Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Afazja dziecięca – co to jest? Przyczyny powstania i objawy

Olga Dąbska07.12.2023Aktualizacja: 07.12.2023

Afazja dziecięca to zaburzenie językowe spowodowane patologią mózgu. Ma charakter wrodzony lub nabyty. W zależności od towarzyszących objawów eksperci wyróżnili u dzieci afazję czuciową, ruchową i czuciowo-ruchową. Sprawdź, czym charakteryzują się poszczególne typy afazji dziecięcej i na czym polega jej leczenie.


afazja-u-dzieci-rodzaje-przyczyny-metody-leczenia
Pixabay.com

Polecane

co-najlepiej-jesc-na-uchylki-jelita-grubego
Zdrowie
1 min.
Co najlepiej jeść na uchyłki jelita grubego?
24.01.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
Spis treści
  1. Co to jest afazja dziecięca?
  2. Rodzaje afazji dziecięcej
  3. Objawy afazji u dzieci
  4. Leczenie afazji u dzieci

Co to jest afazja dziecięca?

Zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych, mianem afazji eksperci nazywają zaburzenie funkcji językowych, tj. częściowej lub całkowitej utraty umiejętności rozumienia oraz nadawania mowy, spowodowanych uszkodzeniem struktur mózgowych. 

Przedrostek „a-” odnosi się do stanu braku mowy – nie wykształciła się ona lub po jej wykształceniu osoba utraciła zdolność porozumiewania się. Rdzeń „fazja” wskazuje na umiejscowienie uszkodzenia odpowiedzialnego za zaburzenie mowy w układzie nerwowym. Określenie „dziecięca” dodane do pojęcia „afazja” podkreśla, że uszkodzenie mózgu nastąpiło podczas procesu rozwojowego.

Rodzaje afazji dziecięcej

U dzieci wyróżnić można dwa główne rodzaje afazji – wrodzoną i nabytą. W pierwszym przypadku do uszkodzenia mózgu prowadzącego do zaburzeń mowy doszło przed urodzeniem się dziecka, w trakcie porodu lub w pierwszym roku życia. Przyczynami afazji wrodzonej mogą być: 

  • niedorozwój lub zaburzenia mielinizacji w ośrodkach mowy w mózgu, 

  • brak rozwoju dróg nerwowych związanych z mową, 

  • patologie na początku ciąży, 

  • silne wstrząsy psychiczne matki, 

  • niedotleniania mózgu, 

  • urazy okołoporodowe, 

  • choroby i urazy głowy. 

Z kolei afazję dziecięcą nabytą eksperci stwierdzają w przypadku pojawienia się zaburzeń mowy w okresie częściowo lub całkowicie opanowanych zdolności komunikacyjnych. Przyczynami afazji nabytej są uszkodzenia mózgu spowodowane urazami, chorobami naczyniowymi mózgu, zapalnymi lub zwyrodnieniowymi. Wśród nich eksperci wymieniają m.in.: 

  • ropień mózgu

  • udar mózgu

  • procesy rozrostowe – zwłaszcza zmiany nowotworowe toczące się w płatach czołowych, skroniowych i w móżdżku, 

  • zespoły padaczkowe, szczególnie zespół Landaua-Kleffnera nazywany „nabytą afazją z padaczką”.

Objawy afazji u dzieci

Biorąc pod uwagę objawy towarzyszące afazji u dzieci, specjaliści wyróżnili trzy główne jej odmiany: 

  • afazję ruchową, czyli afazję typu ekspresyjnego,

  • afazje czuciową, czyli afazję typu percepcyjnego,

  • afazję czuciowo-ruchową, czyli afazję typu percepcyjno-ekspresyjnego, która jest połączeniem ww. typów afazji dziecięcej.

