Stewia – czy to dobry zamiennik cukru?

Stewia – co to takiego?

Stewia to roślina pochodząca z tropikalnych regionów Ameryki Południowej. Obecnie jednak głównym miejscem jej produkcji stały się Chiny, Japonia, a także Izrael. Jedną z jej najistotniejszych cech charakterystycznych jest wysoki poziom słodyczy. Wiele specjalistycznych badań wykazuje, że jest ona najsłodszą rośliną na świecie, a słodkością przewyższa cukier o około 30 razy. Za niesamowitą słodycz odpowiada zawarta w stewii substancja, zwana stewiozydem, która oprócz wspomnianego waloru smakowego charakteryzuje się zerową kalorycznością, a także wysoką odpornością na wysokie temperatury (nawet do 200 stopni Celsjusza). Pomimo że cała roślina w pewnym stopniu zawiera wspomniany stewiozyd, to jej liście stanowią główne źródło tej substancji, a tym samym – to właśnie one są głównym przedmiotem zainteresowania w przemyśle spożywczym.

Oprócz wspomnianego wcześniej waloru smakowego stewia charakteryzuje się wieloma korzystnymi właściwościami zdrowotnymi. Jest to kolejny powód, dla którego coraz więcej osób właśnie ją uważa za najlepszy, niskokaloryczny zamiennik cukru. W przeciwieństwie do popularnego białego cukru nie powoduje ona żadnych negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak: otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy próchnica. Duża ilość specjalistycznych badań wskazuje, iż stewia ma liczne właściwości hipoglikemiczne (tzn. obniżające poziom cukru we krwi). Dzięki temu stanowi idealny składnik spożywczy dla osób zmagających się z cukrzycą.

Ponadto ma również niski indeks glikemiczny, dzięki czemu jej stosowanie jest dozwolone u osób walczących z insulinoopornością. Dodawanie jej do różnych posiłków zmniejsza ich wartość energetyczną, co może okazać się szczególnie ważne dla osób pragnących jak najszybciej zrzucić zbędne kilogramy. Kolejną niezwykle korzystną cechą stewii jest fakt, iż nie powoduje alergii, a także wykazuje działania przeciwpróchnicze, antybakteryjne i grzybobójcze. Badania potwierdzają jej pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy poprzez obniżanie ciśnienia tętniczego krwi.

W jakiej formie występuje stewia?

Jeśli już zdecydowałeś o tym, że stewia będzie stanowić dla ciebie idealny niskokaloryczny i zdrowy zamiennik cukru, powinieneś dowiedzieć się, w jakich formach jest ona dostępna na rynku spożywczym. Jedną z najpopularniejszych propozycji jest ekstrakt stewii, zawierający około 40–50% glykosydów. Dostępny jest również koncentrat, zawierający aż 80–95% glykosydów. Te dwie propozycje ze względu na wygodną formę aplikacji (mają postać białego proszku) najwygodniej sprawdzą się w kuchni, zarówno do słodzenia kawy lub herbaty, jak i do przygotowywania dietetycznych deserów.

Nieco rzadziej występują stewiozyd, czyli najczystsza postać stewii, a także liście (dostępne w całości lub w postaci zmielonej). W ostatnim czasie coraz bardziej popularna ze względu na wygodną formę aplikacji staje się stewia w płynie, czyli wodny lub alkoholowy roztwór wyżej wspomnianych składników. Ją również z łatwością można wykorzystać do przygotowywania słodkich deserów lub napojów.

Na co należy uważać, spożywając stewię?

Pomimo licznych walorów smakowych i zdrowotnych stewia może mieć negatywny wpływ na organizm ludzki. Jedną z niepożądanych cech są zawarte w niej składniki antyodżywcze (m.in. kwas szczawiowy i garbniki), które spożywane w zbyt dużych ilościach mogą skutkować obniżeniem poziomu wchłaniania się wapnia i żelaza w organizmie ludzkim. Dlatego też Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności określił dopuszczalną dzienną dawkę spożycia stewii, wyznaczając limit 4 mg/kg masy ciała. Jest to jednak ilość na tyle duża, iż bez problemu można uwzględnić ją w zaplanowanym, dziennym jadłospisie.

Dodatkowo należy pamiętać, że stewia ma właściwości obniżające ciśnienie krwi. Dlatego też z dużą ostrożnością należy podchodzić do jej spożywania przy jednoczesnym stosowaniu leków obniżających ciśnienie. Osoby zmagające się z cukrzycą również przed podjęciem decyzji o przyjmowaniu stewii powinny skonsultować się z lekarzem. Oprócz tego omawiana roślina może wchodzić w niekorzystne interakcje z niektórymi lekami (np. przeciwzapalnymi, przeciwnowotworowymi czy tłumiącymi apetyt). Jeśli stale je przyjmujesz, koniecznie skonsultuj się z lekarzem, a przed zastosowaniem niektórych specyfików pamiętaj, aby dokładnie zapoznać się z informacjami zawartymi w ulotce.