Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieRegeneracja i wellness 1 min.

Komora hiperbaryczna – wskazania, zastosowanie, przeciwwskazania

Olga Dąbska25.09.2023Aktualizacja: 08.02.2024

Hiperbaryczna terapia tlenowa to metoda inhalacji czystym tlenem pod ciśnieniem. Główne wskazania do jej zastosowania to m.in.: zatrucie tlenkiem węgla, zator gazowy, trudno gojące się rany, choroba dekompresyjna. Dowiedz się, jak działa terapia tlenem hiperbarycznym. Poznaj przeciwwskazania do zastosowania komory hiperbarycznej.


komora-hiperbaryczna-wady-i-zalety
Adobe Stock

Polecane

maseczka-na-dlonie-z-miodem-parafinowa
Fitness
2 min.
Maseczka na dłonie - z miodem, parafinowa
28.10.2021
czy-sauna-jest-dobra-na-przeziebienie-jakie-sa-wskazania
Fitness
1 min.
Czy sauna jest dobra na przeziębienie? Jakie są wskazania?
30.07.2021
skrzyp-na-wlosy-jak-go-stosowac-wcierki-plukanki
Fitness
1 min.
Skrzyp na włosy - jak go stosować? Wcierki, płukanki
30.10.2021
jak-zrobic-masaz-stop-krok-po-kroku-co-warto-wiedziec
Fitness
1 min.
Jak zrobić masaż stóp krok po kroku? Co warto wiedzieć?
30.07.2021
Spis treści
  1. Co to jest komora hiperbaryczna?
  2. Komora hiperbaryczna – wskazania do terapii
  3. Przeciwwskazania do terapii w komorze hiperbarycznej
  4. Komora hiperbaryczna – efekty działania
  5. Jak wygląda zabieg w komorze hiperbarycznej?

Co to jest komora hiperbaryczna?

Komora hiperbaryczna to specjalne miejsce, w którym prowadzona jest terapia tlenowa – inhalacja czystym tlenem z użyciem ciśnienia 2–3 atmosfer absolutnych (ATA). Są to stalowe, hermetyczne konstrukcje. Istnieją komory jednoosobowe i wieloosobowe – dla pacjentów i członka personelu medycznego. Jeśli Twoja terapia komorą hiperbaryczną będzie odbywała się w tej pierwszej, tlen będzie Ci dostarczany poprzez umieszczenie w atmosferze czystego tlenu (zabieg przeprowadzany jest zazwyczaj w pozycji leżącej), a jeśli w tej drugiej – poprzez zastosowanie masek i kapturów tlenowych podczas przebywania w atmosferze powietrznej (zabieg przeprowadzany jest w pozycji siedzącej na specjalnych fotelach). W najnowszych komorach hiperbarycznych montuje się systemy umożliwiające komunikację czy urządzenia multimedialne umilające pacjentom zabieg. Komora hiperbaryczna stosowana jest równolegle z podejmowanymi w tym samym czasie standardowymi procedurami terapeutycznymi. Terapia ta zapewnia znaczne zwiększenie prężności tlenu we krwi na zasadzie fizycznego rozpuszczania się w osoczu.

Komora hiperbaryczna – wskazania do terapii

Terapia komorą hiperbaryczną realizowana jest na podstawie listy procedur zatwierdzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, która opracowana została według wskazań Europejskiego Komitetu Medycyny Hiperbarycznej. 

Wskazania do komory hiperbarycznej obejmują choroby płuc, jak i wiele innych jednostek, wśród których znajdują się przede wszystkim:

  • choroba dekompresyjna,

  • trudno gojące się rany (np. owrzodzenia troficzne podudzi, zespół stopy cukrzycowej w cukrzycy typu 1 i 2, martwica kikuta po amputacji, zapalenie skóry i tkanki podskórnej, rozlane złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego),

  • zatory gazowe,

  • ropnie wewnątrzczaszkowe,

  • zatrucie tlenkiem węgla,

  • przewlekłe zapalenie kości i szpiku,

  • martwicze infekcje tkanek miękkich,

  • nagła głuchota,

  • przeszczepy i płaty skórne zagrożone martwicą,

  • zespół zmiażdżenia i inne ostre niedokrwienia pourazowe,

  • neuroblastoma (rodzaj nowotworu złośliwego),

  • uszkodzenia poradiacyjne tkanek.

Komorę hiperbaryczną wykorzystuje się również w leczeniu szeregu innych chorób. Wśród wskazań opcjonalnych do zastosowania tlenoterapii hiperbarycznej wymienia się m.in.: udary mózgu, choroby skóry, oparzenia, ostre stany niedokrwienne oczu, urazy w sporcie, chorobę Leśniowskiego-Crohna, encefalopatię anoksyczną, zespoły reperfuzyjne po zabiegach naczyniowych i replantacji kończyn, stwardnienie rozsiane, infekcję beztlenowcową płuc i opłucnej, kaszel po covidzie.

Przeciwwskazania do terapii w komorze hiperbarycznej

Mimo że terapia hiperbaryczna wiąże się z wieloma korzyściami dla organizmu, to nie powinna być stosowana u wszystkich osób. 

