Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Leukemia – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Olga Dąbska25.02.2023Aktualizacja: 10.10.2023

Leukemia to choroba nowotworowa układu krwiotwórczego. Może mieć różny przebieg – wyróżnia się postać ostrą i przewlekłą. W leukemii dochodzi do niekontrolowanego rozrostu komórek szpiku kostnego lub komórek układu chłonnego. Chorobie tej towarzyszą niecharakterystyczne objawy. Sprawdź, jakie czynniki sprzyjają powstaniu leukemii oraz na czym polega leczenie tej jednostki chorobowej.


leukemia-co-przyczyny-objawy-leczenie
pixabay.com

Polecane

skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
jak-wyleczyc-zoladek-po-antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Jak wyleczyć żołądek po antybiotyku i jak go chronić przed niekorzystnym działaniem antybiotykoterapii?
30.05.2022
grzybica-miedzy-palcami-domowe-sposoby-leczenie
Zdrowie
1 min.
Grzybica między palcami – co to za choroba? Domowe sposoby na grzybicę międzypalcową
30.05.2022
Spis treści
  1. Leukemia – co to za choroba? Czynniki ryzyka białaczki
  2. Jakie są rodzaje leukemii?
  3. Objawy leukemii
  4. Na czym polega leczenie leukemii?

Leukemia – co to za choroba? Czynniki ryzyka białaczki

Leukemią nazywa się grupę nowotworów układu krwiotwórczego. Dla ich określenia stosuje się także nazwę białaczka. W ich przebiegu dochodzi do patologicznego rozrostu komórek układu krwiotwórczego zarówno w szpiku kostnym, jak i w węzłach chłonnych, a na późniejszym etapie także w innych tkankach. Leukemia to choroba, w której składniki krwi i ich funkcje zostają zaburzone. Może się rozwinąć u ludzi w każdym wieku.

Jak dotąd nie określono dokładnie przyczyny powstawania leukemii. Wśród czynników sprzyjających rozwojowi tej choroby wymienia się warunki środowiskowe i mutacje genetyczne. Do rozrostu nowotworowego w układzie krwiotwórczym i limfatycznym mogą doprowadzić:

  • czynniki zakaźne (np. wirus Epsteina-Barr), 

  • nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu immunologicznego (m.in. zespoły upośledzonej odporności czy choroby autoimmunologiczne, w których przeciwciała atakują organizm),

  • narażenie środowiskowe lub zawodowe na czynniki fizyczne (np. promieniowanie jonizujące),

  • kontakt z toksycznymi substancjami chemicznymi (np. chrom VI, pestycydy, środki ochrony roślin).

Jakie są rodzaje leukemii?

W zależności od rodzaju krwinek, które zostały zajęte w przebiegu choroby, wyróżnia się następujące typy leukemii: 

  • białaczki ostre:

    • ostra białaczka szpikowa (AML);

    • ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) – może być mylona z chłoniakiem limfoblastycznym. W przypadku chłoniaka nieprawidłowe białe krwinki zlokalizowane są w grasicy lub w węzłach chłonnych, a w ostrej białaczce limfoblastycznej umiejscawiają się przeważnie we krwi i w szpiku kostnym;

  • białaczki przewlekłe:

    • przewlekła białaczka szpikowa (CML);

    • przewlekła białaczka limfatyczna (CLL).

W ostrej postaci leukemii typowy jest mikroskopowy wygląd krwi ze zbyt dużą liczbą młodych i normalnie niewystępujących poza szpikiem komórek. W związku z tym, że nie osiągnęły jeszcze dojrzałości, nie są w stanie odgrywać swoich funkcji, czyli chronić organizmu przed chorobotwórczymi patogenami. W ostrej postaci leukemii obserwuje się również bardziej nasilone tempo namnażania komórek, a przez to też intensywniejsze dolegliwości chorobowe. W leukemii przewlekłej w obrazie mikroskopowym krwi przeważają dojrzałe, ale pracujące nieprawidłowo postacie komórek. Tempo ich replikacji jest wolniejsze, a w związku z tym objawy chorobowe mogą przez dłuższy czas nie dawać o sobie znać. Dlatego część pacjentów dowiaduje się o jej istnieniu na podstawie badań krwi niezwiązanych z białaczką. Późne rozpoznanie wpływa niekorzystnie na leczenie, tym bardziej że zaawansowana leukemia może dawać przerzuty do innych tkanek. 

