Nietrzymanie moczu w ciąży – przyczyny, objawy, profilaktyka
Lista dolegliwości, z jakimi musi zmagać się przyszła mama, jest bardzo długa. Znajduje się na niej również nietrzymanie moczu, które w ciąży wynika przede wszystkim ze zmian zachodzących w organizmie kobiety. Powiększająca się macica uciska na pęcherz moczowy, powodując parcie, którego nie da się powstrzymać. Rozluźnieniu ulegają również zwieracze cewki moczowej, które odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu tej potrzeby fizjologicznej. Sprawdź, jak poradzić sobie z nietrzymaniem moczu w ciąży.
Nietrzymanie moczu – co to takiego?
Nietrzymanie moczu to kłopotliwa dolegliwość, która polega na mimowolnym popuszczaniu moczu, prowadzącym do częściowego lub całkowitego opróżnienia pęcherza moczowego. Z punktu widzenia fizjologii oddawanie moczu (inaczej mikcja) to proces, w który zaangażowany jest nie tylko układ wydalniczy, lecz także układ nerwowy. Mocz, który jest produkowany przez nerki, spływa do pęcherza moczowego i stopniowo go wypełnia. Dzięki mięśniom dna miednicy otaczającym cewkę moczową możesz powstrzymać jego oddanie aż do momentu, kiedy udasz się do toalety. Gdy pęcherz moczowy jest już pełny, do Twojego mózgu dociera sygnał w postaci doskonale znanej potrzeby skorzystania z toalety. Następnie mózg wysyła sygnał do mięśni dna miednicy, aby rozluźniły się i przestały blokować cewkę moczową. Równolegle z tym następuje skurcz mięśni pęcherza moczowego, który prowadzi bezpośrednio do oddania moczu. Jeśli na którymkolwiek z tych etapów pojawią się zakłócenia – np. mózg nieprawidłowo wysyła sygnały lub zwieracze działają w nieskoordynowany sposób – powstaje problem nietrzymania moczu. Ta kłopotliwa dolegliwość dotyczy najczęściej ludzi starszych, jednak nietrzymanie moczu po porodzie i u przyszłych mam również nie należy do rzadkości.
Nietrzymanie moczu w ciąży – z czego wynika?
Przyszła mama doświadcza różnych dolegliwości. Wśród nich często pojawia się silne parcie na pęcherz, które prowadzi do nietrzymania moczu. Występuje ono przeważnie w 3. trymestrze, czyli między 28. tygodniem ciąży a rozwiązaniem. U niektórych kobiet zaczyna się wcześniej i trwa przez cały okres oczekiwania na dziecko. Możemy mówić o 2 podstawowych przyczynach powstawania tego problemu:
Rosnące dziecko oraz powiększająca się macica zmieniają ułożenie narządów jamy brzusznej i uciskają na pęcherz moczowy. Utrudnione zostaje również jego rozciąganie i w konsekwencji nawet mała ilość płynów powoduje częste wizyty w toalecie.
Działanie hormonów ciążowych, a dokładniej relaksyny, powoduje rozluźnienie mięśni. Ciało kobiety w ciąży staje się bardziej elastyczne, co samo w sobie może być uznane za atut, jednak osłabia także działanie mięśni dna miednicy, w tym zwieraczy cewki moczowej.
Pamiętaj, że problem może trwać jeszcze przez pewien czas po porodzie. Nie bagatelizuj go jednak i w trosce o komfort codziennego życia konsultuj dolegliwości ze strony układu moczowego z lekarzem.
Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu w ciąży?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, której profilaktyka może rozpocząć się już na etapie planowania ciąży. Polega ona przede wszystkim na ćwiczeniach mięśni dna miednicy – tzw. mięśnie Kegla przydadzą się w czasie porodu, a sprawne zwieracze cewki moczowej – które też zaliczają się do omawianej grupy – mogą częściowo zapobiegać nietrzymaniu moczu.
Wśród innych dobrych nawyków profilaktycznych można wymienić:
Przyjmowanie mniejszych porcji płynów w regularnych odstępach czasu. Pamiętaj jednak, aby nie miało to wpływu na całkowitą ilość płynów, która w ciąży powinna wynosić około 2 l.
Regularne wizyty w toalecie, aby nie doprowadzać do sytuacji, że pęcherz będzie przepełniony.
Unikanie takich praktyk, jak przerywanie strumienia moczu w trakcie mikcji.
Sprawdź, jakie ćwiczenia na nietrzymanie moczu możesz wykonywać w domu!
Nietrzymanie moczu w ciąży – do jakiego specjalisty się udać?
Aby poradzić sobie z problemem nietrzymania moczu, udaj się do gabinetu fizjoterapeuty uroginekologicznego. Wskaże Ci on, które ćwiczenia na mięśnie dna miednicy będą dla Ciebie najkorzystniejsze, a także poprowadzi trening przygotowujący do porodu siłami natury. Oprócz tego może wykonać specjalny masaż dla ciężarnych, który złagodzi inne dolegliwości, np. ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. Jeśli nietrzymanie moczu nie ustępuje po porodzie, również udaj się do fizjoterapeuty omawianej specjalności. Pomoże on także w mobilizacji blizny po nacięciu krocza lub cięciu cesarskim i podpowie, jak bezpiecznie wrócić do aktywności fizycznej po połogu.
Nietrzymanie moczu czy wody płodowe?
Wiele kobiet w zaawansowanej ciąży boi się, że pomyli problem nietrzymania moczu z pęknięciem pęcherza płodowego. Gdy zaczną odchodzić wody płodowe, pierwsze wrażenie może być zbliżone do niekontrolowanego wycieku moczu. Płyn owodniowy ma jednak inny zapach niż mocz, może być podbarwiony na różowo i wypływa nieco szybciej.
- P. Radziszewski i in., Nietrzymanie moczu, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2008.
- T. Drewa i in., Urologia – ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, PZWL Wydawnictwo, Warszawa 2018.
- A. Antoniewicz, Urologia nieoczywista, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- H. Murkoff i in., W oczekiwaniu na dziecko, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2015.
- T. Rechberger (red.), Nietrzymanie moczu u kobiet. Diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Bi Folium, Lublin 2001.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
