Owoce czarnego bzu – przepisy na domowe przetwory
Owoce czarnego bzu są pełne witamin i minerałów, dlatego warto z nich robić domowe przetwory. Jagody działają przeciwgorączkowo, napotnie i wykrztuśnie, dzięki czemu pomogą w przypadku przeziębienia lub grypy. Sprawdź, jak przygotować z nich smaczny i zdrowy syrop, sok czy dżem!
Polecane
Czy można jeść owoce czarnego bzu?
Świeże, surowe owoce czarnego bzu są trujące, znajdują się w nich bowiem sambunigryna i prunazyna. Wspomniane glikozydy mogą doprowadzić do zatrucia, które objawia się mdłościami, wymiotami, zmęczeniem, bólem i zawrotami głowy.
Aby uniknąć nieprzyjemnych objawów, nie spożywaj też manioka jadalnego na surowo. Zawarte w nim glikozydy cyjanogenne przekształcają się w organizmie człowieka w silnie trujący kwas pruski. Czarny bez i maniok jadalny należy poddać obróbce cieplnej, ponieważ glikozydy utleniają się pod wpływem wysokiej temperatury. Z tego samego powodu zachowaj ostrożność przy spożywaniu pestek moreli. Możesz jeść 5-6 pestek dziennie, w przeciwnym razie narażasz się na zatrucie kwasem cyjanowodorowym.
Owoce czarnego bzu – działanie
Czarny bez reguluje pracę nerek i układu trawiennego, dzięki czemu oczyszcza organizm z toksycznych produktów przemiany materii. Dodatkowo łagodzi on stany zapalne żołądka i jelit, niszczy bakterie i wirusy, a także działa przeciwnowotworowo. Badania wykazały, że sok z czarnego bzu obniża stężenie cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i LDL, czyli złego cholesterolu.
Owoce czarnego bzu mają właściwości przeciwbólowe, moczopędne, napotne, wykrztuśne i przeciwgorączkowe. Warto więc je stosować w infekcjach dróg oddechowych. Jagody czarnego bzu mogą również pomóc w przypadku reumatyzmu, nerwobólu i rwy kulszowej. Z badań wynika, że obniżają one poziom kwasu moczowego we krwi, a tym samym ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego.
Suszone owoce czarnego bzu dostarczają sporą ilość:
witamin A, B i C,
pektyn,
garbników,
kwasów owocowych,
glikozydów antocyjanowych,
soli mineralnych, takich jak: sód, potas, żelazo, wapń i glin.
Czarny bez obniża poziom glukozy we krwi. Co ważne, mogą go stosować nawet kobiety w ciąży. Zanim jednak przyszła mama sięgnie po zioła, powinna skonsultować to z lekarzem.
Preparaty z czarnego bzu – dawkowanie
Owoce czarnego bzu wzmacniają odporność, dlatego warto przyjmować je codziennie. W przypadku syropu zalecana dawka wynosi 15 ml 3 razy dziennie. Pamiętaj, żeby jej nie przekraczać, w przeciwnym razie narażasz się na ból brzucha, nudności i biegunkę. Sok ma mniejsze stężenie, dlatego możesz dodawać 1 łyżkę do herbaty.
Zastanawiasz się, z czym łączyć owoce czarnego bzu? W przypadku przeziębienia i gorączki można go stosować razem z miętą pieprzową, hyzopem i krwawnikiem pospolitym. Przy grypie warto połączyć go z sadźcem konopiastym, a na katar pomogą czarny bez i nawłoć.
Przetwory z owoców czarnego bzu – kilka propozycji
W sprzyjającej pogodzie jagody czarnego bzu możesz zbierać w sierpniu i we wrześniu. Pamiętaj, żeby ścinać całe baldachy. Upewnij się, że jagody są ciemnogranatowe, dojrzałe i lśniące. Po ich wysuszeniu usuń wszystkie szypułki. Z owoców czarnego bzu możesz przygotować syrop i nalewkę. Zastanawiasz się, jak zrobić sok? Potrzebujesz:
1 kg owoców czarnego bzu,
3 szklanki wody,
wyparzoną skórkę z 1 cytryny,
½ kg cukru.
Zagotuj wszystkie składniki, aż owoce pękną i zaczną puszczać soki. Poczekaj, aż płyn ostygnie, a nast ępnie przelej przez sitko do słoików. Oddziel owoce i ponownie podgrzej sok, po czym przelej do wyparzonych butelek. Odstaw na 6 miesięcy w chłodne, ciemne miejsce.