Objawy leukemii

Objawy leukemii są niecharakterystyczne. Stąd też na ich podstawie ciężko stwierdzić, z jaką jednostką chorobową ma się do czynienia. Wśród możliwych objawów leukemii wymienia się:

  • utrzymującą się podwyższoną temperaturę ciała, 

  • spadek apetytu i utratę masy ciała niezwiązaną ze stosowaniem diety o obniżonej kaloryczności,

  • ogólne osłabienie, wzmożoną senność, szybszą męczliwość, obniżenie tolerancji na wysiłek,

  • bóle kości i stawów, podobne jak przy grypie,

  • nocne poty.

U chorych na leukemię pojawiają się zaburzenia ze strony układu krzepnięcia. Dochodzi do spadku stężenia płytek krwi, czyli trombocytów, które odpowiadają za zatamowanie krwawienia. W konsekwencji tego u chorych łatwo dochodzi do powstawania siniaków i wylewów podskórnych, nawet przy niewielkim urazie. Obserwuje się u nich tendencję do krwawień, zwłaszcza z nosa i dziąseł. W badaniu fizykalnym nierzadko stwierdza się powiększone węzły chłonne, wątrobę i śledzionę.  U chorych na leukemię często powstają afty i infekcje górnych dróg oddechowych. 

Na czym polega leczenie leukemii?

Z uwagi na duże zróżnicowanie poszczególnych rodzajów leukemii zostały opracowane osobne kryteria ich rozpoznania. W diagnostyce białaczki główne miejsce zajmują – poza wywiadem i badaniem przedmiotowym – badania laboratoryjne. Podstawową rolę odgrywa morfologia krwi obwodowej. Stwierdza się w niej zwłaszcza obniżenie poziomu trombocytów (tzw. małopłytkowość, trombocytopenia) i znaczny wzrost stężenia białych krwinek (tzw. leukocytoza). Dowiedz się, co jeść w niedoborze białych krwinek. Wykonywana jest biopsja szpiku kostnego. Pobrany materiał poddawany jest następnie badaniu pod mikroskopem świetlnym, analizie cytochemicznej, molekularnej i genetycznej, co umożliwia dokładne określenie rodzaju leukemii, a tym samym zaplanowanie strategii leczenia.

Sposób leczenia białaczek uwarunkowany jest wieloczynnikowo. Zależy przede wszystkim od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby i ogólnego stanu chorego. W przypadku ostrej leukemii podstawą jest chemioterapia, która realizowana jest w trzech etapach – indukcji remisji, konsolidacji remisji i leczenia podtrzymującego. Na etapie konsolidacyjnym, jeśli pozwala na to sytuacja, może zostać przeprowadzony przeszczep szpiku kostnego. W przypadku przewlekłej leukemii limfatycznej przy dobrym stanie chorego wybierana jest postawa wyczekująca z regularną kontrolą kliniczną, a przy złym stanie chorego – chemioterapia. Z kolei terapia przewlekłej leukemii szpikowej opiera się na inhibitorach kinazy tyrozynowej (stał się wzorem dla kolejnych terapii celowanych w leczeniu nowotworów krwi) i przeszczepieniu komórek macierzystych szpiku. Chorzy mogą być kierowani na terapie eksperymentalne.

Źródła
  1. D. Kata, S. Kyrcz-Krzemień, Ostra białaczka szpikowa – współczesne poglądy na patogenezę, postępowanie diagnostyczne, klasyfikację, stratyfikację prognostyczną i leczenie, „Postępy Nauk Medycznych” 2011, t. 7, s. 601–609.
  2. S. Kruś, E. Skrzypek-Fakhoury, Patomorfologia kliniczna, PZWL, Warszawa 2007.
  3. A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika 2018, Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
oklady-na-goraczke-jak-robic-gdzie-przykladac
Zdrowie
1 min.
Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
30.05.2022
jak-odgrzybic-organizm-domowymi-sposobami
Zdrowie
2 min.
Jak odgrzybić organizm domowymi sposobami?
24.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
nadplytkowosc-co-to-przyczyny-objawy-leczenie
Zdrowie
1 min.
Nadpłytkowość – co to jest? Przyczyny powstania i sposoby leczenia trombocytozy
27.02.2023
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.