Czym jest cynamon i dlaczego warto go spożywać nie tylko zimą?

Czym jest cynamon?

Cynamon, czyli zmielona kora z cynamonowca, wyróżnia się przede wszystkim bardzo charakterystycznym, lekko ostrym zapachem i korzennym smakiem. Cynamonowiec uprawiany jest przede wszystkim w Ameryce Południowej, Australii i Azji. Narasta na wysokość nawet do 20 m. Cynamon kojarzony jest głównie z piernikami spożywanymi w okresie świąt Bożego Narodzenia. Warto zaznaczyć, że pierwsze wzmianki o zastosowaniu tego rozgrzewającego surowca pochodzą z ok. 2800 r. p.n.e. W starożytności cynamon wykorzystywany był do balsamowania zwłok, a także jako silny afrodyzjak. 

Obecnie największą popularnością cieszą się dwa gatunki cynamonu: cejloński i chiński. Ze względu na walory zdrowotne i aromatyczne znacznie lepiej jest wybierać ten pierwszy. Dlatego też kupując przyprawy w proszku lub produkty zawierające w składzie cynamon, zwracaj uwagę na to, aby był on cejloński.

Co znajduje się w cynamonie?

Cynamon, zarówno w laskach, jak i proszku, to źródło wielu czynnych biologicznie substancji. Zalicza się do nich m.in.:

• polifenole, w tym np. katechiny, kwas cynamonowy, kawowy, waniliowy, p-kumarowy, hydroksybenzoesowy i galusowy,

• beta-karoten,

• aldehyd cynamonowy,

• eugenol,

• pinen

• cymen,

• limonen,

• safrol. 

Co ciekawe, cynamon zaliczany jest do tzw. termogeników, czyli związków, które dzięki swojemu składowi biochemicznemu wspierają przemianę materii i wspomagają proces odchudzania. 

Jakie właściwości ma cynamon?

Tak jak inne zioła lecznicze, cynamon ma nie tylko walory smakowe, lecz także zdrowotne. Oto najważniejsze z nich:

• działa przeciwzapalne, 

• obniża cholesterol, głównie frakcję LDL,

• zmniejsza stany zapalne, w tym białka CRP w surowicy krwi,

• zwiększa łaknienie,

• wzmacnia odporność i wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze,

• ma właściwości antyoksydacyjne,

• rozgrzewa,

• poprawia ukrwienie narządów wewnętrznych,

• obniża poziom glukozy we krwi,

• zmniejsza mdłości,

• obniża ciśnienie krwi,

• pielęgnuje skórę (np. cerę trądzikową), likwiduje wypryski,

• wspomaga krzepnięcie krwi,

• przynosi ulgę bólu głowy, w tym również pochodzenia migrenowego,

• pozwala na regulowanie masy ciała (nadwaga).

Nad właściwościami cynamonu w medycynie i leczeniu chorób przewlekłych, nowotworów i schorzeń o podłożu neurodegeneracyjnym prowadzi się obecnie wiele badań naukowych. Badacze sprawdzają, czy cynamon ma wpływ na gromadzenie się białka TAU w tkance mózgowej, co zwiększa ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.

Cynamon dodawany jest również do past do zębów, zmieniając ich smak i właściwości. Przyprawa ta zmniejsza stany zapalne dziąseł i zapobiega powstawaniu próchnicy. 

Jak jeść cynamon?

Cynamon występuje nie tylko w postaci lasek i proszku. Jest także dodatkiem do wielu produktów spożywczych, w tym: dżemów, musów jabłkowych, musli, batonów, jogurtów, herbat, kaw, syropów, czekolad, maseł orzechowych i deserów. Ważne jest jednak, aby nie przekraczać dziennej zalecanej dawki wynoszącej 1 gram (co równa się ok. pół łyżeczki cynamonu w proszku). Nie można zatem spożywać go bez ograniczeń. 

Kora cynamonowca jest wykorzystywana również jako dodatek do alkoholi, w tym grzanych win i piw. 

W sztuce kulinarnej cynamon bardzo dobrze komponuje się z miodem, jabłkami i imbirem. Szczyptę tej przyprawy można dodawać nie tylko do ciast, lecz także dań wytrawnych. Jest szczególnie popularny w kuchni indyjskiej, gdzie łączy się go z gęstymi sosami, np. z orzechów nerkowca, z sokiem z limonki i serem paneer. Cynamon rekomendowany jest w szczególności do przygotowywania dań rozgrzewających, również z cebulą i czosnkiem. Taka potrawa będzie nie tylko pyszna i aromatyczna, lecz także lekkostrawna. 

Przeciwwskazania do spożywania cynamonu 

Cynamon jest przyprawą stosunkowo bezpieczną i może być zjadany nawet przez dzieci. Niemniej jednak istnieje kilka ważnych przeciwwskazań do jego stosowania. Jednym z nich są choroby wrzodowe układu pokarmowego. Nadmierna ilość cynamonu może bowiem przyczynić się do nudności, bólów brzucha, zatwardzenia i zgagi. Należy ją ograniczyć również u osób, które mają problemy z krzepliwością krwi.

Ilość cynamonu warto ograniczyć również w przypadku kamicy wątrobowej i zaburzeń w okolicy woreczka żółciowego. Przyprawa ma wpływ na trawienie tłuszczów. Ponadto cynamon zaliczany jest do jednych z dość silnych alergenów, zarówno kontaktowych, jak i pokarmowych. Tym samym może powodować występowanie reakcji alergicznych, np. wysypek na skórze. 

Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku jednoczesnego, długotrwałego stosowania leków, w tym metforminy (ryzyko uszkodzenia wątroby), statyn (ryzyko stanów zapalnych wątroby) oraz pioglitazon (zwiększa biodostępność). 

Kobiety w ciąży i karmiące piersią muszą uważać, aby nie spożywać zbyt dużej ilości cynamonu, ponieważ może on doprowadzić do przedwczesnego porodu.

1. I. Czapska, E. Studzińska-Sroka i W. Bylka, Ocena aktywności biologicznej cynamonu w badaniach in vitro. Postępy Fitoterapii, 2019, nr 4, s. 251–256.
2. K. Kaławaj i M.K. Lemieszek, Prozdrowotne właściwości cynamonu. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015, t. 21, nr 3, s. 328–331.
3. A. Kędzia, M. Ziółkowska-Klinkos i wsp., Działanie in vitro olejku cynamonowego (Oleum Cinnamomi) na grzyby drożdżopodobne. Postępy Fitoterapii, 2015, nr 1, s. 16–20.