account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieDiety 1 min.

Dieta bezglutenowa – co można jeść, a czego unikać?

Justyna Dereń19.02.2023Aktualizacja: 14.04.2023

Stosowanie diety bezglutenowej może sprawiać trudności, ponieważ należy z niej wykreślić nie tylko oczywiste produkty, ale też takie, które zawierają śladowe ilości glutenu. W przeciwnym razie narażasz się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zmiany skórne, senność, ciągłe zmęczenie, rozdrażnienie, a nawet depresję. Sprawdź, jak skomponować jadłospis, aby uniknąć nieprzyjemnych objawów.


dieta-bezglutenowa-co-to-co-jesc-przepisy
unsplash.com

Polecane

dieta-bogata-w-blonnik-co-daje-przepisy-i-jadlospis
Odżywianie
3 min.
Dieta bogata w błonnik - co daje? Przepisy i jadłospis
24.01.2022
hummus-co-to-jest-jak-wyglada-jak-go-zrobic
Odżywianie
1 min.
Dlaczego warto jeść hummus?
26.05.2022
co-jesc-przy-biegunce-zalecenia-dietetyczne
Odżywianie
2 min.
Co jeść przy biegunce? Zalecenia dietetyczne
24.01.2022
czym-zastapic-jajko-w-diecie-popularne-zamienniki
Odżywianie
1 min.
Czym można zastąpić jajko? Najlepsze sposoby
19.05.2021
Spis treści
  1. Co to jest dieta bezglutenowa?
  2. Celiakia i dieta bezglutenowa
  3. Kto powinien stosować dietę bezglutenową?
  4. Dieta bezglutenowa – czy każdy może ją stosować?
  5. Dieta bezglutenowa – co jeść?
  6. Jakie można stosować dodatki do żywności?
  7. Co daje dieta bezglutenowa?
  8. Dieta bezglutenowa – czy przyjmować suplementy?
  9. Dieta bezglutenowa – przykładowy jadłospis
  10. Dieta bezglutenowa – ściągnij darmowy jadłospis

Co to jest dieta bezglutenowa?

Wspomniany sposób odżywiania wyklucza spożywanie glutenu, który znajduje się w produktach naturalnych i przetworzonych. Mianem glutenu określamy mieszaninę białek roślinnych – gluteniny i gliadyny – które występują w ziarnach pszenicy, jęczmienia i żyta. Składnik znajduje się w pieczywie, makaronach, mąkach, kaszach, a także w otrębach i płatkach. Producenci często dodają go też do pasztetów, zup i sosów instant, kawy zbożowej, majonezów czy musztard. Jeśli gluten wywołuje u Ciebie nieprzyjemne objawy, unikaj także wyrobów garmażeryjnych, drożdżówek, pizzy, herbatników i biszkoptów. Masz ochotę na coś słodkiego, ale nie wiesz, co możesz przekąsić? Sięgnij po słodycze bezglutenowe

Celiakia i dieta bezglutenowa

Objawy alergii na gluten są podobne jak w przypadku celiakii, z tym że towarzyszy im atopowe zapalenie skóry. Należy podkreślić, że nawet niewielkie ilości białka zbóż mogą wywołać świąd, suchość, zaczerwienienie i wysypkę. Niekiedy objawy pojawiają się już po kilku minutach, a później nasilają się przez 24–36 godzin. U pacjentów z celiakią może wystąpić opóźniona reakcja nawet po kilku tygodniach. Aby uniknąć dolegliwości, warto przejść na dietę bezglutenową.

Nie musisz rezygnować z ulubionych potraw. Możesz przygotować wersje bezglutenowe. Wystarczy, że zamienisz kilka składników. Aby zrobić na przykład ciasto na pierogi bezglutenowe, potrzebujesz mąki ryżowej, jaglanej, kukurydzianej lub gryczanej.

Kto powinien stosować dietę bezglutenową?

