Jak zapobiegać grzybicy? Poznaj skuteczne sposoby profilaktyki

Jak można zapobiec grzybicy stóp?

Grzybica między palcami i grzybica paznokci u nóg to jedne z częściej występujących rodzajów zakażenia grzybiczego. W ich profilaktyce szczególną rolę odgrywa przestrzeganie zasad higieny. Po umyciu nóg należy wycierać skórę do sucha. Wskazane jest codzienne mycie stóp i zmiana skarpet. Najlepiej używać skarpet bawełnianych lub z włókien bambusa, które nie utrudniają cyrkulacji (wymiany) powietrza. Bawełna ma silne właściwości absorpcyjne i nie wywołuje podrażnień skóry.

Warto też profilaktycznie obcinać paznokcie na krótko. Akcesoria do pielęgnacji paznokci powinny być rzeczami osobistymi - nie należy korzystać z czyichś ani pożyczać innym nożyczek, cążków i pilników. Korzystając z usług manikiur i pedikiur, powinno się odwiedzać wyłącznie sprawdzone salony kosmetyczne, gdzie obsługa korzysta z jednorazowych lub sterylizowanych przyborów.

Jeśli chodzi o buty, to zalecane jest noszenie obuwia przewiewnego. Nie wolno zakładać cudzego obuwia i należy unikać butów z tworzywa sztucznego. Powoduje ono powstanie ciepłego i wilgotnego środowiska, a to sprzyja rozwojowi infekcji grzybiczej. Podczas przebywania w miejscach publicznych, takich jak łaźnie parowe, kluby fitness, sauny, baseny należy nosić obuwie ochronne. W obiektach tych bardzo łatwo zakazić się można grzybicą stóp i paznokci.

Ważnym elementem profilaktyki grzybicy stóp jest stosowanie środków pielęgnacyjnych i myjących bogatych w substancje o działaniu przeciwgrzybiczym. W zachowaniu odpowiedniej higieny stóp pomogą mydła zawierające naturalne wyciągi z glistnika, tymianku, krwawnika, jeżówki. Grzyby bytować mogą w obuwiu i skarpetach, aby się ich pozbyć, trzeba nie tylko prać skarpety i myć buty, lecz także przeprowadzać od czasu do czasu ich dezynfekcję.

W przypadku problemów z potliwością można stosować antyperspiranty lub preparaty o działaniu przeciwgrzybiczym. Najczęściej mają one postać kremu, maści, pudru. Należy obserwować skórę i paznokcie, a jeśli zauważy się niepokojące objawy - pogrubienie, odwarstwienie, zmiana koloru płytki paznokcia, bolesność, należy zgłosić się do lekarza dermatologa lub podologa, czyli specjalisty od chorób w obrębie stóp. Czy to będzie onycholiza, czy może grzybica, konieczne będzie szybka interwencja. Pamiętać trzeba, że grzybica bardzo łatwo się rozprzestrzenia i może objąć inne obszary, np. skórę głowy.

Jak zapobiegać grzybicy jamy ustnej?

Należy też wspomnieć o sposobach zapobiegania grzybicy jamy ustnej, która jest jedną z częściej występujących patologii w jamie ustnej. Podstawowe znaczenie w profilaktyce odgrywa higiena jamy ustnej - kilkukrotne mycie zębów w ciągu dnia, a najlepiej bezpośrednio po każdym posiłku. Ważne jest czyszczenie przestrzeni międzyzębowych, gdzie gromadzą się bakterie, które zaburzają fizjologiczną florę i obniżają odporność, a także stosowanie antybakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej. Próchnica jest jednym z czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia grzybicy jamy ustnej, dlatego ważne są regularne wizyty u dentysty i leczenie nawet niewielkich ubytków.

Infekcja ta nierzadko rozwija się na skutek źle dobranych protez zębowych, które powodują uszkodzenia. Stąd też istotna jest wymiana złych uzupełnień i dbanie o ich odpowiednią higienę. Infekcji grzybiczej sprzyja niezdejmowanie protez na noc. Powinno się je trzymać w wodzie lub specjalnych płynach, kiedy nie są używane. Należy je czyścić szczoteczką o delikatnym włosiu i specjalną pastą.

Jak zapobiegać grzybicy pochwy?

Mówiąc o profilaktyce przeciwgrzybiczej, należy też wspomnieć o zapobieganiu zakażeniom pochwy, ponieważ wykazują dużą tendencję do nawrotów. W jaki sposób do tego nie dopuścić? Należy:

• dbać o higienę osobistą - do mycia zaleca się używanie specjalnych preparatów do miejsc intymnych, które zawierają pałeczki kwasu mlekowego determinujące odpowiednie pH pochwy; w ich składzie znajdują się też substancje zapewniające regenerację naskórka, działają kojąco, łagodząco, zmniejszają podrażnienia (np. alantoina, D-panthenol),

• po kąpieli wycierać miejsca intymne osobno do tego przeznaczonym ręcznikiem,

• zachować ostrożność podczas korzystania z publicznych toalet,

• dobierać odpowiednią bieliznę wykonaną z naturalnych i przewiewnych materiałów,

• letnią porą nosić zwiewną, lekką odzież,

• podczas terapii antybiotykowej wspomagać się dopochwowymi preparatami z bakteriami produkującymi kwas mlekowy.
  Pamiętać trzeba również o bezpiecznej aktywności seksualnej i stosowaniu zabezpieczeń w postaci prezerwatyw.

Co jeszcze jest ważne w profilaktyce grzybicy?

Grzybice to mocno rozpowszechniony w społeczeństwie problem. Jednak można im zapobiec, stosując się do poniższych wskazówek:

• Postaw na dietę bogatą w składniki mineralne i witaminy, które determinują w znacznym stopniu prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

• Wprowadź do jadłospisu produkty pozwalające zachować naturalną mikroflorę organizmu. W tym pomocne będą kiszonki, jogurty naturalne czy kefiry. Dostarczą dobroczynnych bakterii kwasu mlekowego.

• Ogranicz, a najlepiej wyeliminuj spożycie produktów wysokoprzetworzonych i bogatych w węglowodany.

• Podczas zażywania antybiotyków pamiętaj o stosowaniu środków osłonowych. Probiotyki należy przyjmować w trakcie terapii i minimum tydzień po jej zakończeniu. Zapobiegnie się w ten sposób wyjałowieniu flory bakteryjnej, co stwarza idealne warunki do rozwoju grzybicy.

• Nie głaszcz bezdomnych zwierząt (kotów, psów), ponieważ mogą stanowić źródło zakażenia.

1. B. Gradowicz, Grzybica paznokci. Czynniki ryzyka, profilaktyka, metody leczenia i pielęgnacji, „Kosmetologia Estetyczna” 2019, t. 8, nr 5, s. 599-602.
2. J. Kapuśniok, Skuteczna ochrona przed grzybicą stóp. Co warto wiedzieć?, „Kosmetologia Estetyczna” 2014, t. 3, nr 2, s. 150-152.