Jak należy dbać o układ krwionośny? Zasady profilaktyki
Angelika Janowicz
14.05.2021
Aktualizacja: 09.08.2021
Główną przyczyną śmiertelności w Polsce są choroby układu krążenia. Zajmują one miejsce na podium już od kilku lat. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wielu zachorowań i zgonów można uniknąć dzięki zmodyfikowaniu codziennych zachowań i przyzwyczajeń. Zobacz, jak dbać o układ krwionośny.
Na układ krążenia człowieka składa się serce oraz sieć naczyń krwionośnych (żył, tętnic i naczyń włosowatych). Jego funkcją jest transport tlenu, substancji odżywczych i hormonów do wszystkich komórek ciała. Przy jego pomocy usuwane są także zbędne produkty przemiany materii. Gdy w którymkolwiek z jego elementów pojawią się procesy chorobowe, organizm nie może funkcjonować prawidłowo. Zaburzenia mogą być wrodzone (np. wady w budowie anatomicznej) lub nabyte. W rozwoju tych drugich udział może mieć styl życia. Jest to modyfikowalny czynnik ryzyka. Oznacza to, że zmiana niektórych zachowań zmniejsza ryzyko zachorowania. Dlatego powinieneś wiedzieć, jak należy dbać o układ krwionośny.

Jak dbać o układ krążenia?
Zasady dotyczące tego, jak dbać o układ krążenia, odnoszą się do codziennych zachowań. Ryzyko zachorowania na choroby serca i naczyń krwionośnych możesz zmniejszyć dzięki:
wdrożeniu zdrowej i zbilansowanej diety,
zrezygnowaniu z nałogów (palenia papierosów i nadużywania alkoholu),
utrzymywaniu prawidłowej masy ciała,
zapewnieniu sobie odpoczynku i zdrowego snu,
zgłaszaniu się na regularne badania kontrolne.
Wiedza na temat tego, jak dbać o układ krwionośny, pozwala na zmniejszenie ryzyka zachorowania na niektóre choroby układu krążenia. Zmiany należy wprowadzić jak najszybciej. Pamiętaj, że to, co robisz w młodym wieku, ma ogromne znaczenie dla stanu twojego organizmu nawet za kilkanaście lat. Zmieniając styl życia na zdrowszy, dbasz nie tylko o serce i naczynia krwionośne, ale o całe ciało i psychikę.
Dieta dobra dla układu krążenia
Jeżeli chcesz zacząć dbać o układ krążenia, w pierwszej kolejności przyjrzyj się swojej diecie. To, co jesz, ma bardzo duży wpływ na kondycję serca i naczyń krwionośnych. Warto, żebyś wiedział, że zmiana sposobu odżywiania nie wiąże się z całkowitym zrezygnowaniem z tego, co lubisz. Pamiętaj, że zdrowa dieta wcale nie musi być nudna i niesmaczna. Zawsze możesz skorzystać z pomocy dietetyka, który ułoży jadłospis dopasowany do twoich preferencji.
W diecie dobrej dla układu krwionośnego bardzo ważne jest ograniczenie tłuszczów zwierzęcych (a więc nasyconych kwasów tłuszczowych), węglowodanów prostych, fast foodów i żywności wysokoprzetworzonej. Zadbać należy o odpowiednią ilość błonnika, tłuszczów i białek roślinnych, witamin, minerałów i antyoksydantów. W jadłospisie nie może zabraknąć ryb, olejów roślinnych, roślin strączkowych, orzechów, świeżych warzyw i owoców oraz produktów pełnoziarnistych. W profilaktyce chorób układu krążenia bardzo dobrze sprawdza się dieta śródziemnomorska.
Zdrowie układu krwionośnego a aktywność fizyczna
Kolejną kwestią dotyczącą dbania o układ krwionośny jest regularna aktywność fizyczna. Powinna być ona dostosowana do możliwości organizmu, ogólnego stanu zdrowia oraz indywidualnych preferencji – nie decyduj się na sport, którego nie lubisz, ponieważ nie będzie on dla ciebie przyjemnością, a jedynie przykrym obowiązkiem. W profilaktyce chorób układu krążenia zaleca się ok. 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej w tygodniu (lub 75 minut intensywnej aktywności).
Dbanie o odpowiednią masę ciała
Nadmierna masa ciała jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia wielu chorób układu krążenia. Dlatego wskazane jest dbanie o utrzymywanie odpowiedniego wskaźnika BMI: 20–25 kg/m². W zmniejszeniu liczby kilogramów pomocne są zdrowa dieta i regularna aktywność fizyczna. Jeżeli twoje BMI przekracza 40 kg/m², powinieneś rozważyć operację bariatryczną.
Redukcja stresu i pozytywne nastawienie psychiczne
Kiedy się stresujesz, twój układ krążenia pracuje na zwiększonych obrotach. Podnosi się ciśnienie tętnicze krwi i przyspiesza akcja serca. Prowadzi to do nadmiernego przeciążenia tego narządu, a tym samym zwiększenia ryzyka zawału serca. Dlatego powinieneś nauczyć się radzić sobie ze stresem. Pomóc w tym mogą ćwiczenia oddechowe i medytacja. Możesz również skorzystać z pomocy psychoterapeuty, który nauczy cię odpowiednich technik.
Regularne badania
Wiele chorób układu krążenia w początkowych etapach (gdy jest największa szansa na skuteczne leczenie) nie daje żadnych objawów. Nieprawidłowości można wykryć tylko przy pomocy badań. Pamiętaj o tym, aby regularnie mierzyć ciśnienie krwi, wykonywać EKG oraz testy laboratoryjne krwi. Możesz również skorzystać z bezpłatnych programów profilaktycznych, które prowadzone są w twoim mieście.
P. Jankowski, Zasady profilaktyki chorób układu krążenia w 2018 roku, „Kardiologia Inwazyjna”, 2017, nr 5, s. 42–48.
B. Ślusarska, G. Nowicki, Zachowania zdrowotne w profilaktyce chorób układu krążenia wśród osób pracujących, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 2010, nr 91, s. 34–40.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Polecane




Najchętniej czytane



