17. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko? Samopoczucie przyszłej mamy

17. tydzień ciąży dla kobiety 

17. tydzień ciąży to końcówka 4. miesiąca i 2. trymestru ciąży. Przyszła mama nadal czuje się zwykle bardzo dobrze i nie odczuwa mdłości. Okres ten jednak powoli mija, gdyż wraz z początkiem 18. tygodnia ciąży u wielu kobiet powracają objawy z pierwszego trymestru. Przyszłą mamę męczą częste wymioty, spadek energii, apatia, senność i wahania nastroju. W tym okresie kobieta może odczuwać również nasilenie dolegliwości układu pokarmowego w postaci zgagi, wzdęć i nadmiernych gazów. 

W 17. tygodniu ciąży następuje przyrost masy ciała – kobieta przybiera nawet ok. 2 kilogramów. Piersi stają się większe, mogą urosnąć nawet dwukrotnie. Brzuch unosi się i jest coraz bardziej widoczny. Dzieje się tak z powodu powiększenia macicy, która przestaje mieścić się w miednicy. Narząd dodatkowo wypełnia się większą ilością płynu owodniowego. Zmiany te przyszła mama odczuwa w postaci bólu pleców. Efektem podniesienia macicy i wzrostu wagi są zadyszka i sporadyczne skurcze. Jeśli jednak się powtarzają, powinny skłonić do konsultacji lekarskiej. Większy brzuch może utrudniać kobiecie znalezienie wygodnej pozycji do snu. Warto wypróbować leżenie na lewym boku. 

Organizm przechodzi w tym czasie zmiany hormonalne, co kobieta odczuwa przez wzrost libido, a przekrwienie narządów rodnych powoduje zwiększenie intensywności doznań. Na skutek działania hormonów niektóre kobiety doświadczają nadmiernego pocenia. Naczynia krwionośne powiększają się, co objawia się ich pękaniem i tworzeniem się charakterystycznych pajączków na skórze. Niektóre kobiety doświadczają krwawienia i tkliwości dziąseł. To czas, w którym należy skrupulatnie obserwować zęby i jamę ustną. Nie wolno bagatelizować żadnych objawów, gdyż stan zapalny może doprowadzić do rozwoju infekcji ogólnoustrojowej, która stanowi poważne zagrożenie zdrowia i życia dziecka. 

Koniec 2. trymestru to czas, w którym przyszła mama powinna szczególnie kontrolować wagę. Dieta powinna składać się 5 posiłków jedzonych o stałych porach dnia. Jadłospis musi dostarczać kobiecie i dziecku niezbędnych składników odżywczych, a przede wszystkim białka, tłuszczu i witamin, które są niezbędne do wzmożonego rozwoju łożyska. W tym czasie warto również zadbać o regularną aktywność fizyczną. 

Płód w 17. tygodniu ciąży

W 17. tygodniu ciąży dziecko mierzy 13 cm długości i waży około 100–140 gramów. Wyglądem przypomina niemowlę, chociaż jego skóra nadal jest przezroczysta i pokryta meszkiem (lanugo). Wszystkie narządy płodu są już rozwinięte. Koniec 2. trymestru to czas, w którym jego organizm zaczyna magazynować tkankę tłuszczową. Wzmocnieniu ulegają kości, stawy i mięśnie. W 17. tygodniu ciąży możliwe jest rozpoznanie płci dziecka. Na koniec 2. trymestru maluch ma rozwinięty zmysł dotyku oraz potrzebę odpoczynku i snu. Często ziewa, co wspomaga rozwój jego mózgu. Zaczyna ssać kciuk, zaciskać piąstki i świadomie machać rączkami. Jego serce bije bardzo szybko – nawet 160 uderzeń na minutę. W 17. tygodniu ciąży przyszła mama odczuwa ruchy dziecka w postaci bulgotania w dolnej części brzucha. Maluch jest bardzo aktywny i wykonuje intensywne ruchy rączkami i nóżkami. Regularnie połyka płyn owodniowy, który następnie wypychany jest przez płuca. Sprzyja to pojawieniu się czkawki, której maluch często doświadcza na tym etapie rozwoju. 

Jakie badania wykonać w 17. tygodniu ciąży?

W 17. tygodniu ciąży warto powtórzyć badanie w kierunku toksoplazmozy. To choroba, która u dorosłych przebiega bezobjawowo, ale w ciąży stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia płodu. Nieleczona toksoplazmoza może prowadzić do obumarcia płodu lub poronienia. Ponadto przyszła mama powinna pamiętać o kontrolnej wizycie u ginekologa, który wykona badanie wziernikiem i USG. W przypadku wykrycia nieprawidłowości w 17. tygodniu ciąży możliwe jest przeprowadzenie amniopunkcji. Lekarz ma wtedy możliwość oceny stanu zdrowia dziecka na podstawie pobranej próbki płynu owodniowego. Jeśli w 16. tygodniu ciąży kobieta pominęła standardowe badania moczu i morfologię, 17. tydzień jest idealnym czasem na nadrobienie zaległości. Dodatkowo warto wykonać pomiar ciśnienia tętniczego i masy ciała.

1. M. Fraś, i in., Styl życia kobiet w ciąży, „Hygeia Public Health”, 2012, 47(4), s. 412–417.
2. S. Mrzygłód, Wpływ odżywiania matki na rozwój płodu, „Problemy Higieny Epidemiologii”, 2007, 88(4), s. 402–407.