Jak zrobić ciasto na pierogi bezglutenowe, które zawsze się udadzą?

Gluten – co to jest? Gdzie się znajduje?

Gluten to mieszanka różnych białek o pochodzeniu roślinnym, która w połączeniu z wodą nadaje ciastu elastyczną i rozciągliwą konsystencję. Niektórzy porównują ją do struktury kleju. Wyrabiając ciasto z mąki pozbawionej tego białka, można od razu zauważyć i wyczuć, że nie wyróżnia się ono tak dużą sprężystością. Jest to jednak całkowicie normalne i trzeba się do tego przyzwyczaić. To nie błąd kulinarny. Gluten znajduje się przede wszystkim w ziarnach zbóż, dlatego na opakowaniach produktów, w których go nie ma, widnieje znaczek przekreślonego kłosa. To symbol nie tylko polski, lecz także międzynarodowy.

W czym znajduje się gluten? Ze względu na symbolikę kłosa najczęściej identyfikuje się go z pszenicą, jęczmieniem i żytem, a więc z chlebem i bułkami. Znajduje się on także w innych produktach: w wędlinach, musztardzie, musli, płatkach śniadaniowych, kawie zbożowej, twarogach i serach. Oczywiście jest tego znacznie więcej, dlatego osoby, które z różnych względów zdrowotnych nie tolerują glutenu, muszą bardzo uważnie przyjrzeć się składom produktów, aby nie mierzyć się z konsekwencjami jego spożycia. Najlepiej udać się do alergologa, który zleci wykonanie testów na alergie pokarmowe. Gluten może być jednym z alergenów pokarmowych, a wiedza na temat tego, co można, a czego nie można jeść, w wielu przypadkach okazuje się niezbędna, by poprawić swój stan zdrowia.

Polecamy

---

Zdrowie

Nadwrażliwość, nietolerancja czy alergia pokarmowa – jak je rozpoznać? Skorzystaj z teleporady

W życiu człowieka nie ma nic bardziej naturalnego niż potrzeba zaspokajania głodu. Jemy, aby utrzymać organizm w dobrej kondycji, a przy okazji smakować nowych potraw i spędzać czas z przyjaciółmi lub rodziną. Nadwrażliwość pokarmowa może odebrać nam tę przyjemność, powodując wiele objawów, które uprzykrzają życie i prowadzą do bolesnych dolegliwości.

Redakcja13.08.2021

Objawy nietolerancji glutenu

Objawy nietolerancji glutenu przejawiają się głównie w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego, nerwowego i mięśniowo-stawowego. Wówczas występują: biegunki, zaparcia, bóle brzucha, bóle głowy, problemy z zaśnięciem i koncentracją, zmienne nastroje oraz ból mięśni i stawów. Ze względu na powszechność wypowiadania się na temat szkodliwości glutenu coraz częściej obserwuje się chęć wykluczenia go z diety. Nie wszyscy są świadomi, że nie szkodzi on każdemu, a wyłącznie osobom, które chorują na określone choroby. Produkty z glutenem mogą jeść nawet niemowlęta i dzieci. Jeśli jednak zaobserwuje się jakiekolwiek objawy, które wskazują na nietolerancję, trzeba skonsultować się z lekarzem.

Nietolerancja glutenu wiąże się z celiakią, którą wykrywa się poprzez badanie serologiczne krwi. Polega ono na pomiarze przeciwciał anty-tTG. Inną metodą diagnostyczną w kierunku celiakii są również badania genetyczne lub badanie endoskopowe jelita cienkiego. Nietolerancja może być także ściśle związana z chorobą Duhringa, ale czasem jest to po prostu alergia na gluten. Niezależnie od przyczyn, które powodują, że gluten szkodzi zdrowiu, najlepiej wyeliminować go z diety. Oczywiście należy przy tym pamiętać, by nie pozbawiać się składników odżywczych, które zawierają produkty z tym białkiem. Aby mieć pewność, że organizm dostaje wszystkie makro- i mikroelementy oraz witaminy, skonsultuj się z dietetykiem.

Ciasto na pierogi bezglutenowe – przepis

Aby przygotować ciasto na pierogi bezglutenowe, można sięgnąć po różne rodzaje mąki: gryczaną, kukurydzianą, ryżową, jaglaną. Nie wszyscy są zwolennikami specyficznego smaku mąki gryczanej, dlatego śmiało można wybrać inną. Oprócz 1 szklanki wybranego rodzaju mąki będziesz potrzebować:

• ½ szklanki mąki ziemniaczanej

• 1 łyżki oleju

• około 1,5 szklanki gorącej wody

• ½ łyżeczki soli.

Sposób przygotowania:Wszystkie składniki zmieszaj ze sobą w misce. Na początku możesz zrobić to łyżką, ale ostatecznie przystąp do ugniatania ciasta rękami, gdy już połączysz ze sobą mąkę, olej, wodę i sól. Pamiętaj, by wodę wlewać delikatnym strumieniem. Gdy zauważysz, że ciasto jest zbyt gęste lub zbyt bardzo się klei, możesz je zwilżać albo podsypywać mąką w zależności od potrzeb. Wyrobione ciasto przykryj folią i odstaw na 10–15 minut. Po tym czasie oderwij kawałek, a resztę schowaj do lodówki. Zacznij formować krążki o dowolnej wielkości. Nałóż na nie wcześniej przygotowany farsz (np. z kapusty i grzybów) i zlep brzegi w wybrany sposób.

Pierogi możesz ugotować lub usmażyć. Jeśli wybierzesz pierwszą opcję, zagotuj osoloną wodę, a następnie wrzuć pierogi. Jeśli ciasto jest bardzo cienkie, gotuj je od 2 do 5 minut od momentu wypłynięcia na powierzchnię. Na patelni pierogi smaż przez mniej więcej 6 minut. Dodatkowo po usmażeniu możesz zalać je wodą i dusić pod przykryciem. Gotowe pierogi możesz pokryć skwarkami.

1. Z. Bartuzi, N. Ukleja-Sokołowska, Alergia pokarmowa na mąkę i celiakia, „Alergia” 2014, nr 2, s. 4–10.
2. P. Limanowska i in., Ocena wybranych aspektów życia codziennego i czynników determinujących przestrzeganie diety bezglutenowej u osób chorych z celiakią, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2014, nr 20(49), s. 356–359.