Właściwości zdrowotne maślanki
Maślanka to nie tylko smaczny dodatek do wielu dań, ale także prawdziwa bomba odżywcza dla organizmu. Zawiera kwas mlekowy, który jest jednym z najskuteczniejszych probiotyków, oraz mnóstwo witamin i składników mineralnych. Dowiedz się, jak zrobić maślankę samodzielnie.
- Czym jest maślanka?
- Właściwości maślanki
- Czym się różni maślanka od kefiru?
- Jak zrobić maślankę?
- Warto wiedzieć:
- Witaminy i składniki mineralne w maślance
- Wpływ maślanki na pracę wątroby i metabolizm tłuszczu
- Wpływ maślanki na nawodnienie organizmu
- Przepisy na koktajle i potrawy z wykorzystaniem maślanki
- Wpływ maślanki na pamięć i koncentrację
Czym jest maślanka?
Maślanka to produkt mleczny, który powstaje podczas produkcji masła w efekcie oddzielania się tłuszczu od śmietany. Ma łagodny, orzeźwiający smak, jest niskokaloryczna i lekkostrawna, dzięki czemu doskonale wspomaga odchudzanie. Na polskie stoły trafiła za sprawą górali, którzy podawali ją turystom jako regionalny specjał. Polacy docenili nie tylko wyjątkowy smak maślanki, ale także jej dobroczynne dla zdrowia właściwości.
Jak większość produktów fermentacji mlekowej, maślanka stanowi naturalny probiotyk. Probiotyki to tzw. dobre bakterie, które dbają o równowagę flory bakteryjnej i regenerują przewód pokarmowy, niszczony przez niezdrowe produkty oraz antybiotyki. Jednym z najpopularniejszych i najskuteczniejszych probiotyków są pałeczki kwasu mlekowego zawarte w maślance. Ich rolę w budowaniu odporności znano już w starożytności.
Maślanka jest ogólnodostępnym produktem spożywczym. Można ją kupić niemal w każdym sklepie lub zrobić samodzielnie w domu. Doskonale sprawdza się jako napój orzeźwiający. Skutecznie łagodzi pragnienie i zapobiega odwodnieniu. Pasuje do ziemniaków z sadzonym jajkiem, można zrobić z niej owocowe smoothie, chłodnik, marynatę lub dressing. Maślanka nadaje się też jako zakwas do chleba lub dodatek do ciasta.
Właściwości maślanki
Maślanka, podobnie jak kefir bądź zsiadłe mleko, ma wiele właściwości zdrowotnych. Bogata jest w dobrze przyswajalne białka, witaminy z grupy B, A, E i D oraz minerały. Podstawą jest jednak kwas mlekowy.
Kwas mlekowy to probiotyk, mający zbawienny wpływa na układ trawienny. Większość odporności bierze się z „dobrych bakterii” zamieszkujących jelita. To one odpowiadają za walkę z infekcjami, grzybami i bakteriami. Gdy równowaga dobrych i złych bakterii jest zaburzona, może dochodzić do nieprzyjemnych dolegliwości, osłabienia organizmu, a w efekcie nawet do poważnych chorób. Niedobór „dobrych bakterii” poznasz po:
zgadze,
częstych zaparciach,
biegunkach,
gazach,
nudnościach,
ogólnym osłabieniu,
złym samopoczuciu,
podatności na infekcje.
Jeśli zauważysz u siebie takie objawy, sięgnij po produkty fermentacji mlecznej. Pomogą one odbudować zniszczoną florę bakteryjną i zabezpieczą organizm przed ingerencją „złych bakterii”, wirusów, grzybów i innych chorobotwórczych drobnoustrojów. Nie zapominaj o piciu maślanki, zwłaszcza jeśli jesteś w trakcie antybiotykoterapii.
Maślanka jest nieocenionym wsparciem w walce z wieloma chorobami. Pomaga w leczeniu:
wrzodów żołądka,
nadciśnienia,
chorób zwyrodnieniowych kości,
zapaleń w obrębie jamy ustnej,
oparzeń.
Dzieje się tak nie tylko z powodu bogactwa kwasu mlekowego i witamin, ale także wapnia. Wapń bierze bowiem udział w budowie kości zębów, sprzyja krzepnięciu krwi i regeneracji komórek.
Mimo że maślanka jest produktem mlecznym, mogą ją pic osoby z nietolerancją laktozy. W procesie fermentacji następuje rozkład cukru mlecznego, odpowiedzialnego za nieprzyjemne dolegliwości.
Czym się różni maślanka od kefiru?
Wiele osób myli maślankę z kefirem. Mają one zbliżone wartości odżywcze, imponujące właściwości lecznicze, podobny smak i są efektem fermentacji mleka. Różni je przede wszystkim metoda produkcji oraz zawartość tłuszczu. Kefir zawiera więcej tłuszczu niż maślanka. Maślanka jest bogata w lecytynę, która rozbija tłuszcz, dlatego jej regularne picie sprzyja odchudzaniu. Lepiej sprawdza się także w kosmetyce. Produkty do pielęgnacji na bazie maślanki zmniejszają przebarwienia i plamy, redukują zmarszczki, oczyszczają pory i odżywiają skórę.
Kefir od maślanki różni się metodą produkcji. Powstaje dzięki fermentacji mleka z dodatkiem kultur bakterii, maślanka natomiast to efekt uboczny produkcji masła.
Jak zrobić maślankę?
