Leki przeciwlękowe – działanie i rodzaje

Kto leczy zaburzenia lękowe?

Zaburzenia lękowe są najczęściej występującymi zaburzeniami psychicznymi. Mogą występować samoistnie, ale często towarzyszą innym chorobom. Ich leczeniem zajmuje się psychiatra, który po postawieniu diagnozy określa odpowiedni sposób postępowania. Kiedy zachodzi taka konieczność, leczenie zaburzeń lękowych może odbywać się zdalnie. Sprawdź, kiedy można skorzystać z teleporady u psychiatry. Zdarza się, że niektórzy mylą ze sobą lekarza specjalizującego się leczeniem chorób psychicznych z psychologiem. To dwa odrębne zawody. Dowiedz się więcej na temat zagadnienia psycholog a psychiatra. 

Leczenie zaburzeń lękowych opiera się przede wszystkim na psychoterapii i farmakoterapii. Leczenie zawsze zakłada konieczność prowadzenia leczenia skojarzonego, nigdy samej farmakoterapii, choć często wystarcza psychoterapia. Chorym przypisane mogą zostać leki przeciwlękowe. Dla ich określenia stosuje się również nazwy leki anksjolityczne czy anksjolityki, oraz rzadziej leki ataraktyczne i (małe) trankwilizatory. Mianem leków przeciwlękowych nazywa się jedną z grup leków psychotropowych, czyli stosowanych w leczeniu zaburzeń psychicznych (w tzw. psychofarmakoterapii). Leki przeciwlękowe obok leków przeciwpsychotycznych (tzw. neuroleptyków) oraz leków nasennych i uspokajających należą do grupy leków psycholeptycznych.Leczenie farmakologiczne zaburzeń lękowych prowadzone jest do uzyskania poprawy stanu psychicznego. Przeważnie ma ono charakter krótkoterminowy lub średniookresowy, a w określonych sytuacjach może być stosowane jako leczenie podtrzymujące.

Działanie tabletek przeciwlękowych 

Zastanawiasz się, jak działają leki przeciwlękowe? Środki przeciwlękowe to grupa leków o zróżnicowanej budowie chemicznej, które wpływają na przekazywanie impulsów nerwowych (neuroimpulsów) w ośrodkowym układzie nerwowym, na który składają się mózgowie i rdzeń kręgowy.Mechanizm ich działania w dużej mierze determinowany jest przez przekaźnictwo serotoninergiczne (serotonina to hormon produkowany głównie w błonie śluzowej jelit, który reguluje m.in. temperaturę ciała, apetyt, krzepnięcie krwi, potrzeby seksualne czy zachowania impulsywne) i GABA-ergiczne (tzw. kwas γ-aminomasłowy odpowiada za zmniejszenie pobudliwości i rozluźnienie mięśni). Leki przeciwlękowe, jak sama nazwa wskazuje, zmniejszają lęk, napięcie emocjonalne, niepokój, ale i towarzyszące im dolegliwości somatyczne. Specjaliści podkreślają, że środki przeciwlękowe w dużej mierze przejawiają dodatkowo właściwości nasenne i uspokajające.

Tabletki przeciwlękowe – od czego zależy ich wybór?

Wybór tabletek przeciwlękowych należy do psychiatry, który po dokładnej ocenie stanu pacjenta bierze pod uwagę wpływ leków na różne aspekty stanu psychicznego, w tym zwłaszcza na:

• poziom i nasilenie lęku, 

• jakość snu, 

• obecność napadów paniki, 

• drażliwość, 

• impulsywność,

• obecność i skalę nasilenia objawów fobicznych.

Dodatkowo przeprowadzana jest ocena ryzyka wystąpienia niepokoju psychoruchowego i prawdopodobieństwa innych objawów niepożądanych.

Środki przeciwlękowe – co to za grupa leków?

Wśród leków przeciwlękowych wyróżnia się następujące preparaty:

• pochodne benzodiazepiny (np.: alprazolam, bromazepam, chlordiazepoksyd, diazepam, clonazepam, lorazepam) – służą do przerywania napadów paniki lub do doraźnego opanowywania innych nasilonych stanów lęku,są szybkie i skuteczne – już po przyjęciu pojedynczej dawki większość pacjentów ma poczucie bardzo wyraźnej ulgi w cierpieniu,

• pochodne azaspirodekanedionu (buspiron) – skuteczny w leczeniu lęku uogólnionego, wykazuje działanie przeciwlękowe po mniej więcej 2 tygodniach, przez co jest mało efektywny w zwalczaniu stanów paniki,

• pozostałe leki anksjolityczne (trymetozyna) – ma szybkie działanie uspokajające i przeciwlękowe, nie osłabia czynności intelektualnych i nie powoduje senności, wykazuje bardzo małą toksyczność i nie uzależnia,

• pochodne cyklopirolonu (zopiklon) i imidazopirydyny (zolpidem) – zmniejszają lęk i ułatwiają zasypianie, zmniejszają liczbę przebudzeń w nocy, poprawiają jakość snu, podnoszą samopoczucie po przebudzeniu,

• pochodne difenylometanu (hydroksyzyna) – preparaty o działaniu uspokajającym, przeciwlękowym i łagodzącym świąd, blokują działanie histaminy podczas reakcji alergicznych,

• analogi GABA (pregabalina) – wskazane do stosowania w leczeniu m.in. padaczki, bólu neuropatycznego, zespołu lęku uogólnionego, fibromialgii, zespołu niespokojnych nóg,

• leki β-adrenolityczne (propranolol) – mają szerokie zastosowanie, począwszy od leczenia nadciśnienia i dławicy piersiowej, a skończywszy na terapii lęków,

• pochodne dibenzodicyklooktadienu (benzoktamina).

Naturalne leki przeciwlękowe

Warto w tym miejscu wspomnieć o ziołowych lekach przeciwlękowych. Za najbardziej znane zioła na nerwicę uważane są zwłaszcza:

• kozłek lekarski,

• lawenda wąskolistna,

• melisa lekarska,

• szafran,

• dziurawiec pospolity,

• chmiel zwyczajny,

• męczennica cielista,

• serdecznik pospolity.

Ziołowe leki przeciwlękowe wskazane są w stanach łagodnego napięcia czy wspomagająco w specjalistycznej farmakoterapii. Wykorzystane mogą być w zaburzeniach emocjonalnych, przy stanach niepokoju, lękach, nerwicach. Ważne, aby skonsultować stosowanie naturalnych leków przeciwlękowych ze specjalistą, który określi zasadność i sposób ich przyjmowania. Stosuje się je pojedynczo lub w formie mieszanek. Dostępne są w różnej postaci, w tym przeważnie w formie herbat do zaparzenia, tabletek, syropów, kropli.