Co jeść, a czego unikać przy hashimoto? Która dieta jest najlepsza?

Co to jest choroba Hashimoto?

Choroba Hashimoto ma podłoże autoimmunologiczne. Jest także nazywana przewlekłym limfocytowym zapaleniem tarczycy. U chorej osoby układ odpornościowy nie działa prawidłowo i atakuje tarczycę. Hashimoto jest jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy. Ta choroba przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów, dlatego warto regularnie wykonywać podstawowe badania krwi, które informują o funkcjonowaniu tarczycy. Nieleczona choroba może prowadzić do problemów z sercem lub trudności z zajściem w ciążę. Przyczyna choroby Hashimoto nie została poznana, jednak uważa się, że czynnikami warunkującymi zachorowanie są: predyspozycje genetyczne, zaburzenia hormonalne czy nadmiar jodu. Choroba częściej atakuje kobiety niż mężczyzn. 

Leczenie choroby Hashimoto

Leczenie polega na monitorowaniu objawów i włączeniu leków, które mają poprawić funkcjonowanie tarczycy. Najczęściej lekarze przepisują lewotyroksynę, czyli syntetyczny hormon tarczycy. Dawkowanie i rodzaj leku są dobierane indywidualnie na podstawie wyników badań. Poza leczeniem farmakologicznym bardzo ważna jest odpowiednia dieta i regularna aktywność fizyczna. Pozytywnie wpływają one na samopoczucie pacjenta. Dieta hashimoto, stosowana regularnie, pozwala na szybkie zobaczenie efektów. 

Co należy jeść przy chorobie Hashimoto?

Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna być dobrana przez dietetyka klinicznego. Jest bardzo ważna w leczeniu, ponieważ odpowiednio zbilansowana, pozwala na obniżenie dawki leków, poprawę sylwetki i samopoczucia. Chorzy na chorobę Hashimoto powinni regularnie spożywać posiłki, najlepiej w odstępie 3–4 godzin. Dania muszą być dobrze zbilansowane, aby zapewnić organizmowi niezbędne witaminy i minerały. Jadłospis powinien być urozmaicony, dostarczać jodu, żelaza, cynku i selenu. Dodatkowo bardzo ważna jest zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 i witaminy D.

W diecie powinny się znaleźć:

• tłuste ryby (makrela, łosoś),

• pestki dyni, nasiona słonecznika, orzechy,

• siemię lniane,

• nabiał, np. skyr, jogurt naturalny, twaróg, maślanka,

• oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany,

• produkty pełnoziarniste (pieczywo, kasza, makaron),

• warzywa i owoce,

• jajka,

• chude mięso,

• warzywa strączkowe,

• przyprawy i zioła.

Dieta "tarczycowa" powinna być zdrowa, dlatego warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże w układaniu posiłków. Powinny one zawierać odpowiedni rozkład makroskładników, czyli białka, tłuszczów i węglowodanów. Najlepiej, gdy w każdym daniu znajdują się warzywa lub owoce. Pacjentom z choroba Hashimoto zaleca się picie min. 2 litrów niegazowanej wody mineralnej. Dozwolone są również herbaty ziołowe, napoje roślinne czy świeżo wyciskane soki owocowe lub warzywne. Herbatę należy spożywać między posiłkami, ponieważ może ona zaburzać wchłanianie niezbędnych witamin i mikroelementów. 

Czego nie należy jeść przy chorobie Hashimoto?

U osób cierpiących na Hashimoto często występują nietolerancje pokarmowe. Najczęściej dotyczą one nabiału i glutenu. W takich sytuacjach należy ich unikać, stosując zamienniki. Powinno się także zrezygnować z głodówek lub diet o bardzo niskiej kaloryczności, ponieważ mogą one spowodować nasilenie objawów chorobowych. Osobom z chorobą Hashimoto nie zaleca się spożywać niektórych warzyw i owoców. Należy unikać tych, które zawierają goitrogeny, czyli substancje wolotwórcze, które zmniejszają wykorzystanie jodu przez organizm. Spożywane w dużych ilościach, niekorzystnie wpływają na funkcjonowanie tarczycy. Substancje te znajdują się m.in. w:

• kapuście,

• batatach,

• kalafiorze,

• brokułach,

• rzodkiewce,

• szpinaku,

• soi,

• orzechach ziemnych,

• gruszkach,

• truskawkach,

• brzoskwiniach.

Osoby z choroba Hashimoto muszą unikać spożywania dużych ilości tych produktów. Uprzednio powinny one zostać poddane obróbce termicznej. 

W chorobie Hashimoto nie jest zalecane picie mocnej kawy oraz herbaty. Wykluczone są również tłuste wędliny i mięso. Nie należy spożywać alkoholu pod żadną postacią, tym bardziej podczas zażywania leków. Osoby chorujące na niedoczynność tarczycy często mają większą wagę, dlatego powinny odstawić kaloryczne desery na bazie czekolady, cukru czy tłustej śmietany. 

Co robić, aby schudnąć przy chorobie Hashimoto?

Utrata zbędnych kilogramów przy chorobie Hashimoto jest możliwa, jednak wymaga więcej samozaparcia i pracy. Jadłospis powinien być indywidualnie dopasowany do osoby i celu, jaki chce ona osiągnąć. Dieta nie może być zbyt niskokaloryczna, jednak powinna zakładać pewien deficyt kaloryczny. Należy ją również połączyć z regularną aktywnością fizyczną. Początkowo zalecane są spacery, basen, nordic walking, a z czasem można zacząć biegać czy poszukać innego ulubionego sportu. 

Niedobór hormonów tarczycowych może spowalniać metabolizm, przez co odchudzanie jest trudniejsze. Unormowanie ich pozwala na szybszą utratę wagi. Wiele osób zastanawia się, jak schudnąć przy chorobie Hashimoto, dlatego warto pamiętać, że połączenie farmakologii, odpowiedniej diety i regularnej aktywności fizycznej może szybko przynieść oczekiwane efekty. 

1. A.E. Ratajczak i in., Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2017, nr 7, s. 305–311.
2. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014.
3. M. Makarowska, Hashimoto na widelcu, Wydawnictwo JK, Łódź 2021.