Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Użądlenie szerszenia - czy jest niebezpieczne? Objawy i postępowanie

Olga Dąbska24.01.2022Aktualizacja: 06.10.2022

Ugryzienie szerszenia, mimo że jest bolesne, to nie wiąże się zazwyczaj z zagrożeniem dla zdrowia. Wyjątek stanowią osoby uczulone na jad owadów błonkoskrzydłych. Po użądleniu pojawiają się zaczerwienienia skóry, obrzęki, opuchlizna, gorączka. Sprawdź, jak postępować w przypadku użądlenia szerszenia i jakie domowe sposoby warto zastosować.


ugryzienie-szerszenia-jak-wyglada-jakie-sa-objawy
pixabay.com

Polecane

skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
jak-wyleczyc-zoladek-po-antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Jak wyleczyć żołądek po antybiotyku i jak go chronić przed niekorzystnym działaniem antybiotykoterapii?
30.05.2022
grzybica-miedzy-palcami-domowe-sposoby-leczenie
Zdrowie
1 min.
Grzybica między palcami – co to za choroba? Domowe sposoby na grzybicę międzypalcową
30.05.2022
Spis treści
  1. Szerszeń - co to za owad?
  2. Czy użądlenie szerszenia jest niebezpieczne?
  3. Jak wygląda ugryzienie szerszenia?
  4. Co na ugryzienie szerszenia?
  5. Ugryzienia szerszenia - domowe rozwiązania

Szerszeń - co to za owad?

Szerszeń to owad należący do rodziny osowatych. Jest największym jej przedstawicielem spośród wszystkich jej gatunków, jakie występują w Polsce. Szerszenie można spotkać na terenie całego kraju. Jego typowym siedliskiem są lasy liściaste, gniazda przeważnie zakładają w dziuplach dębów. Nierzadko szerszenie osiedlają się w pobliżu terenów ludzkiej aktywności, np. opuszczonych ulach, pod okapem dachu, w zagłębieniach ścian budynków. W wypadku rozdrażnienia kolonii należy oddalić się na bezpieczną odległość od gniazda, nie wykonując żadnych niepotrzebnych agresywnych ruchów, bowiem pobudzają one owady do ataku. W przypadku założenia przez szerszenie gniazda lepiej nie próbować działać na własną rękę. Powinno się skorzystać z pomocy specjalistów mających doświadczenie w usuwaniu owadów.

Czy użądlenie szerszenia jest niebezpieczne?

Użądlenie szerszenia jest niebezpieczne dla ludzi. Żądło, przez które wydobywa się jad, posiadają wyłącznie samice. Z całego roju, liczącego z reguły kilkaset owadów, średnio 1/10 żądli. Należy też zaznaczyć, że szerszenie rzadziej podejmują atak, są mniej agresywne w porównaniu do os. Nie zaatakują, jeśli nie zostaną do tego sprowokowane.

Jad szerszeni porównywalny jest z os i pszczelim, przy czym w jego składzie znajduje się nieznacznie więcej toksyn. Jeden szerszeń jest w stanie wstrzyknąć do 0,2 mg jadu za każdym użądleniem. Szacuje się, że śmiertelna dawka jadu szerszeni wynosi to od 10 do 90 mg na kilogram ciała. Oznacza to, że do śmierci na skutek użądlenia szerszenia nastąpić może w wyniku kilkuset lub więcej ukłuć. Jad tych owadów jest mieszaniną silnych enzymów i peptydów, jak m.in. antygen 5, fosfolipaza A1, hialuronidaza.

W przypadku osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych użądlenie przez kilka szerszeni stanowi ryzyko zgonu. Wiąże się to z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego. To nagła ogólnoustrojowa reakcja, która charakteryzuje się jednoczesnym występowaniem następujących objawów: obrzęk górnych dróg oddechowych, uciążliwa swędząca wysypka i zaczerwienienie skóry, obrzęk błony śluzowej powierzchni oka i powieki, lęk, trudności z oddychaniem, spowolnienie pracy serca (bradykardia), znaczny spadek wartości ciśnienia tętniczego krwi (hipotensja). Reakcja anafilaktyczna wymaga natychmiastowego leczenia.