Choć w większości sklepów można kupić gotową maślankę, warto ją zrobi ć samodzielnie. Przepis na domową maślankę jest bardzo prosty. Potrzebne Ci będą prawdziwa, wiejska śmietana, miska i mikser. Śmietanę wlej do miski i ubijaj mikserem tak, aby się zważyła. Rób to, póki maślanka nie oddzieli się od masła. Następnie przelej ją do osobnego pojemnika. W ten sposób uzyskasz nie tylko pyszną maślankę, ale też świeże, domowe masło.
Dla zdrowia i dobrej kondycji organizmu dobrze jest włączyć maślankę do swojej codziennej diety.
Warto wiedzieć:
Witaminy i składniki mineralne w maślance
Maślanka to bogate źródło składników odżywczych, takich jak wapń, potas, magnez, fosfor, witaminy z grupy B (tiamina, ryboflawina, witamina B12) oraz przeciwutleniacze. W szczególności, jedna szklanka maślanki pokrywa około 20% dziennej wartości zapotrzebowania na wapń, który jest niezbędny dla prawidłowego wzrostu kości, szczególnie u dzieci. Witaminy z grupy B są ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a przeciwutleniacze pomagają w walce z wolnymi rodnikami i zapobiegają chorobom przewlekłym.
Wpływ maślanki na pracę wątroby i metabolizm tłuszczu
Maślanka może wpłynąć korzystnie na pracę wątroby i metabolizm tłuszczu. Fosfolipidy zawarte w maślance pełnią funkcję strażników wątroby, co wpływa korzystnie na wydzielanie żółci i soków trawiennych. Spożywanie maślanki może pomóc w utrzymaniu zdrowej wątroby i poprawić trawienie. Ponadto, maślanka jest niskokalorycznym produktem mlecznym, który może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi i metabolizmie tłuszczu. Regularne spożywanie maślanki, w połączeniu z aktywnością fizyczną i zbilansowaną dietą, może przyczynić się do poprawy metabolizmu tłuszczu i ogólnego zdrowia.
Wpływ maślanki na nawodnienie organizmu
Maślanka może pomóc w nawodnieniu organizmu, ponieważ jest bogata w wodę i elektrolity, takie jak potas i magnez. Woda stanowi około 2/3 masy ciała i bierze udział w transporcie substancji odżywczych oraz usuwaniu zbędnych produktów przemiany materii. Spożywanie płynów jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a maślanka może Cię w tym wspomóc. Ponadto, maślanka jest łatwostrawnym produktem mlecznym, który może być dobrą alternatywą dla osób, które nie lubią pić samej wody. W ten sposób, regularne spożywanie maślanki może przyczynić się do utrzymania odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu.
Przepisy na koktajle i potrawy z wykorzystaniem maślanki
Maślanka to wszechstronny produkt, który można wykorzystać w wielu przepisach na koktajle i potrawy. Sprawdź nasze przykładowe przepisy:
Placuszki na maślance z bananami i cynamonem
Uwielbiam tak zwany "comfort food", a ciepłe placuszki na pewno należą do takiego rodzaju jedzenia. Wystarczy, że przygotujesz ciasto placuszki na maślance (według dowolnego przepisu, może masz jakiś ulubiony?) i usmażysz placuszki. Potem podsmaż banana pokrojonego w plasterki na maśle i dopraw go cynamonem. Połóż na placuszkach, et voila! Syty, rozgrzewający posiłek gotowy.
Zielony koktajl na maślance
O zaletach maślanki napisaliśmy już sporo... ale w połączeniu z warzywami i owocami, może być prawdziwą bombą witaminową. Spróbuj przygotować zielony koktajl, który jest naprawdę prosty i zdrowy. Do pojemnika blendera wrzuć nasiona słonecznika i banana, zblenduj. Dodaj szpinak i natkę pietruszki i ponownie blenduj. Wlej maślankę i jeszcze chwilę blenduj. Przelej do szklanki i wypij na zdrowie!
Zamiast śmietany - maślanka!
Maślanka jest lekkostrawna i niskokaloryczna w porównaniu ze śmietaną. Dlatego możesz w niektórych daniach zastąpić śmietanę maślanką, np. w zupach (żurek, jarzynowa), surówkach czy nawet w mizerii. Wiosną, maślanka jest idealnym dodatkiem do młodych ziemniaków.
Wpływ maślanki na pamięć i koncentrację
Czy wiesz, że... maślanka może pozytywnie wpływać na pamięć i koncentrację? Dzięki zawartości lecytyny, która jest substancją stymulującą funkcjonowanie układu nerwowego, warto spożywać maślankę z myślą o wspieraniu działania mózgu. Lecytyna wspomaga pracę umysłową i procesy uczenia się, wzmacniając pamięć i zdolność koncentracji. Dodatkowo, witaminy z grupy B dostarczane przez maślankę również wspierają pracę układu nerwowego, co może przyczynić się do poprawy funkcji poznawczych. Jednakże, należy pamiętać, że wpływ maślanki na pamięć i koncentrację może być różny u różnych osób, a także zależy od innych czynników dietetycznych i stylu życia.
- S.E. Katz, Sztuka fermentacji, Vivante, Białystok 2019.
- A. Lewandowska, Dieta zdrowych jelit, Wydawnictwo RM, Warszawa 2019.
- M. Mosley, Jelita wiedzą lepiej. Jak zrewolucjonizować sposób odżywiania i zmienić od wewnątrz swoje ciało, Otwarte, Kraków 2018.
- D. Schwenk, Żywność probiotyczna, Vital, Białystok 2016.
- Ojciec Medici, Na tropie zdrowej żywności. Mleko i przetwory mleczne, pro- i prebiotyki, W promieniach, Warszawa 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.