Co wypłukuje żelazo z organizmu? Czego należy unikać?
Prawidłowo zbilansowana dieta zapewnia niezbędne witaminy i mikroelementy. Jednym z nich jest żelazo, które wpływa na odporność organizmu, zwalczając wirusy i bakterie. Niedobory żelaza objawiają się apatią, zmęczeniem i bólami głowy. Niski poziom tego pierwiastka może być spowodowany spożywaniem kawy i herbaty podczas posiłku, a także nadużywaniem alkoholu. Wyrobienie zdrowych nawyków pozwoli na utrzymanie optymalnego poziomu żelaza w organizmie.
Objawy niedoboru żelaza
Niedobór żelaza zdarza się dużo częściej niż jego nadmiar. Ważne jest obserwowanie swojego organizmu i zwrócenie uwagi na niepokojące objawy. Najwcześniej pojawia się zmęczenie i apatia, które nie mają żadnego uzasadnionego powodu. Jeśli często ucinasz sobie drzemki w ciągu dnia, nie masz ochoty na czynności, które sprawiały Ci przyjemność, wykonaj badania krwi pod kątem poziomu żelaza w Twoim organizmie. Do kolejnych objawów dochodzą symptomy skórne, takie jak: sińce pod oczami, blade błony śluzowe, sucha, szara i szorstka skóra. Włosy stają się łamliwe, zaczynają wypadać, a końcówki rozdwajają się.
Zaczynają często pojawiać się infekcje, głównie gardła czy przeziębienie, afty lub opryszczka. Brak żelaza powoduje również: bóle głowy, problemy z pamięcią i koncentracją, zadyszkę, kołatanie serca. Może występować krwawienie z nosa bez jakiegokolwiek powodu.
Konsekwencją długotrwałego niedoboru żelaza może być anemia. Objawy jej są zbliżone do niedoboru żelaza. Może wtedy się pojawić: zmęczenie, senność, osłabienie, brak energii. Niedokrwistość może wystąpić w każdym wieku. Anemia częściej dotyka kobiety niż mężczyzn, co ma związek z mniejszą ilością spożywanego mięsa, a także może być spowodowana obfitymi krwawieniami menstruacyjnymi. Objawy anemii są typowe, dlatego ciężko je przeoczyć.
Co wypłukuje żelazo z organizmu?
Jest kilka produktów spożywczych, których spożywanie może powodować wypłukiwanie tego pierwiastka z organizmu.
Podstawowym błędem jest picie kawy i czarnej herbaty podczas spożywania posiłków. Wiele osób nie wyobraża sobie poranka bez kawy, ale zdecydowanie lepsze dla organizmu jest wypicie tego napoju po upływie minimum godziny od zjedzenia śniadania. Mocne napoje utrudniają wchłanianie żelaza z pożywienia, przez co występuje jego niższy poziom w organizmie.
Picie alkoholu nie pozostaje bez znaczenia. Przede wszystkim jego nadmierne spożywanie może przyczyniać się do powstawania wielu chorób. Etanol, który jest zawarty w alkoholu, wypłukuje cenne dla organizmu witaminy i mikroelementy. Należy unikać długotrwałego spożywania wysokoprocentowych trunków, ponieważ w konsekwencji może to prowadzić do powstania wielu niedoborów w organizmie, problemów z wątrobą, zaburzeń natury psychicznej czy choroby alkoholowej.
Żelazo może być wypłukiwane z krwi wskutek sporej utraty krwi. Kobiety, które mają obfite i długotrwałe miesiączki, są bardziej narażone na niedobór żelaza niż te, które miewają normalne krwawienia. Także niebezpieczna jest utrata krwi spowodowana chorobami, np. przewodu pokarmowego, wskutek krwawienia z dróg moczowych czy zabiegów i operacji.
Kobiety w ciąży oraz karmiące matki mają większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek, dlatego powinny pomyśleć o dobrej diecie lub dodatkowej suplementacji. Żelazo w większej ilości jest potrzebne dzieciom i młodzieży w okresie dojrzewania.
Jak zapobiec wypłukiwania żelaza z organizmu?
Aby zapobiec wypłukiwaniu żelaza z organizmu, nie należy spożywać kawy i herbaty podczas posiłków. Powinno się także ograniczyć lub całkowicie wyeliminować alkohol. Osoby na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej są bardziej narażone na niedobór żelaza, ponieważ nie spożywają odpowiedniej ilości produktów bogatych w ten pierwiastek. Powinny one włączyć do diety odpowiednie suplementy lub spożywać więcej produktów bogatych w żelazo, np.natkę z pietruszki, bób, szpinak, buraki czy maliny i czarne porzeczki. Dieta bogata w żelazo dla pozostałych osób powinna składać się z czerwonego mięsa. Można sięgnąć po podroby, jak wątróbka, a także dobrej jakości wędlinę.
Możesz również zwiększyć wchłanialność żelaza. Źródeł żelaza jest wiele, dlatego wybierając odpowiednie produkty spożywcze, można zadbać o jego optymalny poziom. Wystarczy dobrze komponować swoje posiłki. Na większe wchłanianie ma wpływ obecność witaminy C, która jest obecna cytrusach, papryce, truskawkach, brokułach czy kalafiorze. Jeśli cierpisz na niedobór żelaza lub nie wiesz czego unikać, aby utrzymać jego optymalny poziom, skorzystaj z pomocy lekarza lub dietetyka, który ułoży odpowiednią dla Ciebie dietę.
- U. Goeber, Poradnik dla pacjenta – Żelazo: pierwiastek życia, Wydawca Medpharm, Wrocław 2015.
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza i innych, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Warszawa 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.