Odciski na dłoniach – czym są i jak się ich pozbyć?

Odciski na dłoniach – czym są?

Odciski to zmiany zlokalizowane na dłoniach, które powstają w wyniku nadmiernego tarcia i nacisku. Występują w postaci malutkich, żółtych lub cielistych i stwardniałych defektów naskórka. Odciski pojawiają się najczęściej na dłoniach osób wykonujących ciężką pracę fizyczną, muzyków czy sportowców. Powstają w wyniku powtarzającego się tarcia, pocierania lub podrażnień spowodowanych naciskiem na skórę, przykładowo podczas podnoszenia ciężarów na siłowni. Powstawanie odcisków jest naturalną reakcją obronną skóry, która chroni się przed przerwaniem jej ciągłości i pojawieniem się ran. W takiej sytuacji skóra stara się odbudować miejsce dotknięte nadmiernym uszkodzeniem, wytwarzając więcej keratynocytów w warstwie podstawnej, co z kolei powoduje pogrubienie warstwy rogowej naskórka. 

Powszechnie każde zgrubienie naskórka powstałe wskutek przewlekłego działania czynników mechanicznych nazywa się odciskiem, jednak eksperci wyróżniają dwa rodzaje zgrubień powstałych w wyniku czynnika mechanicznego, tj. modzel (callus) i nagniotek (clavus). Modzele to płaskie powierzchnie zrogowaciałego naskórka na dłoniach lub stopach. Najczęściej tworzą się po ich wewnętrznej stronie. Nagniotki zaś to stożkowate odciski o żółtawym zabarwieniu, których cechą charakterystyczną jest centralny, rogowy czop. Na ogół mają wielkość od 1 mm do 2 cm i występują w postaci twardej lub miękkiej. W przeciwieństwie do modzeli nagniotki mogą powodować dolegliwości bólowe. Częściej niż na dłoniach, występują między palcami stóp, co może utrudniać chodzenie. 

• Sprawdź również, czym charakteryzują się kurzajki na dłoniach: https://www.welbi.pl/kurzajka-na-dloni-jak-ja-rozpoznac-jak-sie-pozbyc/. 

Przyczyny powstawania odcisków

Odciski na dłoniach są spowodowane tarciem i naciskiem w wyniku powtarzających się czynności. Niektóre źródła tego tarcia i nacisku to:

• wykonywanie powtarzalnej, ciężkiej fizycznej pracy rękoma, które nie są odpowiednio zabezpieczone, np. poprzez zakładanie rękawiczek ochronnych,

• gra na instrumentach (gitara, perkusja),

• uprawianie sportu wymagającego użycia rąk (np. trzymanie rakiety tenisowej, podnoszenie ciężarów).

U niektórych osób tendencja do powstawania odcisków może być dziedziczna.

Sposoby na pozbycie się odcisków

Dłonie są określane jako wizytówka człowieka, dlatego warto regularnie korzystać ze specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych przeznaczonych dla tej części ciała. Kiedy na Twoich dłoniach pojawią się odciski, sprawdź, jakie zabiegi kosmetyczne mogą Ci pomóc się ich pozbyć. Mały odcisk na ogół nie wykazuje żadnych innych objawów poza swoją fizyczną obecnością, jednak większy może powodować ból i dyskomfort. Jednym z najskuteczniejszych zabiegów jest terapia parafinowa, która dostarcza wielu składników odżywczych, nawilża i wygładza skórę. Zabieg przyspiesza gojenie się odcisków, działa relaksująco i odprężająco. Na czym polega? Po zdezynfekowaniu skóry dłonie zanurza się kilkakrotnie w ciepłej, ale nie gorącej parafinie. Następnie zakłada się plastikowe lub lateksowe rękawiczki, które zatrzymują ciepło, a na nie dodatkowo bawełniane rękawiczki. Cały zabieg trwa około 30 minut i nawilża nawet najsuchsze dłonie, co pomaga zregenerować się skórze dłoni.

Inne sposoby radzenia sobie z odciskami

Skuteczną metodą na pozbycie się odcisków na dłoniach jest moczenie ich w ciepłej wodzie z dodatkiem preparatu zmiękczającego skórę. Ciepło pomaga zmiękczyć szorstkie partie, dzięki czemu łatwiej usunąć z niej odciski. Wystarczy całkowicie zanurzyć dłonie w misce z ciepłą wodą na 10–15 minut, a następnie je delikatnie osuszyć i nawilżyć skórę. Do usuwania odcisków nie powinno się używać ostrych narzędzi, a delikatnie ścierające, jak pumeks. Pamiętaj, aby przed wykonaniem zabiegu dokładnie go oczyścić i zdezynfekować.

Peelingi drobnoziarniste lub gruboziarniste ograniczają proces nadmiernego rogowacenia skóry. Peelingowanie skóry jest również skuteczną metodą usuwania odcisków, gdyż powierzchnia ścierająca drobinek pomaga w usuwaniu zrogowaciałego naskórka. Peeling należy nałożyć na dłonie, po czym delikatnie masować skórę, jak przy nakładaniu kremu do rąk. Użycie peelingu nie tylko pomaga złuszczyć naskórek, ale także nadaje dłoniom gładkość oraz regeneruje i mocno nawilża skórę. Jeśli chcesz zapobiegać odciskom, regularnie stosuj balsamy lub kremy do rąk.

Innym bardzo skutecznym środkiem w zwalczaniu odcisków jest łatwo dostępna i uniwersalna soda oczyszczona. Substancja charakteryzuje się właściwościami złuszczającymi, które przyczyniają się do usuwania martwych komórek naskórka zlokalizowanych w okolicach odcisków. Ponadto środek wykazuje działanie zmniejszające obrzęk i przeciwgrzybicze. W terapii odcisków wystarczy moczyć dłonie przez 15–20 minut w wodzie z dodatkiem kilku łyżek sody, a po wyjęciu należy dokładnie je osuszyć i zaaplikować odpowiedni krem do rąk.

Specjalistyczne terapie przy odciskach

W leczeniu odcisków na dłoniach w pierwszej kolejności na ogół stosuje się preparaty keratolityczne, czyli złuszczające skórę. Ich skuteczność wynika z właściwości rozpuszczających zrogowaciałą warstwę naskórka. W składzie takich preparatów najczęściej znajduje się kwas salicylowy bądź mlekowy. Aby pozbyć się zmian skórnych, warto również zastosować odpowiednią maść, która zawiera składniki zmiękczające i regenerujące skórę dłoni. Takie preparaty kupisz w aptece lub drogerii. Przed ich użyciem skonsultuj się z farmaceutą. W ciężkich przypadkach konieczne jest usunięcie odcisków na dłoni podczas zabiegu wykonywanego przez dermatologa lub wykwalifikowanego kosmetologa z użyciem odpowiednich narzędzi.

1. Górska A., Graboś A., Kozar D., Prejsnar-Wiśniewska R., Sadlik E., Wykonywanie zabiegów kosmetycznych ciała, dłoni i stóp, Centrum Rozwoju Edukacji EDICON, Poznań 2017.
2. Rubas K., Nockowski P., Dermatozy wywołane przewlekłym działaniem czynników mechanicznych, “Kosmetologia Estetyczna”, 2019, 1, (7), s. 43–49.