Do bezwzględnych przeciwwskazań komory hiperbarycznej należą:

  • nieleczona odma opłucnowa,

  • rozedma płuc z retencją CO2,

  • infekcje wirusowe układu oddechowego (np. zapalenie płuc o podłożu wirusowym),

  • ciąża poza wskazaniem do leczenia w zatruciu tlenkiem węgla,

  • wrodzona sferocytoza (najczęstsza wrodzona niedokrwistość hemolityczna),

  • posiadanie rozrusznika serca niedopuszczonego do leczenia w warunkach nadciśnienia,

  • choroby psychiczne z pobudzeniem i agresją,

  • padaczka z częstymi napadami,

  • gorączka,

  • stosowanie niektórych leków (np. doksorubicyny, cisplatyny, disulfiramu, bleomysyny).

Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu terapii komorą hiperbaryczną, koniecznie skonsultuj się z lekarzem, by mieć pewność, że będzie to dla Ciebie bezpieczne. 

Komora hiperbaryczna – efekty działania

Jeśli mierzysz się z niedotlenionymi i niedokrwionymi tkankami, terapia komorą hiperbaryczną będzie dla Ciebie świetnym rozwiązaniem. Wspomaga ona również proces gojenia ran. Tlen hiperbaryczny powoduje wzrost aktywności przeciwbakteryjnej białych krwinek (leukocytów). Efektem jego działania jest obniżenie zdolności granulocytów obojętnochłonnych (tzw. neutrofili, czyli rodzaju białych krwinek) do adhezji, czyli przylegania na powierzchnię ścian naczyń krwionośnych, co ogranicza uszkodzenia śródbłonka oraz wazokonstrykcję (skurcz mięśni gładkich w ścianie naczyń krwionośnych, który zmniejsza ich światło). Zabieg w komorze hiperbarycznej stymuluje wzrost fibroblastów, czyli komórek występujących w skórze właściwej, które odpowiedzialne są za produkcję kolagenu i elastyny. Terapia tlenem hiperbarycznym sprzyja magazynowaniu ATP, który jest nośnikiem energetycznym. Zabieg ten powoduje redukcję obrzęków w tkankach, obniża aktywność osteoklastów (komórek kościogubnych), zwiększa elastyczność soczewek w oku. Zabiegi w komorze hiperbarycznej nasilają produkcję surfaktantu, który zmniejsza napięcie w pęcherzykach płucnych, oraz przyspieszają usuwanie tlenku węgla z hemoglobiny. Zaletą terapii w komorze hiperbarycznej jest działanie przeciwstarzeniowe i poprawiające wydolność organizmu.

Wymienione efekty działania tlenu hiperbarycznego nie kończą długiej listy korzyści płynących z tej terapii. Jednakże w celu ich uzyskania zaleca się serię zabiegów, których liczba zależy od skali problemu. Przykładowo przy trudno gojących się ranach wskazane jest zwykle od 10 do 30 zabiegów, przeprowadzanych codziennie lub maksymalnie co 2 dni.

Jak wygląda zabieg w komorze hiperbarycznej?

Sesja w komorze hiperbarycznej trwa około 70 minut i składają się na nią 3 fazy:

  • kompresja – wypełnianie komory sprężonym powietrzem do ciśnienia średnio 2,5 razy większego niż ciśnienie atmosferyczne,

  • oddychanie czystym tlenem,

  • dekompresja – stopniowe obniżanie ciśnienia w komorze do wartości ciśnienia atmosferycznego.

Ze względów bezpieczeństwa podczas zabiegu w komorze hiperbarycznej nie możesz mieć przy sobie:

  • środków łatwopalnych i materiałów, które mogą generować iskrę,

  • ubrań z tworzyw sztucznych – zabieg przeprowadzany jest w specjalnej odzieży,

  • sprzętu elektronicznego,

  • obuwia z rzepami,

  • biżuterii i spinek do włosów,

  • okularów z tytanu,

  • książek, gazet,

  • napoju w zamkniętej butelce – otrzymasz kubek jednorazowy z wodą.

Jeśli nosisz makijaż, pamiętaj o tym, żeby go zmyć przed zabiegiem. Nie możesz również uczestniczyć w zabiegu w opatrunku zawierającym tłuszcz.

Źródła
  1. K. Buda, Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Medycyny Hiperbarycznej, Towarzystwa Medycyny Podwodnej i Hiperbarycznej i Narodowego Funduszu Zdrowia Rzeczypospolitej Polskiej na temat leczenia za pomocą hiperbarycznej terapii tlenowej na rok 2013, „Journal of Health Sciences” 2013, t. 3, nr 9, s. 125–134.
  2. M. Kawecki, G. Knefel, B. Szymańska i wsp., Aktualne wskazania i możliwości zastosowania hiperbarycznej terapii tlenowej, „Balneologia Polska” 2006, nr 4, s. 202–206.
  3. W. Narożny, J. Siebert, Możliwości i ograniczenia stosowania tlenu hiperbarycznego w medycynie, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, t. 1, nr 4, s. 368–375.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
jak-korzystac-z-sauny-jak-czesto-i-na-ile-minut
Fitness
1 min.
Jak korzystać z sauny? Jak często i na ile minut?
30.07.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.