Choroba Stilla u dorosłych i dzieci: objawy, przebieg, metody leczenia

Czym jest choroba Stilla?

Choroba Stilla to rzadka autoimmunologiczna choroba układowa na tle reumatycznym, atakująca nie tylko tkanki miękkie stawów, ale też wywierająca niekorzystny wpływ na inne narządy. Prowadzi do stanów zapalnych w ich obrębie oraz do nieprzyjemnych dolegliwości, zmian i powikłań.Mimo że zaburzenie występuje niezależnie od płci, najczęściej dotyczy osób w wieku pomiędzy 15. a 25. rokiem życia oraz w granicach 45. roku życia. Choroba Stilla u dzieci to postać młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, z kolei u dorosłych jej etiologia najczęściej jest nieznana. Nierzadko choroba bywa wówczas nawrotem zaostrzonej formy z dzieciństwa. Może też powstać na tle infekcyjnym, m.in. od wirusa różyczki, świnki, grypy, opryszczki, chlamydii, HBV i HCV. Jeśli więc kiedyś młodzieńcze zapalenie stawów Ciebie dotyczyło, w jakimś stopni jesteś nim zagrożony w dorosłym życiu. Pamiętaj, że Twoje dziecko również może doświadczyć wznowy.Ze względu na szerokie spektrum przyczyn oraz niejednoznaczne objawy choroba przebiega w nietypowy sposób, dlatego zwykle bywa utożsamiana z gorączką septyczną bądź z innymi schorzeniami, co utrudnia diagnostykę i opracowanie odpowiedniej ścieżki leczenia.

Choroba Stilla – objawy

Choroba Stilla u dorosłych i dzieci charakteryzuje się ostrym i dynamicznym początkiem. Typowym objawem jest wysoka gorączka z jednym szczytem lub dwoma w ciągu dnia, z reguły w porach popołudniowo-wieczornych i porannych. Temperatura przekracza na ogół 39°C i trwa kilka godzin, poza tym pojawia się regularnie w kolejnych dniach.Towarzyszącym objawem jest plamisto-grudkowata wysypka w kolorze łososiowym, umiejscowiona na kończynach i tułowiu. Zmianom tego typu najczęściej towarzyszy świąd skóry. Jednym z dominujących objawów choroby Stilla są dolegliwości stawowe, nasilające się wraz z postępem stanu zapalnego i zmieniające charakter z przemijających, na stałe i z wysiękiem, które obciążają najczęściej kolana, kostki, nadgarstki, łokcie i barki. Ponadto dokuczają w zajętych okolicach bóle i osłabienie mięśniowe.W przebiegu choroby Stilla pojawiają się też zaburzenia ze strony innych układów. Najczęściej dokucza zapalenie gardła oraz powiększenie wątroby, śledziony i węzłów chłonnych szyjnych. Czasem możesz również odczuwać dyskomfort ze strony płuc i serca. Choroba sprzyja zapaleniu mięśnia sercowego i osierdzia bądź zapaleniu płuc, czym prowadzi do niewydolności oddechowej.Znając jej przebieg, zastanawiasz się pewnie, czy choroba Stilla jest wyleczalna. Rokowanie jest zależne od Twoich predyspozycji. Agresywny postęp choroby może prowadzić nawet do niepełnosprawności. Ale niech to Cię nie martwi! Leczenie farmakologiczne oraz rehabilitacja sprzyjają ustępowaniu dolegliwości i wydłużeniu okresu remisji nieprzyjemnych objawów.

Choroba Stilla – jak ją leczyć?

Choroba Stilla wymaga przede wszystkim leczenia farmakologicznego. Leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym w fazie ostrej pozwalają opanować gorączkę i dolegliwości ze strony stawów. Terapię rozpoczyna się od farmaceutyków z grupy NLPZ. Jednak w przypadku braku poprawy lekarz może zwiększyć dawkowanie bądź zlecić Ci leki opioidowe i sterydy.W przewlekłej postaci choroby Stilla mogą zostać przepisane leki modyfikujące reumatoidalne zapalenie stawów, a nawet leki biologiczne. Poza tym, jeśli stany zapalne wywołały zmiany w innych Twoich narządach wewnętrznych, nawet jeśli nie odczuwasz wyraźnych dolegliwości z ich strony, możesz spodziewać się dodatkowych leków.Bezcennym narzędziem w leczeniu przypadłości jest rehabilitacja, którą najlepiej rozpocząć tuż po ustąpieniu ostrej fazy. Pamiętaj, że gorączka i dokuczliwy ból stawów stanowią przeciwwskazania do aktywności fizycznej, dlatego jeśli zależy Ci na poprawie zdrowia, zaczekaj, aż objawy ustąpią! Odpowiednio dobrane ćwiczenia i zabiegi fizykoterapeutyczne pomogą Ci lub Twojemu dziecku nie tylko wydłużyć okres remisji, ale i zapobiec deformacjom stawów i pogorszeniu ich motoryki. W tym celu zwykle stosuje się elektrostymulację, krioterapię, laser, pole magnetyczne i ciepłolecznictwo. W powrocie do zdrowia ważne są też ćwiczenia w odciążeniu oraz wsparcie najbliższych. Aby Twoja pociecha czuła się lepiej, chętniej uczestniczyła w sesjach i nie poddawała się w kryzysowych chwilach, możesz nie tylko zaangażować w proces rehabilitacji psychoterapeutę, ale też aktywnie w niej uczestniczyć jako rodzic. Warto nawet razem trenować na macie czy chodzić na pływalnię.

1. M.S. Dilhuydy, Prolonged efficacy of infliximab for refractory adult – onset Still’s disease, „Clinical and Experimental Rheumatolog<strong>y</strong>” 2005, nr 23, s. 121–122.
2. L. Rutkowska-Sak, Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów – nie tylko nowości, Termedia, Poznań 2014.