Nutrigenetyka – co warto o niej wiedzieć?

Czym jest nutrigenetyka?

Nutrigenetyka jest nowym pojęciem, obejmującym dietę opartą na genach. Żywność ma duży wpływ na organizm. To, jak dany człowiek reaguje na konkretne pokarmy, jest zapisane w jego genach. W jedzeniu znajdują się bioaktywne składniki, które wpływają na genom. W szczególności są to witaminy i minerały, np. wapń, magnez, a także kurkumina, resweratrol czy genisteina. Ważną rolę odgrywają antyoksydacyjne witaminy, jak A, C oraz E. Nutrigenetyka jest mocno powiązana z leczeniem chorób metabolicznych, w szczególności cukrzycy typu II, hipercholesterolemii czy niektórych nowotworów. 

W genach są zakodowane różne informacje, w tym tendencja do tycia. Znajomość poszczególnych mechanizmów może być sposobem na skuteczną walkę z nadmiarowymi kilogramami. Oceniając fragmenty genów, można ułożyć dietę, która przyniesie oczekiwane rezultaty. W wyniku badań udało się odkryć, że ​​fenyloalanina, znajdująca się m.in. w mięsie, w nabiale czy w roślinach strączkowych, może negatywnie wpływać na organizm. Podobnie jest w przypadku glutenu i celiakii, która wyklucza jego spożywanie, a także przy wrażliwości na sód, która może pojawić się u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze.

Kto powinien wykonać badania nutrigenetyczne?

Nutrigenetyka identyfikuje poszczególne nukleotydy, które mogą tworzyć różne konfiguracje, a następnie determinują odpowiedź organizmu na spożycie określonych produktów spożywczych. Badania DNA mogą być pomoce w określeniu, które składniki pokarmowe służą organizmowi, a których należy się wystrzegać. Pomagają stwierdzić również:

• nadwrażliwość na kofeinę,

• jak wpływa sód zawarty w soli na organizm,

• nietolerancję laktozy,

• nietolerancję glutenu,

• niedobór kwasu foliowego.

Zazwyczaj powyższe składniki są odpowiedzialne za wywoływanie stanów zapalnych w organizmie, a także za dolegliwości z nimi związane. Wykluczenie ich z diety może przynieść korzyści w postaci lepszego samopoczucia, uzyskania oczekiwanej wagi i poprawy wyników badań. Wiedza o genach nie tylko pozwala lepiej dobrać sposób odżywiania się, ale także pomaga uniknąć podążania za modnymi dietami, które mogą nie służyć organizmowi. 

Badania nutrigenetyczne mogą być pomocne w leczeniu wielu chorób układu pokarmowego, w szczególności tych wywoływanych nietolerancjami pokarmowymi. Sprawdza się to u osób, które powinny wykluczyć laktozę oraz gluten, a także u tych, którzy nie mogą spożywać w nadmiarze innych składników pokarmowych.

Jak wykonuje się badania nutrigenetyczne?

Testy nutrigenetyczne można wykonać już u dzieci, co pomoże w kształtowaniu ich przyszłych nawyków żywieniowych w zależności od wyników. Badaniom mogą poddać się kobiety w ciąży, co jest pomocne w ustaleniu metabolizmu kwasu foliowego, który jest istotny w tym okresie. Testy są wykonywane z krwi, a niekiedy ze śliny. W laboratorium pobrany materiał podlega analizie, a następnie przygotowywany jest raport dotyczący szczegółowych zaleceń dietetycznych. Dzięki wynikom można ułożyć jadłospis. Warto skorzystać z pomocy dietetyka, który dobierze odpowiednią kaloryczność posiłków, uwzględni preferencje smakowe i czas na przygotowanie jedzenia. 

Pomimo że badania nie należą do najtańszych, to można je wykonać tylko raz w życiu. Ludzkie DNA nie zmienia się wraz z wiekiem, dlatego informacje uzyskane podczas badań nutrigenetycznych będą aktualne przez całe życie. Dzięki nim wiadomo, jaki kto ma typ metaboliczny.

Jakie informacje można uzyskać z badań nutrigenetycznych?

Badania nutrigenetyczne są pomocne w układaniu diety. Dobór odpowiednich składników może zmniejszyć przede wszystkim dolegliwości związane z układem pokarmowym, a także bóle głowy czy trądzik. Wiele dolegliwości może być związanych z chorobami, jak SIBO czy IBS (zespół jelita drażliwego). Testy nutrigenetyczne analizują również wpływ konkretnych witamin i minerałów na organizm, w szczególności kwasu foliowego czy witaminy D. Zaburzony metabolizm może wymagać dodatkowej suplementacji. 

Od kilku lat nasila się problem otyłości u coraz młodszych osób. Często jest ona czynnikiem rozwoju wielu chorób metabolicznych. Niektóre osoby mają wrodzoną predyspozycję do przybierania na wadze, dlatego szybkie działania prewencyjne mogą pomóc uzyskać i utrzymać prawidłową masę ciała. Łatwiej jest również zaplanować dietę odchudzającą, która może bazować na indeksie glikemicznym. 

Warto wspomnieć o stresie oksydacyjnym, który nie jest bez znaczenia dla naszego organizmu. Wolne rodniki uszkadzają zdrowe komórki, prowadzą do rozwoju wielu chorób, a także przyspieszają starzenie się organizmu. Do przyczyn stresu oksydacyjnego można zaliczyć:

• stres,

• zanieczyszczenia środowiska,

• złe nawyki żywieniowe (dietę bogatą w tłuszcze trans, mało urozmaiconą, ubogą w witaminy i minerały),

• stosowanie używek.

Zwalczenie stresu oksydacyjnego pozytywnie wpływa na organizm, poprawia wygląd skóry, pracę narządów wewnętrznych i samopoczucie.