Dieta na wątrobę – co jeść, a czego lepiej unikać?
Wątroba jest narażona na różnego rodzaju uszkodzenia. W efekcie pojawiają się choroby, które powodują zaburzenia nie tylko ze strony tego narządu, ale całego organizmu. Każda z nich wymaga odpowiedniego leczenia. Bardzo ważnym elementem terapii jest właściwy sposób odżywiania się. Zobacz, jaka dieta na chorą wątrobę jest najlepsza.
Wątroba to jeden z narządów układu pokarmowego. Położona jest w jamie brzusznej, w prawym podżebrzu, tuż pod przeponą. Znajduje się w bliskim sąsiedztwie żołądka i jelit. U dorosłego człowieka jest całkowicie schowana pod żebrami. Wątroba pełni bardzo ważne funkcje. Jest odpowiedzialna za metabolizm aminokwasów i węglowodanów, wytwarzanie żółci, heparyny i enzymów, syntezę cholesterolu i czynników krzepnięcia krwi oraz magazynowanie witamin i minerałów. Ponadto bierze udział w termoregulacji, regulowaniu poziomu glukozy we krwi oraz filtruje krew, czyli neutralizuje toksyny. Produkty, które spożywamy, mogą przyczynić się do jej uszkodzenia. Dlatego warto wiedzieć, jaka dieta jest dobra dla wątroby.
Polecane
Dieta przy stłuszczeniu wątroby
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby jest związane z gromadzeniem się tłuszczu w hepatocytach (komórkach budujących miąższ wątroby). Do jego rozwoju prowadzi kilka czynników. Wśród najważniejszych z nich można wymienić: otyłość, insulinooporność, lipodystrofię, różnego rodzaju zaburzenia metabolizmu lipidów, przyjmowanie niektórych leków, ale także długotrwałe głodzenie się. Choroba może prowadzić do powikłań, takich jak: zapalenie wątroby, marskość wątroby, nowotwór. W leczeniu duże znaczenie ma terapia schorzeń współistniejących oraz zmiana stylu życia – głównie dieta na stłuszczenie wątroby.
Dieta przy stłuszczeniu wątroby powinna sprzyjać utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Badania potwierdzają, że zmniejszenie stopnia nasilenia choroby można zaobserwować już przy zredukowaniu masy ciała o 5%. Pamiętaj, że walka z otyłością to jednocześnie mniejsze ryzyko chorób układu krążenia. Dieta powinna być dopasowana do potrzeb organizmu, być lekkostrawna, niskokaloryczna, z ograniczeniem węglowodanów i produktów wysokoprzetworzonych. Unikaj smażenia na głębokim tłuszczu. Zamiast tego możesz piec, dusić, gotować na parze lub w wodzie.
Zaleca się, aby do jadłospisu włączyć produkty, które zawierają witaminy C i E. Są to dwa najważniejsze antyoksydanty. Przypuszcza się, że mogą mieć one znaczenie w łagodzeniu zapalenia i stłuszczenia. Do potraw dodawaj świeże warzywa (kapustę, brokuły, szpinak, jarmuż, ogórki, szparagi, cukinię, dynię, marchew, botwinę), orzechy i nasiona, dobrej jakości oleje roślinne, produkty pełnoziarniste, chude mięsa i ryby, kefir, sery twarogowe, jogurty naturalne. Do picia wybieraj niesłodzoną wodę, herbaty ziołowe, kawę zbożową.
Zastanawiasz się, czy picie kawy nie wpływa negatywnie na wątrobę? Obejrzyj wideo i sprawdź
Dieta przy marskości wątroby
Marskość wątroby jest chorobą, która charakteryzuje się postępującym włóknieniem miąższu wątroby. Dochodzi do zniszczenia struktury tego narządu i zaburzenia jego prawidłowego funkcjonowania. Do przyczyn schorzenia można zaliczyć: nadużywanie alkoholu, zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B lub C, zaburzenia autoimmunologiczne, choroby genetyczne, stłuszczenie wątroby oraz toksyny.
Jednym z elementów leczenia jest zmiana sposobu odżywiania. Dieta przy marskości wątroby ma na celu spowolnienie zmian degeneracyjnych, złagodzenie dolegliwości oraz wzmocnienie organizmu. Ważne jest również zapobieganie niedożywieniu, z którym zmaga się aż 25% pacjentów. Spożywane produkty powinny dostarczyć wszystkich niezbędnych substancji odżywczych, witamin i minerałów. Dieta na chorą wątrobę musi być dopasowana indywidualnie do każdej osoby, dlatego zaleca się skorzystanie z pomocy doświadczonego dietetyka.
Zalecenia dotyczące diety przy marskości wątroby mówią o podaży:
35–42 kcal/kg masy ciała na dobę,
białka w ilości 1,2–1,5 g/kg masy ciała na dobę,
tłuszczów w ilości 0,8–1 g/kg masy ciała na dobę,
węglowodanów w ilości 200 g/dobę.
Mowa przede wszystkim o węglowodanach złożonych, które pochodzą m.in. z produktów pełnoziarnistych. Nie zaleca się spożywania cukrów prostych, produktów wysokoprzetworzonych, ciężkostrawnych i wzdymających, ostrych przypraw.
Dieta na wątrobę, która potrzebuje regeneracji
O wątrobę należy dbać nie tylko wtedy, gdy pojawią się objawy choroby. Każdy z nas powinien zwracać uwagę na to, co je. Z jadłospisu musisz wyeliminować produkty, które są powszechnie uznawane za niezdrowe (fast foody, dania instant, dania z proszku, słodycze, produkty zawierające konserwanty i wzmacniacze smaku). Ogranicz smażenie. Możesz zastąpić je gotowaniem na parze lub w wodzie, duszeniem i pieczeniem. Do wszystkich potraw dodawaj świeże warzywa. Ponadto dobrze zrobisz, jeżeli zrezygnujesz ze spożywania dużej ilości alkoholu i palenia papierosów. Nie możesz też zapomnieć o codziennej aktywności fizycznej.
- A. Kowala-Piaskowska, A. Tomaszewska, A. Adamek, M. Bura, I. Mozer-Lisewska, Niedożywienie w marskości wątroby, „Hepatologia” 2014, nr 14, s. 90–93.
- K. Tomasiewicz, R. Flisiak, W. Halota i wsp., Rekomendacje dotyczące postępowania w niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby, „Clinical and Experimental Hepatology” 2018, 4(3), s. 1–5.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
