Afty w jamie ustnej - na podniebieniu twardym i miękkim. Jak leczyć?
Afty to małe owrzodzenia, które pojawiają się w jamie ustnej na wewnętrznych ścianach policzków, na podniebieniu, języku i dziąsłach. Mają biały lub żółty kolor, z czerwoną obwódką. Dlaczego afty pojawiają się na podniebieniach? Jak je leczyć?
Skąd biorą się afty?
Przyczyny powstawania aft są bardzo zróżnicowane. Mogą mieć charakter ogólnoustrojowy lub miejscowy. Są małe, ale za to bardzo bolesne. Mają postać płytkich nadżerek, które są pokryte białym lub żółtym nalotem, otoczonym czerwoną obwódką. Występują pojedynczo, a czasami w skupiskach i potrafią utrzymywać się nawet do kilku tygodni. Afty rosną w gardle, na migdałkach, na podniebieniu twardym i miękkim, języku i dziąsłach. Na szczęście nie są zaraźliwe, gdyż nie są następstwem choroby wirusowej. Wpływ na pojawienie się aft najczęściej mają:
zła higiena jamy ustnej,
przypadkowe przygryzanie policzków,
kamień nazębny lub próchnica,
aparat ortodontyczny lub źle dobrana proteza,
alergie pokarmowe,
spadek odporności, np. w wyniku silnego stresu,
niemyte owoce lub warzywa.
Pierwszym objawem pojawiającej się afty jest szczypanie, mrowienie, czasem kłucie w ustach. Następnie pojawia się wyraźny ból i dyskomfort podczas mówienia i spożywania pokarmów.
Skąd biorą się afty na podniebieniu twardym i miękkim?
Afty można podzielić na małe zmiany (tzw. afty Mikulicza), które mają charakter nawracający, ale za to szybko się goją. Znacznie bardziej uciążliwe są większe zmiany (tzw. Suttona), które znikają dopiero po kilku tygodniach, objawiają się gorączką i powiększonymi węzłami chłonnymi. Mogą utrudniać mówienie i przełykanie pokarmów. To właśnie afty Suttona pojawiają się najczęściej na podniebieniu twardym i miękkim oraz w gardle i na migdałkach. Mogą je wywołać:
brak higieny jamy ustnej,
podrażnienia wywołane pastą, która ma w składzie środki drażniące śluzówkę,
zaburzenia hormonalne,
cukrzyca i anemia,
silne niedobory witamin i minerałów, takich jak: żelazo, selen, kwas foliowy, witaminy z grupy B,
choroby autoimmunologiczne,
ciąża.
Jeżeli afty mają charakter nawracający, warto skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia bezpośredniej przyczyny. Aftoza podniebienia miękkiego, twardego lub gardła jest mocno dokuczliwa i bolesna, dlatego warto stosować środki, które przynoszą szybką ulgę.
Afta na podniebieniu - jak leczyć?
Jest wiele domowych sposobów na afty i mnóstwo dostępnych preparatów, które mają silnie skoncentrowane składniki przynoszące szybką ulgę. Produkty te są szeroko dostępne i można je kupić w aptece bez recepty. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest żel na afty, który nie tylko łagodzi ból, ale również przyspiesza regenerację naskórka. Warto wypróbować aerozole do stosowania w jamie ustnej. Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo i znieczulająco.Istnieje również wiele domowych sposobów na afty na podniebieniu:
Okłady z rumianku - rumianek pospolity to jedna z najbardziej rozpoznawalnych roślin leczniczych w Polsce. Ma działanie przeciwzapalne i antyseptyczne, a do tego pobudza aktywność leukocytów i wykazuje działanie bakteriobójcze. Wystarczy przyłożyć zmoczoną torebkę rumianku na aftę lub płukać jamę ustną kilka razy dziennie.
Płukanka z szałwii lekarskiej - wykazuje silne działanie, zmniejszając intensywność stanu zapalnego wokół afty. Szałwią możesz płukać jamę ustną kilka razy dziennie.
Olej kokosowy - jest naturalnym antybiotykiem. Dzięki zawartości kwasu laurynowego skutecznie hamuje rozwój szkodliwych bakterii, które przyczyniają się do powstawania infekcji jamy ustnej oraz próchnicy. Możesz ssać olej kokosowy w buzi lub delikatnie smarować podniebienie.
Herbata różana - zaparz torebkę herbaty i przyłóż do afty na podniebieniu. Skutecznie hamuje rozwój infekcji. Ma mnóstwo antyoksydantów, dlatego warto ją pić, aby mieć zdrową skórę.
Roztwór soli - najstarszym sposobem na walkę z aftami jest płukanka z soli kuchennej i wody. Pozwoli zdezynfekować i osuszyć afty. Przyniesie chwilowo ulgę w bólu.
Aloes - aloes jest rośliną niewymagającą, więc możesz spokojnie hodować go w domu. Wystarczy urwać listek, obrać go ze skórki i przyłożyć do afty na podniebieniu. Aloes przyspiesza proces gojenia i jest doskonały również na inne zmiany w obrębie jamy ustnej.
Innymi domowymi sposobami na afty są: roztwór z wodą utlenioną, okłady z czarnej herbaty, przykładanie kostek lodu lub olej z cydru jabłkowego.
Jak zapobiegać aftom?
Najbardziej podstawowym sposobem na zapobieganie aftom jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Należy szorować regularnie zęby, odwiedzać stomatologa, myć porządnie owoce i warzywa. Dobrze jest zadbać o odpowiednią dietę, pełną wartościowych produktów. Powinny one być bogate w witaminy A, B, E oraz żelazo i cynk. Afty na podniebieniu często są skutkiem obniżonej odporności, dlatego zadbaj o odpowiedni sen, zdrowo się odżywiaj, ćwicz regularnie. Jeżeli afty wracają zbyt często, warto skonsultować się z lekarzem, gdyż mogą zwiastować poważniejsze schorzenia ogólnoustrojowe.
- <a href="https://bonito.pl/autor/langlais+robert+p/0">R. Langlais</a>, S. Miller,<a href="https://bonito.pl/autor/nield+gehrig+jill+s/0"> S.</a>J. Nield-Gehrig, Choroby błony śluzowej jamy ustnej, Edra Urban & Partner, Wrocław 2013.
- P. Machałek, Magia polskich ziół, Wydawnictwo Znak, Kraków 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.