Zamiast wyrzucać owoce, możesz zrobić z nich pyszny i zdrowy dżem. Wystarczy, że włożysz je do rondla, dodasz odrobinę soku z cytryny i kilka gniazd nasiennych z jabłek. Nie dodawaj cukru. Podgrzej, aż z jagód wydobędzie się trochę soku, następnie przez 10 minut trzymaj na średnim ogniu. Zmniejsz płomień i gotuj dżem, dopóki jego objętość nie zredukuje się o ⅓. Przełóż go do wyparzonych słoików i pasteryzuj.
Suszone owoce czarnego bzu – przeciwwskazania
Owoców nie wolno stosować do wyrobu wódki i wina, ponieważ podczas fermentacji powstają szkodliwe frakcje alkoholi. Mogą one doprowadzić do wymiotów i omdleń. Jagody wzmacniają układ odpornościowy, niekiedy nasilają objawy chorób autoimmunologicznych. Aby uniknąć zatrucia pokarmowego, pamiętaj, żeby nie jeść też zielonych ziemniaków. W niektórych przypadkach ich spożycie może nawet prowadzić do śpiączki.
Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym, chorobą Hashimoto, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy toczniem powinny unikać preparatów z czarnym bzem. Należy podkreślić, że mogą one wchodzić w interakcje z diuretykami, lekami immunosupresyjnymi czy środkami przeczyszczającymi. Jeśli cierpisz na niewydolność nerek lub choroby układu krążenia, porozmawiaj z lekarzem, zanim po nie sięgniesz.
Jak zrobić syrop z owoców czarnego bzu?
Szukasz domowego sposobu na przeziębienie lub grypę? Wypróbuj prosty przepis na syrop z owoców czarnego bzu. W ten sposób wzmocnisz organizm w walce z wirusami, a jeśli już zachorujesz, szybciej wrócisz do zdrowia. Aby zbudować odporność, zacznij go stosować przed okresem jesienno-zimowym.
Składniki:
3 ½ szklanki wody,
1 łyżeczka cynamonu,
⅔ szklanki suszonych owoców czarnego bzu,
1 szklanka miodu,
2 łyżki startego imbiru,
½ łyżeczki mielonych goździków.
Wlej wodę do rondla i dodaj owoce czarnego bzu, cynamon, imbir i goździki. Doprowadź do wrzenia, a następnie zdejmij pokrywkę i gotuj na wolnym ogniu przez 30–45 minut, dopóki woda nie wyparuje do połowy. Zdejmij z ognia i poczekaj, aż mikstura stanie się letnia. Rozgnieć jagody łyżką, następnie przelej płyn przez sitko do szklanego słoika. Wyrzuć czarne owoce. Kiedy płyn ostygnie, dodaj miód i dobrze wymieszaj. Wlej syrop do słoika lub szklanej butelki.
Nalewka lecznicza z owoców czarnego bzu – prosty przepis
Zastanawiasz się, jak zadbać o swoją odporność? Przygotuj nalewkę, która ma znacznie dłuższy okres przydatności do spożycia niż syrop. W ten sposób możesz wykorzystać owoce czarnego bzu, zamiast je wyrzucać.
Składniki:
1 kg owoców czarnego bzu,
½ l wody,
¼ kg cukru,
kilka kropel soku z cytryny,
1 l spirytusu o mocy 80% lub 96%.
Dokładnie umyj i odsącz owoce, a następnie włóż je do słoika i zalej spirytusem. Zakręć słoik, dobrze potrząśnij i schowaj na miesiąc w ciepłym, ciemnym miejscu. Po tym czasie przefiltruj nalewkę i wlej syrop cukrowy. W tym celu musisz zagotować wodę, wsypać do niej cukier i ponownie zagotować. Dodaj kilka kropel soku z cytryny i poczekaj, aż ostygnie. Połącz z alkoholem i odstaw na tydzień. Przefiltruj, zlej do słoików lub butelek, dobrze zakręć i postaw w chłodnym miejscu.
- B. Kołodziej, K. Drożdżal, Właściwości przeciwutleniające kwiatów i owoców bzu czarnego pozyskiwanego ze stanu naturalnego, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2011, nr 4, s. 36–44.
- B. Waszkiewicz-Robak, E. Miller, Właściwości prozdrowotne czarnego bzu, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2018, nr 99, s. 217–224.
- M. Zielińska-Pisklak, Ł. Szeleszczuk, A. Młodzianka, Bez czarny (Sambucus nigra) domowy sposób nie tylko na grypę i przeziębienie, „Lek w Polsce” 2013, nr 6–7, s. 1–4.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.