Wbrew pozorom nie zaleca się jej wszystkim osobom. Taką dietę powinny stosować pacjenci z:

  • celiakią

  • alergią lub nadwrażliwością na gluten

  • chorobą Dühringa, czyli opryszczkowatym zapaleniem skóry.

Niekiedy zaleca się ją też pacjentom ze schizofrenią, autyzmem, chorobą Hashimoto lub reumatoidalnym zapaleniem stawów po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Dieta bezglutenowa – czy każdy może ją stosować?

Jeśli gluten nie wywołuje u Ciebie nieprzyjemnych objawów, wcale nie musisz wykreślać go z jadłospisu. Zróżnicuj dietę, dzięki czemu dostarczysz sobie odpowiedniej ilości witamin i minerałów. Nie odstawiaj produktów z glutenem, dopóki specjalista nie stwierdzi, że to właśnie białko zbóż powoduje u Ciebie uciążliwe objawy. W tym celu wybierz się do lekarza rodzinnego, który skieruje Cię do gastroenterologa. Specjalista zleci badania przeciwciał przeciw:

  • deaminowanej gliadynie

  • transglutaminazie tkankowej

  • endomysium mięśni gładkich.

Do ich wykonania potrzebna będzie próbka krwi. W razie potrzeby lekarz wykona biopsję jelita cienkiego. Jeśli dotychczasowe badania nie potwierdzają celiakii, specjalista skieruje Cię na poszerzoną diagnostykę. Niepokojące objawy mogą być związane z nadwrażliwością lub alergią na gluten. W tym przypadku również warto wprowadzić pewne zmiany w diecie. Szukasz pomysłów na pyszne i zdrowe dania bezglutenowe? Przygotowaliśmy dla Ciebie kilka propozycji!

Dieta bezglutenowa – co jeść?

Zastanawiasz się, jak wygląda dieta bezglutenowa? Wbrew pozorom wcale nie musi być nudna. Wystarczy, że wzbogacimy ją o warzywa, owoce, orzechy, pestki czy nabiał. Zaliczamy je do produktów naturalnie bezglutenowych, podobnie jak:

  • jaja

  • ryby

  • soję

  • ryż, sorgo, grykę, proso, kukurydzę, amarantus, komosę ryżową

  • świeże, nieprzetworzone mięso.

W Twojej diecie mogą również pojawić się produkty przetworzone, pod warunkiem że zawartość glutenu nie przekracza w nich 20 mg/kg. Niekiedy producenci umieszczają na opakowaniu napis „produkt bezglutenowy” lub znak przekreślonego kłosa. 

Jeśli przeszedłeś na dietę bezglutenową, wcale nie musisz rezygnować ze słodyczy. Możesz kupić gotowe słodkości. Upewnij się jednak, że nie zawierają one nawet znikomych ilości glutenu. Jeśli jednak chcesz zrobić na przykład lekkie i chrupiące gofry bezglutenowe, wypróbuj nasz przepis.

Jakie można stosować dodatki do żywności?

W diecie bezglutenowej dozwolone są niektóre dodatki do żywności. Wśród nich znajdziemy: karagen, mączkę chleba świętojańskiego, agar, karob, gumę guar i ksantanową. Możesz również sięgnąć po pektynę, syrop klonowy, glutaminian sodu i dekstrozę. Z kolei skrobia modyfikowana, maltodekstryna, syrop glukozowy i glukozowo-fruktozowy są dozwolone, pod warunkiem że nie pochodzą one ze zbóż zawierających gluten.

Kupując wędlinę, jogurt czy parówki, zachowaj szczególną ostrożność, ponieważ producenci często dodają do nich gluten. Wspomniany składnik nadaje wyrobom odpowiednią sprężystość, lepkość i elastyczność. To również dobry nośnik aromatów, dlatego stosuje się go jako dodatek do żywności.

Co daje dieta bezglutenowa?

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie celiakię lub nietolerancję glutenu, zmień nawyki żywieniowe. W ten sposób unikniesz bólu brzucha, zaparć, biegunki i chorób skóry. Nieleczona celiakia zwiększa ryzyko wystąpienia anemii, osteoporozy, problemów z płodnością, zaburzeń neurologicznych, pierwotnej marskości wątroby czy niedożywienia, zagrażającego życiu. 

