Co to jest depresja lękowa i jak można z nią skutecznie walczyć?
Depresja lękowa to zaburzenie, w którego przebiegu takie objawy depresyjne, jak obniżenie nastroju czy samooceny, mają stosunkowo niewielkie nasilenie. Dominującymi symptomami są lęk i powiązane z nim nieustanne napięcie emocjonalne, które utrudnia codzienne funkcjonowanie.
Depresja (czyli schorzenie należące do zaburzeń afektywnych) i zaburzenia lękowe (nazywane też nerwicowymi) bardzo często ze sobą współwystępują. Choć lęk nie jest specyficznym objawem depresji, doświadcza go większość osób cierpiących na tę chorobę. Jednocześnie stany depresyjne często występują w przebiegu nerwic. Mimo to psychologowie wyróżniają specyficzną jednostkę chorobową, jaką jest depresja lękowa (inaczej - agitowana lub neurotyczna). Wymaga ona bowiem szczególnego postępowania. Sprawdź, czy to zaburzenie dotyczy ciebie lub twoich bliskich!
Polecane
- Na czym polega depresja lękowa?
- Charakterystyczne objawy depresji lękowej
- Skąd się bierze depresja lękowa?
- Jak można walczyć z depresją lękową?
- Warto wiedzieć:
- Czy depresja lękowa może występować u dzieci?
- Czy depresja lękowa jest uznawana za chorobę afektywną?
- Skutki depresji lękowej na codzienne funkcjonowanie
- Czy istnieje związek pomiędzy zaburzeniami lękowymi a depresyjnymi?
- Konsekwencje nieleczonej depresji lękowej
Na czym polega depresja lękowa?
Mimo nazwy, która wskazuje na to, że depresja lękowa jest chorobą afektywną, w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 zaliczona została do zaburzeń lękowych. Chorobie nie towarzyszą wprawdzie typowe objawy nerwicy lękowej czy natręctwa, ale dominującym symptomem w jej przebiegu jest tzw. wolno płynący lęk, który wpływa na psychofizyczne samopoczucie chorego i jego zachowania.
Nastrój depresyjny, na jaki składają się: smutek, apatia, pesymizm, brak radości, spadek zainteresowań, ma w depresji lękowej umiarkowane natężenie. Nie występują także takie charakterystyczne objawy, jak: brak energii, nieustanne zmęczenie, senność. Dominują za to odwrotne symptomy, które związane są z ciągłym napięciem, niepokojem, niemożliwością zrelaksowania się choćby na chwilę.
Charakterystyczne objawy depresji lękowej
Depresja lękowa może cię dotyczyć, jeśli obok umiarkowanie obniżonego nastroju obserwujesz u siebie takie objawy, jak:
nieustanne poczucie zagrożenia (często bez konkretnej przyczyny),
skłonność do zamartwiania się na zapas,
nasilanie się lęku tuż po przebudzeniu i przed snem (masz problemy z zasypaniem, cierpisz na bezsenność),
niepokój ruchowy (trudno jest ci usiedzieć w jednym miejscu, masz potrzebę nieustannego zajmowania czymś rąk),
zwiększoną reaktywność na bodźce (możesz gwałtownie reagować np. na niespodziewane hałasy),
problemy z koncentracją uwagi i zapamiętywaniem, „gubienie się” myśli,
napady panicznego lęku (podczas których np. ciężko złapać ci oddech, nie możesz powstrzymać się od płaczu lub przeciwnie - nieruchomiejesz jak sparaliżowany),dolegliwości somatyczne typowe dla silnego stresu, np. częste bóle lub zawroty głowy, nudności, ucisk w klatce piersiowej, podwyższone ciśnienie krwi, niestrawność,
zachowania autoagresywne (np. myśli samobójcze, niebezpieczną jazdę samochodem).
Nawet jeśli spostrzegasz u siebie tylko niektóre z powyższych symptomów, nie powinieneś ich lekceważyć. Najprawdopodobniej bowiem są one powodem twojego nieustannego zmęczenia, rozdrażnienia, utrudniają ci wykonywanie pracy zawodowej, psują relacje z bliskimi, zniechęcają do podejmowania nowych wyzwań czy nawiązywania znajomości.
Skąd się bierze depresja lękowa?
Depresja lękowa może być spowodowana różnymi czynnikami, a najczęściej jest wynikiem ich splotu. Wśród możliwych przyczyn psychologowie wymieniają:
uwarunkowania genetyczne i temperamentalne - niektóre osoby z natury są bardziej wrażliwe i łatwiej się denerwują,
przewlekle podwyższony poziom kortyzolu (tzw. hormonu stresu), który oddziałuje na określone struktury mózgu, wywołując objawy depresji lękowej,
cechy osobowości (np. perfekcjonizm, wysoki poziom ambicji, niską ekspresję emocji), które zwiększają podatność na stres,
doświadczenia z dzieciństwa - wysoki poziom lęku może dotykać np. osób wychowanych przez nadopiekuńczych rodziców lub pozbawionych ich czułości i uwagi.
Jeśli masz skłonności do depresji lękowej, możesz w nią popaść na skutek trudnych wydarzeń, niekoniecznie negatywnych. Wszelkie zmiany sprawiają, że przyszłość staje się niepewna, co bywa źródłem dojmującego lęku. Doświadczać go mogą osoby na życiowych zakrętach, np. w związku z utratą pracy lub wkroczeniem w nowy związek. Depresja lękowa często przydarza się osobom starszym, stojącym w obliczu nieuchronnie zbliżającej się śmierci, ale także młodym mamom, których życie zmieniło się diametralnie po narodzinach dziecka.
