Drżenie rąk – co je może powodować?

Samoistne drżenie rąk – choroba Minora

Drżenie samoistne, inaczej nazywane chorobą Minora, to najczęstsze zaburzenie układu pozapiramidowego, który bierze udział w wykonywaniu czynności ruchowych. Czasami choroba Minora ma charakter rodzinny. Jest ona dziedziczona w sposób autosomalny dominujący. W pozostałych przypadkach nie sposób określić przyczyny jej powstania. Wówczas określa się ją mianem idiopatycznej. 

Choroba zaczyna się od samoistnego drżenia rąk. Z czasem pojawia się drżenie głowy, warg i języka. Wraz z postępem schorzenia rozwija się drżenie kończyn dolnych. W przebiegu choroby Minora można zaobserwować także inne zaburzenia ruchowe, w tym ruchy dystoniczne (mimowolne ruchy, które powodują wyginanie i skręcanie różnych części ciała), a zwłaszcza blefarospazm (skurcz powiek) lub dystonię krtani. Objawy choroby Minora zwykle nasilają się pod wpływem zmęczenia, silnego stresu i nikotyny. Możliwe jest też silniejsze drżenie rąk po kawie.

Drżenie rąk ze stresu

Za drżenie rąk może odpowiadać stres emocjonalny. Jesteśmy narażeni na jego działanie niemal na każdym kroku – w domu, pracy, szkole, sklepie czy na drodze. Drżenie rąk to nie jedyny jego objaw. Typowymi dolegliwościami będącymi skutkiem działania stresu są m.in. nadmierne pocenie się, przyspieszony oddech, suchość w ustach, załamanie głosu, zawroty głowy, szybsze bicie serca i zaciśnięte szczęki. Nasilenie objawów zależy od Twojej odporności na stres, stanu psychicznego, wrażliwości czy zdolności radzenia sobie z silnymi emocjami. 

Jak opanować drżenie rąk w stresie? Pomocne będą metody zwalczania stresu, przykładowo słuchanie przyjemnej muzyki, ćwiczenia oddechowe, joga, medytacja, wizualizacja i ruch (zwłaszcza na świeżym powietrzu). Jeśli czynnik stresowy będzie bardzo intensywny i/lub długotrwały, a nie podejmiesz działań zaradczych, to istnieje ryzyko odległych w czasie konsekwencji stresu. Wymienia się wśród nich m.in. chorobę wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy, nerwicę, zaburzenia snu i zaburzenia funkcji poznawczych.

Co powoduje drżenie rąk? Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona to zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego.Jak dotąd nie ustalono konkretnej przyczyny powstawania tego schorzenia. Przypuszcza się, że istotnym elementem są uwarunkowania genetyczne. Pacjenci zmagający się z chorobą Parkinsona doświadczają wielu objawów ruchowych, ale i pozaruchowych, które są związane ze stopniem jej zaawansowania. Podstawowymi symptomami są bradykinezja, czyli spowolnienie i zubożenie ruchów (przykładowo chód szurający, akineza – trudności w rozpoczęciu ruchów), sztywność mięśniowa (zwiększenie napięcia mięśniowego) oraz drżenie spoczynkowe i jednostronne. Drżenie w chorobie Parkinsona pojawia się w pierwszej kolejności w obrębie kończyny górnej, wraz z postępem choroby rozwija się w kończynie dolnej, prawie nigdy nie obejmuje ono głowy (możliwe jest drżenie brody).

Drżenie w chorobie Parkinsona występuje wtedy, kiedy chory nie wykonuje ręką żadnych ruchów czynnych. Jest najbardziej widoczne, kiedy stoi z opuszczonymi kończynami górnymi lub gdy leżą one na udach w pozycji pośredniej – między nawróceniem i odwróceniem. W początkowym stadium choroby drżenie znika podczas wykonywania czynności celowych. Wraz z zaawansowaniem schorzenia może pojawić się również w czasie ruchu kończyną. Badania donoszą, że jedna z aktywnych form witaminy B12 zapobiega neurotoksyczności, która mogłaby odpowiadać za zainicjowanie procesu dziedziczenia choroby Parkinsona. Może to pomóc w opracowaniu metod terapii w walce ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi.

Drżenie rąk – nerwica

Drżenie rąk może towarzyszyć wielu chorobom psychicznym. Mówi się wówczas o drżeniu psychogennym (zaburzeniach konwersyjnych). Jedną z jego przyczyn może być nerwica. Jej objawy, poza drżeniem rąk, stanowią głównie: lęk, kołatanie serca, duszności, problemy ze snem, uczucie niepokoju i zawroty głowy. W łagodzeniu tego schorzenia konieczna jest pomoc specjalisty, a fachowe leczenie warto wspomagać ziołami na nerwicę. Za powstanie tego zaburzenia może odpowiadać szereg czynników, m.in. deficyt opieki rodzicielskiej, uzależnienia, nierozwiązane konflikty wewnętrzne, cechy osobowości (szczególnie osobowość anankastyczna), funkcjonowanie w patologicznych systemach społecznych, brak czasu i niektóre choroby somatyczne (np. nadczynność tarczycy).

Drżenie rąk – przyczyny

Wśród innych możliwych drżenia rąk wymienić można:

• drżenie rąk po wysiłku – zupełnie naturalne zjawisko, które jest wynikiem nadmiernego obciążenia mięśni;

• drżenie polekowe – skutek uboczny stosowania niektórych leków, np. węglanu litu, kwasu walproinowego lub eufiliny;

• drżenie toksyczne – przykładowo drżenie rtęciowe – rtęć w organizmie człowieka może pochodzić z różnych źródeł, w tym stłuczonych termometrów, oparów rtęci w przemyśle i zanieczyszczeń obecnych w ściekach przemysłowych; typowe objawy to niepokój, drgawki, parestezje, drżenie rąk, biegunka i wymioty; 

• choroba Wilsona – uwarunkowane genetycznie zaburzenie metabolizmu miedzi, w wyniku którego dochodzi do gromadzenia się tego pierwiastka w nadmiernej ilości w tkankach, m.in. w wątrobie, nerkach i soczewce oka;

• drżenie metaboliczne, np. w encefalopatii wątrobowej spowodowanej m.in. przez stłuszczenie wątroby, nadczynność tarczycy lub hipoglikemię; 

• alkoholowy zespół abstynencyjny – rozwija się, gdy osoby pijące alkohol regularnie i w dużych ilościach przestają go nagle spożywać lub bardzo zmniejszają przyjmowane dawki; częste objawy to drżenia rąk (niekiedy mogą też drżeć język lub powieki), złe samopoczucie, rozdrażnienie, zaburzenia snu, wzrost ciśnienia tętniczego, wzmożona potliwość, ból głowy, nudności i wymioty.