Niektórzy twierdzą, że dieta bezglutenowa pomaga schudnąć. Nie ma jednak wiarygodnych dowodów, które potwierdzałyby tę tezę. Produkty bezglutenowe mają podobną wartość energetyczną, co tradycyjne odpowiedniki. Należy więc uważać, żeby nie przekroczyć dziennego zapotrzebowania kalorycznego.

Dieta bezglutenowa – czy przyjmować suplementy?

Dieta bezglutenowa niesie ryzyko niedoborów pokarmowych, dlatego warto uzupełnić ją w suplementy. W preparatach powinny znaleźć się: witaminy (A, C, a także z grupy B), magnez, cynk i żelazo. Niektóre osoby nie dostarczają też odpowiedniej ilości wapnia, miedzi czy selenu. W takiej sytuacji wskazana jest ich suplementacja. 

Zanim sięgniesz po preparat, wykonaj niezbędne badania. W ten sposób sprawdzisz, czy rzeczywiście brakuje Ci witamin i minerałów. Zbilansowana dieta bezglutenowa dostarcza niezbędnych składników odżywczych.

Dieta bezglutenowa – przykładowy jadłospis

Chcesz przejść na dietę bezglutenową? Jadłospis powinien wykluczać wszelkie źródła glutenu. Aby ułatwić Ci zadanie, przygotowaliśmy przykładowe menu:

  • śniadanie: omlet ze szpinakiem i pieczonymi pomidorami

  • drugie śniadanie: jabłko z masłem orzechowym 

  • obiad: sałatka z tuńczyka

  • podwieczorek: jogurtowe parfait z malinami

  • kolacja: łosoś w sosie pesto z pomidorami.

Dieta bezglutenowa – ściągnij darmowy jadłospis

Chociaż dieta bezglutenowa z pozoru wydaje się bardzo trudna do wdrożenia na co dzień, możesz ściągnąć naszego darmowego e-booka, w którym znajdziesz przepisy na bezglutenowe śniadania, obiady i kolacje. A to ułatwi Ci start z tego typu dietą.

Darmowy plan żywieniowy bez glutenu i nabiału

Plan żywieniowy bez glutenu i nabiału

„Plan żywieniowy bez glutenu i nabiału” to e-book opracowany przez dietetyczkę Natalię Janik, która w przystępny sposób wyjaśnia, jakie są najważniejsze zasady diety bez ...

Zarejestruj się aby pobrać

Źródła
  1. E. Swora, H. Stankowiak-Kulpa, M. Mazur, Dieta bezglutenowa w chorobie trzewnej, „Nowiny Lekarskie” 2009, t. 78, nr 5–6, s. 324–329.
  2. G. Konińska, A. Marczewska, M. Źródlak, Celiakia i dieta bezglutenowa – praktyczny poradnik, Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej, Warszawa 2017, s. 11–56.
  3. I. Rybicka, A. Gliszczyńska-Świgło, Niedobory składników odżywczych w diecie bezglutenowej, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2016, t. 97, nr 3, s. 183–186.
Author Justyna Dereń picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac
Odżywianie
2 min.
Śniadanie lekkostrawne - z czego powinno się składać?
27.07.2021
zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii
Odżywianie
2 min.
Żółtko kurze – co warto o nim wiedzieć?
19.05.2021
woda-z-imbirem-jak-przygotowac-jakie-daje-efekty
Odżywianie
1 min.
Woda z imbirem – przepis na napój wspomagający zdrowie i odchudzanie
19.05.2021
ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/
Odżywianie
1 min.
Zioła na obniżenie potasu – co warto wybrać?
10.08.2022
Popularne w kategorii Odżywianie
physalis-miechunka-co-to-jest-jak-jesc
Odżywianie
1 min.
Physalis (miechunka) - co to jest? Jak jeść?
24.01.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.