Afazja ruchowa u dziecka objawia się następująco:

  • zaburzenia w zapamiętaniu wzorca ruchowego wyrazu – zapominanie artykulacji wyrazów już poznanych,

  • zaburzenia wypowiadania i powtarzania słów – mowa niezrozumiała,

  • zniekształcanie wyrazu mimo prawidłowej artykulacji poszczególnych głosek,

  • ubogi zasób słownictwa,

  • trudności w nazywaniu przedmiotów,

  • niewykształcenie lub zanik mowy spontanicznej,

  • występowanie agramatyzmów,

  • zaburzenia składni – utrudnione tworzenie złożonych wypowiedzi,

  • zaburzenia w obrębie ekspresji mowy,

  • zaburzenia rozumienia dłuższych i złożonych wypowiedzi,

  • nieobecność słów lub dźwięków mowy u dzieci w wieku 2 lat oraz fraz składających się z dwóch słów u dzieci w wieku 3 lat,

  • zachowane jest: rozumienie poleceń i reagowanie na nie, rozumienie mowy, wskazywanie nazywanych przedmiotów, porozumiewanie niewerbalne.

W przebiegu afazji ruchowej u dziecka zaobserwować można m.in.: zaburzenia koordynacji ruchowej i orientacji wzrokowo-przestrzennej, problemy w kontaktach rówieśniczych, zaburzenia zachowania, zaburzenia emocjonalne, nadpobudliwość ruchową, zaburzenia koncentracji, zaburzenia percepcji i pamięci słuchowej. Należy też zaznaczyć, że dziecko z afazją ruchową jest świadome swojego defektu.

Afazja czuciowa u dziecka objawia się następująco:

  • zaburzenia rozumienia mowy, mimo prawidłowego słyszenia jej dźwięków,

  • agramatyzmy,

  • bezsensowne odpowiedzi na pytania,

  • mechanicznie powtarzanie,

  • zaburzenia percepcji mowy,

  • wielomówność,

  • niezdolność do reagowania na znane nazwy pod koniec 1. roku życia, identyfikowania kilku codziennych przedmiotów w 18. miesiącu życia, wykonywania prostych poleceń w wieku 2 lat,

  • zachowana jest zdolność ekspresji mowy.

U dzieci z afazją czuciową mogą współwystępować m.in.: zaburzenia słuchu, zaburzenia zachowania, nadpobudliwość ruchowa, zaburzenia emocjonalne – lęki, nadwrażliwość, nieśmiałość, zaburzenia uwagi, izolowanie społeczne, niedostosowanie społeczne.

Leczenie afazji u dzieci

W przypadku podejrzenia u dziecka afazji konieczna jest konsultacja neurologiczna. Podstawą terapii jest leczenie przyczyny powstania afazji u dziecka. Jednocześnie dziecko z afazją wymaga terapii logopedycznej, podczas której przywraca się utracone sprawności językowe i programuje się niewykształcone struktury języka.

Rodzaj oddziaływań rehabilitacyjnych zależy od wielu czynników, w tym rodzaju afazji dziecięcej. W przypadku afazji ruchowej u dziecka prowadzone są ćwiczenia m.in.: relaksacyjne, ruchowe rozwijające ogólną sprawność motoryczną, rozwijające sprawność manualną, sprawność aparatu artykulacyjnego, oddechowego i fonacyjnego, analizy i syntezy wypowiedzi, stymulowanie psychiczne gotowości do mówienia, powtarzanie wypowiedzi zrytmizowanych. 

Z kolei terapia w afazji czuciowej opiera się na ćwiczeniach m.in.: w rozpoznawaniu akustycznych właściwości dźwiękowych, w nadawaniu znaczeń dźwiękom, w przyporządkowaniu nazw, analizy i syntezy głoskowej i literowej, słuchu fonematycznego, wyodrębnianiu struktur tonicznych w obrębie zdania, rozpoznawaniu znaczeń wzorców intonacyjnych (pytanie, polecenie, oznajmienie). 

Dzieci z afazją mogą potrzebować pomocy psychologa, a w przypadku występowania dodatkowych zaburzeń – wsparcia ze strony odpowiednich specjalistów.

Źródła
  1. E. Pilarska, Afazja rozwojowa, „Child Neurology” 2017, t. 26, nr 52, s. 85-87.
  2. J. Skibska, Afazja dziecięca, [w:] J. Skibska, D. Larysz (red.), Neurologopedia w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii dziecka, Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2012, s. 48-78. 
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
jak-odgrzybic-organizm-domowymi-sposobami
Zdrowie
2 min.
Jak odgrzybić organizm domowymi sposobami?
24.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
rozgrzewka-dla-dzieci-jak-powinna-wygladac
Fitness
2 min.
Rozgrzewka dla dzieci - jak powinna wyglądać?
30.07.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.