzona. Masaż powięzi może odbywać się na różne sposoby, np. z wykorzystaniem specjalnych akcesoriów ułatwiających rozluźnienie czy technik manualnych.
Masaż powięzi ma działanie rozluźniające. Dzięki temu sprawia, że włókna struktury wydłużają się i wracają do swojego optymalnego kształtu. Co więcej, masaż uelastycznia, przez co powięź może sprawniej pełnić swoje funkcje.
Masaż koryguje nieprawidłowe wzorce ruchowe powięzi powstałe w wyniku stanów zapalnych, uszkodzeń i zrostów mięśni czy samej powięzi. To wszystko składa się na łagodzenie dolegliwości bólowych, jakie powięź może powodować w wyniku uszkodzeń i powstałych różnych nieprawidłowości w jej strukturach.
Zabieg tego typu jest powszechnie stosowany w rehabilitacji układu ruchu. Sprawdza się także u osób aktywnych fizycznie, niekoniecznie obciążonych schorzeniami mięśni. Masaż powięzi to dobry pomysł na regenerację po treningu. Możesz się również zdecydować na niego profilaktycznie, np. w ramach codziennej gimnastyki porannej. Kilka prostych ćwiczeń z zastosowaniem piłek czy rollerów może mieć działanie poprawiające elastyczność ciała.
Do kogo zgłosić się w przypadku problemów z powięzią?
Po pomoc zgłoś się do ortopedy. Po przeprowadzeniu wywiadu może on zalecić wykonanie ważnych badań diagnostycznych, które zobrazują skalę i lokalizację problemu. W tym celu sprawdzi się np. badanie czynności elektrycznej mięśni i nerwów obwodowych (tzw. EMG).
Szybki dostęp do tego typu testów oraz specjalistycznych konsultacji ortopedycznych czy neurologicznych możesz zyskać dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, którego ofertę możesz zamówić na Welbi. W ramach pakietu OCHRONA GOLD od 239 zł miesięcznie zyskasz możliwość e-konsultacji i umówienia się na wizytę stacjonarną do ortopedy, neurologa, a także 37 innych specjalistów. Dzięki wygodnemu systemowi rezerwacji wizyt online nie musisz czekać w długich kolejkach i oszczędzasz czas. Wizytę u lekarza możesz zamówić przez aplikację mobilną lub telefonicznie, a czas oczekiwania wynosi maksymalnie 3 dni! Oprócz tego w ramach usług z pakietu OCHRONA GOLD możesz skorzystać z blisko 300 badań, w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych, w tym m.in. EMG, czyli elektromiografii.
Pamiętaj, że leczenie powięzi to proces, dlatego niezbędne jest regularne powtarzanie badań w celu sprawdzenia postępów terapii i ewaluacji programu rehabilitacji! Rozważ zatem zakup Polisy Zdrowie Welbi, żeby mieć łatwy dostęp do lekarza.
Jak ćwiczyć powięź podeszwową, szyi czy grzbietu?
Ćwiczenia powięzi mają przede wszystkim charakter rozciągający. Co ciekawe, nie musisz wykonywać wymyślnych ruchów, aby rozciągnąć włókna powięzi. Możesz tego dokonać niemal zawsze, kiedy tylko wyciągasz ręce, wykonujesz skłon czy prężysz się leniwie o poranku. Jednak w celach leczniczych, rehabilitacyjnych dobrze jest, jeśli ćwiczenia na powięź będą wykonywane w odpowiedni sposób, zgodnie z metodyką.
Ćwiczenia powięzi mogą stanowić element rozgrzewki. Bywają też osobnym treningiem rozciągającym. Powięź stanowi kompleksowy system komunikacji całego organizmu, dlatego, trenując jeden obszar ciała, pośrednio wpływasz na pobliskie mu okolice.
Możesz także wykonywać ćwiczenia przeznaczone do rehabilitacji tylko wybranej powięzi:
chcąc rozciągnąć powięź podeszwową, możesz stanąć w rozkroku, założyć ręce na biodra, a pod stopę umieścić piłkę tenisową. Istotą ćwiczenia jest dociśnięcie piłki, utrzymanie pozycji przez 5 sekund i powrót do pozycji wyjściowej. Urozmaiceniem może być np. wykonywanie ruchu stopy w przód i w tył;
jeśli chodzi o powięź szyi, możesz wykonać skłon głowy w bok, pomagając sobie ręką. W efekcie skłon się pogłębi i mocniej rozciągnie powięź;
powięź grzbietu możesz rozciągać z pomocą tzw. kociego grzbietu. Klęknij z podporem, głowę trzymaj między ramionami. Ruch polega na wygięciu grzbietu w górę. Ćwiczenie prowadź powoli i dokładnie.
- D. Lesondak, Powięź bez tajemnic, Galaktyka, Łódź 2018.
- P. Poncyliusz, Atlas fizjologii powięziowej, Odnova-Med, Szczecin 2020.
- R. Schleip, Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.