Jak wygląda ugryzienie szerszenia?

Użądlenie szerszenia wiąże się z silniejszymi dolegliwościami bólowymi, jak te wywołane przez użądlenie os lub pszczół. Wiąże się to z większym rozmiarem żądła, które zostaje głębiej wbite w ciało. Charakterystycznym objawem ugryzienia szerszenia jest silne pieczenie rany, za które odpowiada znajdująca się jadzie acetylocholina (około 5%). Użądlenie przez szerszenia wywołuje w miejscu wprowadzenia jadu obrzęk i zaczerwienienie. Mimo że nie jest rozległym obrażeniem, to może sprawić, że użądlona osoba poczuje się zmęczona, zestresowana czy zdezorientowana. Może dojść do podwyższenia temperatury ciała i ogólnego osłabienia. Reakcje nietypowe występują rzadko np. zapalenie naczyń, nerwów, zaburzenia autonomiczne.

Co na ugryzienie szerszenia?

W przypadku osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych, u których obserwuje się objawy silnej reakcji alergicznej, konieczne jest wezwanie karetki. Specjaliści udzielą fachowej pomocy i podadzą leki hamujące nieprawidłową reakcję układu immunologicznego. Osobom uczulonym na jad owadów błonkoskrzydłych trzeba podać adrenalinę, glikokortykosteroid i lek przeciwhistaminowy. Nawet jeśli się nie jest uczulonym, po użądleniu przez szerszenia wskazana jest wizyta u lekarza rodzinnego. Może on przepisać środki łagodzące ból i swędzenie oraz opatrzyć ranę. Do lekarza powinno się zgłosić, jeśli po użądleniu w ciele pozostało żądło. Samodzielne ewakuowanie go nie będzie dobrym pomysłem, gdyż można wprowadzić jeszcze więcej jadu do krwiobiegu i tylko nasilić objawy.

Ugryzienia szerszenia - domowe rozwiązania

Poza gotowymi w aptece środkami w łagodzeniu towarzyszących użądleniu szerszenia objawów posłużyć się można domowymi sposobami. Gdy dojdzie do ugryzienia szerszenia, powinno się działać jak najszybciej, aby zminimalizować nieprzyjemne objawy. Na ranę stosować można okłady chłodzące ze zmoczonej w zimnej wodzie ściereczki bawełnianej, okręconych w niej kostek lodu albo żelowych kompresów. Wskazane są okłady na opuchliznę, a najbardziej znane spośród nich to te sporządzone z roztworu wody z octem jabłkowym albo wody i sody oczyszczonej. Dolegliwości po użądleniu szerszenia złagodzi również żel z aloesu.

Kolejny naturalny sposób na dolegliwości po ukąszeniu szerszenia to okłady z cebuli. Przykładanie plasterków cebuli działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo, łagodzi objawy skórne, wspomaga usuwanie toksyn z organizmu. Za detoksykację organizmu odpowiada zwłaszcza zawarta w cebuli siarka. Związek ten wykazuje zdolność wiązania niektórych toksyn zawartych w jadzie insektów. Inny znany domowy sposób na użądlenie szerszenia to okład z czosnku. Ten naturalny antybiotyk należy zetrzeć na tarce bądź przepuścić przez praskę, a tak powstałą papkę przykładać do zmienionej chorobowo skóry. Skutecznie niweluje zaczerwienienie i świąd. Stan zapalny i swędzenie łagodzi również okład z oczaru wirginijskiego. W naparze z tego ziela moczy się gazę lub bawełnianą ściereczkę i owija miejsce użądlenia.

Źródła
  1. W. Bogdanowicz, E. Chudzicka, I. Pilipiuk i wsp., Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. T. I, Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa 2004.
  2. J.E. Tintinalli, Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide, McGraw-Hill Companies, New York 2010.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
oklady-na-goraczke-jak-robic-gdzie-przykladac
Zdrowie
1 min.
Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
30.05.2022
jak-odgrzybic-organizm-domowymi-sposobami
Zdrowie
2 min.
Jak odgrzybić organizm domowymi sposobami?
24.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.