Co to jest depresja lękowa i jak można z nią skutecznie walczyć?

Na czym polega depresja lękowa?

Mimo nazwy, która wskazuje na to, że depresja lękowa jest chorobą afektywną, w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 zaliczona została do zaburzeń lękowych. Chorobie nie towarzyszą wprawdzie typowe objawy nerwicy lękowej czy natręctwa, ale dominującym symptomem w jej przebiegu jest tzw. wolno płynący lęk, który wpływa na psychofizyczne samopoczucie chorego i jego zachowania.

Nastrój depresyjny, na jaki składają się: smutek, apatia, pesymizm, brak radości, spadek zainteresowań, ma w depresji lękowej umiarkowane natężenie. Nie występują także takie charakterystyczne objawy, jak: brak energii, nieustanne zmęczenie, senność. Dominują za to odwrotne symptomy, które związane są z ciągłym napięciem, niepokojem, niemożliwością zrelaksowania się choćby na chwilę.

Polecamy

---

Zdrowie psychiczne

Do jakiego lekarza udać się z depresją?

Z roku na rok rośnie liczba osób, które cierpią na depresję. Według danych WHO z depresją zmaga się nawet 264 milionów ludzi, a do 2030 roku depresja może znaleźć się na pierwszym miejscu na liście najczęstszych schorzeń. Chociaż świadomość depresji wzrasta i mówi się o niej coraz więcej, wielu chorych stara się ukryć objawy przed bliskimi i zmaga się z nią bez specjalistycznej pomocy. A przecież depresja to choroba, którą można leczyć zarówno farmakologicznie, jak i dzięki psychoterapii. Dlatego warto skonsultować swoje objawy ze specjalistą lub wspierać swoich bliskich, aby udali się po pomoc.

Redakcja19.08.2021

Charakterystyczne objawy depresji lękowej

Depresja lękowa może cię dotyczyć, jeśli obok umiarkowanie obniżonego nastroju obserwujesz u siebie takie objawy, jak:

• nieustanne poczucie zagrożenia (często bez konkretnej przyczyny),

• skłonność do zamartwiania się na zapas,

• nasilanie się lęku tuż po przebudzeniu i przed snem (masz problemy z zasypaniem, cierpisz na bezsenność),

• niepokój ruchowy (trudno jest ci usiedzieć w jednym miejscu, masz potrzebę nieustannego zajmowania czymś rąk),

• zwiększoną reaktywność na bodźce (możesz gwałtownie reagować np. na niespodziewane hałasy),

• problemy z koncentracją uwagi i zapamiętywaniem, „gubienie się” myśli,
  napady panicznego lęku (podczas których np. ciężko złapać ci oddech, nie możesz powstrzymać się od płaczu lub przeciwnie - nieruchomiejesz jak sparaliżowany),

• dolegliwości somatyczne typowe dla silnego stresu, np. częste bóle lub zawroty głowy, nudności, ucisk w klatce piersiowej, podwyższone ciśnienie krwi, niestrawność,
  zachowania autoagresywne (np. myśli samobójcze, niebezpieczną jazdę samochodem).

Nawet jeśli spostrzegasz u siebie tylko niektóre z powyższych symptomów, nie powinieneś ich lekceważyć. Najprawdopodobniej bowiem są one powodem twojego nieustannego zmęczenia, rozdrażnienia, utrudniają ci wykonywanie pracy zawodowej, psują relacje z bliskimi, zniechęcają do podejmowania nowych wyzwań czy nawiązywania znajomości.

Skąd się bierze depresja lękowa?

Depresja lękowa może być spowodowana różnymi czynnikami, a najczęściej jest wynikiem ich splotu. Wśród możliwych przyczyn psychologowie wymieniają:

• uwarunkowania genetyczne i temperamentalne - niektóre osoby z natury są bardziej wrażliwe i łatwiej się denerwują,

• przewlekle podwyższony poziom kortyzolu (tzw. hormonu stresu), który oddziałuje na określone struktury mózgu, wywołując objawy depresji lękowej,

• cechy osobowości (np. perfekcjonizm, wysoki poziom ambicji, niską ekspresję emocji), które zwiększają podatność na stres,

• doświadczenia z dzieciństwa - wysoki poziom lęku może dotykać np. osób wychowanych przez nadopiekuńczych rodziców lub pozbawionych ich czułości i uwagi.

Jeśli masz skłonności do depresji lękowej, możesz w nią popaść na skutek trudnych wydarzeń, niekoniecznie negatywnych. Wszelkie zmiany sprawiają, że przyszłość staje się niepewna, co bywa źródłem dojmującego lęku. Doświadczać go mogą osoby na życiowych zakrętach, np. w związku z utratą pracy lub wkroczeniem w nowy związek. Depresja lękowa często przydarza się osobom starszym, stojącym w obliczu nieuchronnie zbliżającej się śmierci, ale także młodym mamom, których życie zmieniło się diametralnie po narodzinach dziecka.

Jak można walczyć z depresją lękową?

Depresja lękowa obniża komfort życia i może mieć bardzo poważne konsekwencje. Nie jest to choroba, która mija samoistnie. Nie poddaje się także domowym sposobom leczenia. Wymaga farmakoterapii preparatami, które nie są dostępne bez recepty. Dlatego jeśli podejrzewasz, że możesz cierpieć na depresję lękową, koniecznie skorzystaj z pomocy lekarza psychiatry. Ma on uprawnienia do przepisania leków, które znacząco poprawią twoje samopoczucie.

W leczeniu depresji lękowej wykorzystuje się leki antydepresyjne w połączeniu z przeciwlękowymi lub przeciwpsychotycznymi. Skutecznie redukują one poziom lęku, dzięki czemu łatwiejszy staje się kolejny etap walki z chorobą. Jest nim odpowiednia do twoich indywidualnych potrzeb psychoterapia. To ona pomoże ci zrozumieć przyczyny dręczącego cię lęku, zmienić sposób myślenia o problemach, dzięki czemu zdołasz się z nimi uporać tak, by dłużej nie odbierały ci radości życia.

1. R. Jaeschke, M. Siwek, B. Grabski, D. Dudek, Lęk w zaburzeniach psychicznych, Kraków 2011.
2. A. Zięba, M. Siwek, A. Wróbel, D. Dudek, Miejsce lęku w obrazie psychopatologicznym depresji, „Lęk i Depresja” 2003, nr 2, s. 87-97.
3. W. Imielski, Zaburzenia psychiczne i emocjonalne, Warszawa 2010.