Właściwości i zastosowanie berberyny

Co to jest berberyna?

Berberyna jest alkaloidem izochinolu. Alkaloidy są grupą związków, które w naturalnych okolicznościach bronią roślinę przed mikroorganizmami, chorobami, a także drapieżnikami. Berberyna występuje jako składnik aktywny w wielu roślinach z całego świata. W Polsce także możesz znaleźć rośliny z berberyną, jest to np. berberys zwyczajny, który występuje w stanie dzikim w Europie, a w Skandynawii i na Wyspach Brytyjskich jest gatunkiem zadomowionym.

Innymi roślinami, w których wybranych częściach znajduje się berberyna, są:

• berberys indyjski (z łac. Berberis aristata), który nazywa się również kurkumą drzewną,

• mahonia pospolita (z łac. Berberis aquifolium),

• cynowód chiński (z łac. Coptis chinensis), który swoim kolorem przypomina żywe złoto i z tego powodu nazywa się go czasem złotymi chińskimi nićmi (z ang. Chinese goldthread),

• gorzknik kanadyjski (z łac. Hydrastis canadensis), który można znaleźć na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady.

Jak działa berberyna?

Berberyna wspomaga naturalne leczenie wielu chorób, ponieważ ma działanie przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe. W badaniach z wykorzystaniem zwierząt naukowcy wykazali, że berberyna obniża stężenie cytokin prozapalnych. To z kolei wpływa na zmniejszenie się reakcji zapalnych. 

Działanie przeciwdrobnoustrojowe berberyny polega na zahamowaniu wzrostu lub zniszczeniu wielu rodzajów bakterii. Są to np.:

• Escherichia coli (pałeczka okrężnicy),

• Bacillus subtilis (laseczka sienna),

• Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej),

• Streptococcus agalactiae (paciorkowiec bezmleczności),

• Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty).

Oprócz działania przeciwzapalnego i przeciwdrobnoustrojowego berberyna działa także na zahamowanie rozwoju drożdży Candida.

Jakie zastosowanie ma berberyna?

Gospodarka węglowodanowa

Suplementowanie berberyny pomaga w leczeniu zaburzeń gospodarki cukrowej. Naukowcy udowodnili, że substancja stymuluje wychwyt glukozy w komórkach mięśni, pomaga obniżyć zbyt wysoki poziom cukru we krwi, hamuje proces glukoneogenezy (syntezy glukozy) w wątrobie oraz znacznie spowalnia proces rozkładu węglowodanów na cukry proste. 

Substancja ta działa poniekąd jak insulina. Dodatkowo berberyna zwiększa poziom białka, które pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi, czyli adiponektyny. Wszystkie te działania berberyny mogą mieć pozytywny wpływ na leczenie insulinooporności i cukrzycy, przed jej włączeniem należy jednak skonsultować się z lekarzem.

Cholesterol

Berberyna ma wpływ na gospodarkę lipidową. Jej regularna suplementacja powoduje zmniejszenie się masy ciała oraz ryzyka wystąpienia miażdżycy i związanych z nią zawałów czy udarów. Działa w ten sposób, ponieważ:

• obniża ilość trójglicerydów,

• zmniejsza poziom cholesterolu całkowitego,

• zmniejsza poziom cholesterolu LDL (czyli tzw. złego cholesterolu),

• podwyższa poziom cholesterolu HDL (czyli tzw. dobrego cholesterolu).

Ciśnienie krwi

Działanie hipotensyjne (obniżające ciśnienie tętnicze krwi) berberyny pozostaje przedmiotem badań naukowców, wiele jednak wskazuje na skuteczność tej substancji u osób z nadciśnieniem tętniczym. Podobnie jak w przypadku cukrzycy, suplementację należy jednak skonsultować ze swoim lekarzem prowadzącym.

Choroby wątroby

Berberyna działa na wątrobę na kilka sposobów. Pomaga m.in. na stłuszczenie organu oraz wykazuje działanie profilaktyczno-ochronne. Jej właściwości antyoksydacyjne i znaczny wpływ na aktywność enzymów detoksykujących wpływają na zmniejszenie się ilości uszkodzeń wątroby. Oprócz tego substancja wpływa na regulację glukoneogenezy wątrobowej, czyli na proces przekształcania niecukrowych prekursorów, np. glicerolu, aminokwasów i mleczanu, w glukozę. 

Zdrowie intymne kobiet

Suplementacja berberyny może mieć pozytywne działanie na zdrowie intymne kobiet. Przede wszystkim wspomaga leczenie infekcji intymnych wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida. Substancja niszczy wiele przedstawicieli tego gatunku, między innymi Candida albicans, które są antybiotykooporne. 

Berberyna może być pomocna w leczeniu zespołu policystycznych jajników (PCOS). Nie tylko wpływa pozytywnie na profil metaboliczny pacjentek, ale również wpływa na zmniejszenie u nich poziomu testosteronu.

Na co należy uważać przy stosowaniu berberyny?

W przypadku wspomagania leczenia chorób przewlekłych, suplementację berberyny powinno się stosować wyłącznie za zgodą lekarza prowadzącego. W innych sytuacjach berberyna na ogół nie wywołuje działań niepożądanych. Zdarzały się jednak przypadki, gdy u osób suplementujących berberynę występowały takie objawy, jak: biegunka, zaparcia, nudności, bóle brzucha i wzdęcia. Dodatkowo berberyny nie powinny przyjmować dzieci oraz kobiety w ciąży lub karmiące piersią.