Jak można walczyć z depresją lękową?
Depresja lękowa obniża komfort życia i może mieć bardzo poważne konsekwencje. Nie jest to choroba, która mija samoistnie. Nie poddaje się także domowym sposobom leczenia. Wymaga farmakoterapii preparatami, które nie są dostępne bez recepty. Dlatego jeśli podejrzewasz, że możesz cierpieć na depresję lękową, koniecznie skorzystaj z pomocy lekarza psychiatry. Ma on uprawnienia do przepisania leków, które znacząco poprawią twoje samopoczucie.
W leczeniu depresji lękowej wykorzystuje się leki antydepresyjne w połączeniu z przeciwlękowymi lub przeciwpsychotycznymi. Skutecznie redukują one poziom lęku, dzięki czemu łatwiejszy staje się kolejny etap walki z chorobą. Jest nim odpowiednia do twoich indywidualnych potrzeb psychoterapia. To ona pomoże ci zrozumieć przyczyny dręczącego cię lęku, zmienić sposób myślenia o problemach, dzięki czemu zdołasz się z nimi uporać tak, by dłużej nie odbierały ci radości życia.
Warto wiedzieć:
Czy depresja lękowa może występować u dzieci?
Tak, depresja lękowa może występować u dzieci. Istnieją czynniki psychologiczno-społeczne okresu dzieciństwa, które mogą wpływać na wystąpienie objawów depresyjno-lękowych. Jednakże, diagnoza i leczenie depresji lękowej u dzieci może być trudniejsze ze względu na różnice w objawach i trudności w wyrażaniu emocji przez dzieci. W przypadku podejrzenia depresji lękowej u dziecka, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego.
Czy depresja lękowa jest uznawana za chorobę afektywną?
Nie, depresja lękowa nie jest uznawana za chorobę afektywną. Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, depresja lękowa została zaliczona do zaburzeń lękowych. Choroby afektywne, takie jak depresja kliniczna i zaburzenie afektywne dwubiegunowe, dotyczą głównie zaburzeń nastroju, podczas gdy depresja lękowa ma charakterystyczne objawy lękowe . Ważne jest zrozumienie różnic między tymi kategoriami, aby zapewnić odpowiednie leczenie i wsparcie dla osób z depresją lękową.
Sprawdź oznaczenia w bazie ICD-10 TUTAJ
Skutki depresji lękowej na codzienne funkcjonowanie
Depresja lękowa może znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Osoby z depresją lękową mogą doświadczać trudności w wykonywaniu prostych czynności, takich jak wstawanie z łóżka, koncentracja, podejmowanie decyzji i utrzymanie zdrowych relacji społecznych. Mogą również odczuwać chroniczne zmęczenie, utratę energii i apatię. Depresja lękowa może prowadzić do izolacji społecznej, obniżonej wydajności w pracy lub szkole, a także do pogorszenia jakości życia ogólnie. Ważne jest uzyskanie wsparcia i leczenia, aby poprawić codzienne funkcjonowanie i jakość życia.
Czy istnieje związek pomiędzy zaburzeniami lękowymi a depresyjnymi?
Tak, istnieje silny związek między zaburzeniami lękowymi a depresyjnymi. Osoby z depresją często doświadczają objawów lękowych, takich jak niepokój, napięcie i lęk. Z drugiej strony, osoby z zaburzeniami lękowymi często doświadczają objawów depresyjnych, takich jak apatia, utrata zainteresowania i zmęczenie. Szacuje się, że aż 95% osób z depresją doświadcza również objawów związanych z zaburzeniami lękowymi. Istnieją hipotezy o wspólnej podatności biologicznej obu tych zaburzeń, a także czynnikach psychologiczno-społecznych, które wpływają na ich występowanie.
Konsekwencje nieleczonej depresji lękowej
Nieleczona depresja lękowa może prowadzić do poważnych konsekwencji. Osoby z tym zaburzeniem często wycofują się z życia towarzyskiego, mają trudności w wykonywaniu codziennych czynności, a ich jakość życia pogarsza się. Mogą również mieć trudności w utrzymaniu relacji interpersonalnych i wydajności w pracy. Ponadto, nieleczone objawy depresji lękowej mogą prowadzić do pogorszenia stanu psychicznego, zwiększenia ryzyka samobójstwa oraz wystąpienia innych powikłań zdrowotnych. Dlatego ważne jest, aby szukać pomocy i rozpocząć leczenie, aby uniknąć tych negatywnych konsekwencji.
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich odczuwa objawy depresji, warto poszukać pomocy. Sprawdź numery telefonów dla osób w depresji TUTAJ
- R. Jaeschke, M. Siwek, B. Grabski, D. Dudek, Lęk w zaburzeniach psychicznych, Kraków 2011.
- A. Zięba, M. Siwek, A. Wróbel, D. Dudek, Miejsce lęku w obrazie psychopatologicznym depresji, „Lęk i Depresja” 2003, nr 2, s. 87-97.
- W. Imielski, Zaburzenia psychiczne i emocjonalne, Warszawa 2010.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.