Czym jest pląsawica Sydenhama i na czym polega?

Czym jest pląsawica Sydenhama?

Pląsawica Sydenhama znana jest również jako „pląsawica ostra” lub „taniec świętego Wita”. To zaburzenie charakteryzujące się wystąpieniem płynnych, nieprzewidywalnych i niekontrolowanych ruchów ciała z powodu uszkodzenia układu nerwowego. Oprócz objawów ze strony układu nerwowego pojawiają się zmiany zapalne w obrębie stawów i serca. 

Za rozwój pląsawicy Sydenhama odpowiedzialne są bakterie, a dokładnie paciorkowce beta-hemolizujące z grupy A (Streptococcus pyogenes). Wszystko zaczyna się od infekcji bakteryjnej gardła, czyli anginy, która nieodpowiednio leczona może wywołać powikłania, takie jak gorączka reumatyczna. Układ odpornościowy zaczyna produkować przeciwciała skierowane przeciwko bakteriom. Niestety, mogą one również reagować z antygenami komórek mózgowych niektórych okolic mózgu i je uszkadzać. Pojawiają się wówczas objawy charakterystyczne dla pląsawicy Sydenhama.

Jakie są przyczyny pląsawicy Sydenhama?

W rozwoju pląsawicy Sydenhama bardzo ważną rolę odgrywa nasz własny układ odpornościowy. Rozpoznaje on białka, które znajdują się na powierzchni paciorkowców wywołujących zapalenie gardła, i produkuje antygeny, które powinny pomóc zwalczyć infekcję. Niestety, białka te reagują z neuronami niektórych okolic mózgu, uszkadzając je. Pląsawica Sydenhama jest to więc reakcja autoimmunologiczna, w wyniku której układ immunologiczny niszczy własne komórki. Na takiej samej zasadzie powstają też inne choroby autoimmunologiczne. Na pląsawicę Sydenhama chorują głównie dzieci; schorzenie to jest częściej stwierdzane u dziewczynek.

W jaki sposób objawia się pląsawica Sydenhama?

Podstawowe objawy pląsawicy Sydenhama to niekontrolowane ruchy, występujące głównie w obrębie twarzy, rąk i nóg. Początkowo są one mało widoczne, z czasem nabierają intensywności. Rodzice chorych dzieci na początku choroby mylnie interpretują objawy. Uważają, że dziecko jest nadpobudliwe, nerwowe, nie skupia się i nie potrafi usiedzieć w jednym miejscu. Dziecko tymczasem staje się płaczliwe, drażliwe i szybko się męczy. W dalszej kolejności pojawiają się drżenia rąk, nóg i ruchy mimowolne. Palce dziecka mogą poruszać się jak podczas gry na pianinie. Ruchy mimowolne utrudniają chodzenie i wykonywanie czynności dnia codziennego. 

Do innych objawów pląsawicy Sydenhama można zaliczyć:

• bóle głowy,

• gorączkę,

• zaburzenia mowy,

• niezdolność do wysuwania języka,

• trudności z zamykaniem oczu,

• zmiany charakteru pisma,

• zaburzenia chodu,

• spadek napięcia mięśniowego (hipotonię).

Osoba chora może doświadczać objawów psychicznych, takich jak:

• skłonność do częstych zmian nastroju,

• nerwowość,

• wystąpienie halucynacji,

• skłonność do występowania natręctw.

Osoby, które cierpią z powodu pląsawicy Sydenhama, mogą doświadczać zarówno wszystkich tych objawów, jak i tylko ich części. Dodatkowo objawy ruchowe mogą być symetryczne lub dotyczyć jednej strony ciała. W czasie snu objawy ustępują.

Jakie badania wykonać przy podejrzeniu pląsawicy Sydenhama?

Stwierdzenie pląsawicy Sydenhama na podstawie objawów jest praktycznie niemożliwe, ponieważ bardzo wiele schorzeń cechują podobne symptomy. 

Pląsawicę Sydenhama należy odróżnić od:

• choroby Huntingtona,

• zespołu Tourette’a,

• choroby Wilsona,

• nadczynności tarczycy,

• zatrucia narkotykami,

• skutków ubocznych zażywania niektórych leków,

• działania niektórych środków psychotropowych.

To tylko wierzchołek góry lodowej schorzeń i sytuacji, w których objawy przypominają pląsawicę Sydenhama.

Lekarz, który widzi objawy i podejrzewa pląsawicę Sydenhama, pyta pacjenta, czy kilka tygodni przed wystąpieniem objawów nie przechodził infekcji gardła. Jeśli przebiegała ona z wysoką gorączką, mogłoby to świadczyć o zakażeniu paciorkowcami. Niekiedy lekarz zleca wykonanie badań laboratoryjnych, w tym CRP (stężenie białka C-reaktywnego). Podwyższony poziom tego białka świadczy o trwającym stanie zapalnym w organizmie.

Jak wygląda leczenie pląsawicy Sydenhama?

Leczenie pląsawicy Sydenhama obejmuje kurację antybiotykami, które mają za zadanie zwalczyć infekcję paciorkowcową. Jest to bardzo ważne, ponieważ pląsawica Sydenhama ma tendencję do nawrotów. Lekarz również zaleca podawanie pacjentowi leków przeciwpadaczkowych, które zmniejszają częstotliwość i nasilenie ruchów mimowolnych, bardzo męczących dla pacjenta. Prócz tego w niektórych sytuacjach osoba cierpiąca z powodu pląsawicy Sydenhama powinna zażywać leki uspokajające i wyciszające.

Jakie są powikłania pląsawicy Sydenhama?

W większości przypadków pląsawica Sydenhama nie jest groźna i jej objawy mogą same się wycofać. Nie znaczy to jednak, że można lekceważyć to schorzenie. Pląsawica Sydenhama może bardzo często nawracać i utrudniać tym samym funkcjonowanie w codziennym życiu. Jeśli więc zauważasz u swoich dzieci jakiekolwiek symptomy tego schorzenia, nie czekaj i koniecznie zgłoś się do lekarza rodzinnego bądź pediatry, który zastosuje odpowiednie leczenie.