Poznaj domowe sposoby na swędzenie skóry

Świąd skóry – co to takiego?

Definicja świądu opracowana została już w 1660 roku i głosi, że jest to pochodzące ze skóry nieprzyjemne odczucie, które powoduje chęć drapania lub pocierania. Możesz się spotkać z różnymi klasyfikacjami tej dolegliwości. Najbardziej znane spośród nich dzielą świąd:

• ze względu na czas trwania na:

  • ostry – utrzymuje się do 6 tygodni,

  • przewlekły – trwa dłużej niż 6 tygodni,

• ze względu na miejsce odczuwania na:

  • ograniczony – zlokalizowany w konkretnym miejscu,

  • uogólniony – dotyczący całego ciała,

• ze względu na obraz kliniczny objawów skórnych na:

  • dotyczący skóry niezmienionej chorobowo,

  • dotyczący skóry uprzednio zmienionej chorobowo,

  • z wtórnymi zmianami od drapania,

• ze względu na mechanizm powstania.

Poznaj przyczyny swędzenia skóry

Świąd skóry to dość często występująca przypadłość. Pamiętaj, że nie zawsze za jej powstanie odpowiadają choroby skóry. Przyczyny swędzenia mogą mieć podłoże alergiczne (atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, pokrzywka). Do częstych przyczyn należą choroby infekcyjne o charakterze bakteryjnym, wirusowym, grzybiczym (np. grzybica skóry głowy, ospa wietrzna, różyczka). Wśród przyczyn swędzenia skóry nie wolno zapomnieć o chorobach pasożytniczych, takich jak świerzb, wszawica. Uczucie swędzenia pojawia się także w przebiegu dermatoz zapalnych. Przyczyną świądu może być przesuszenie skóry z powodu stosowania źle dobranych kosmetyków czy drażnienia skóry różnego rodzaju czynnikami (np. promieniowaniem UV, środkami chemicznymi). Nierzadko świąd skóry towarzyszy chorobom narządów wewnętrznych, w tym ogólnoustrojowych, psychicznych, neurologicznych. Zdarza się, że nie można określić jego podłoża. Wówczas mówi się, że ma charakter idiopatyczny. Niekiedy wynika z nieprawidłowej pielęgnacji skóry lub z drażnienia jej różnymi czynnikami, np. słabej jakości materiałem, słońcem. Z uwagi na różnorodność możliwych przyczyn swędzenie skóry jest trudnym problemem diagnostycznym. Zanim lekarz określi przyczyny świądu i sposób leczenia, pomocne okazać się mogą domowe sposoby. Niżej przeczytasz o najbardziej popularnych rozwiązaniach.

• Obejrzyj wideo i dowiedz się, które produkty pszczele sprawdzą się na swędzącą skórę!

Domowe sposoby na swędzenie skóry. Moc ziół w walce ze swędzącą skórą

Moc roślin jest nieoceniona w wielu dolegliwościach. Znanym domowym sposobem na swędzącą skórę są ziołowe napary. Jakie zioła pomogą na swędzenie? W tym celu korzysta się z pospolicie występującej na terenie całego kraju babki lancetowatej. Użyć można zarówno suszonych, jak i świeżych liści. W przypadku pierwszych sporządza się napar do przemywania skóry. Łyżkę rozdrobnionych liści zalewa się szklanką wrzątku i gotuje na małym ogniu pod przykryciem przez 5 minut. Następnie odstawia się na 10 minut i przecedza. Tak przygotowany napar możesz wykorzystać do zrobienia okładów. Wystarczy, że zamoczysz w nim gazę lub wacik kosmetyczny i przyłożysz na swędzącą skórę. Świeże liście, uprzednio potłuczone, również wykorzystuje się do robienia okładów. Działanie będzie jeszcze większe, jeśli na jakiś czas włożysz je do zamrażarki. W babce lancetowatej znajduje się wiele cennych składników, w tym m.in.: związki śluzowe, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, sole mineralne (np. magnezu, potasu, cynku), witaminy C i K.

Do pielęgnacji podrażnionej skóry stosowane są również:

• bratek polny (fiołek trójbarwny),

• młodziutkie pączki topoli,

• świeża mięta.

Zioła te łagodzą uczucie świądu, przyspieszają gojenie się ran, działają kojąco i łagodząco, regenerują naskórek. Przygotowuje się z nich napary do picia, które również możesz wykorzystać do zrobienia okładów na swędzącą skórę.

Aloes na złagodzenie uczucia swędzenia

Na swędzenie skóry pomaga aloes. Możesz sięgnąć po gotową maść aloesową, balsam do ciała, krem albo użyć świeżego liścia aloesu – wydobywający się z niego sok wcieraj w swędzące miejsca. Aloes skutecznie zwalczy przesuszenie skóry – 96% jego składu stanowi woda, która zapewni skórze doskonałe nawilżenie. Aloes regeneruje skórę, zapewnia ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, utrzymuje równowagę kwasowo-zasadową skóry, działa przeciwzapalnie, dostarcza substancji odżywczych, zmiękcza skórę, poprawia mikrokrążenie i wpływa na odżywienie skóry, a przez to znajduje zastosowanie w leczeniu łuszczycy, egzemy i innych chorób dermatologicznych. Na jego właściwości wpływa ponad 200 substancji, w tym m.in.: witaminy A, C, E, z grupy B, aminokwasy, enzymy, kwasy tłuszczowe, wapń, sód, potas, żelazo, cynk.

Domowe rozwiązania na swędzenie skóry – balsam z lebiodki

W łagodzeniu swędzenia skóry pomóc może własnoręcznie przygotowany balsam. W tym celu 20 g sproszkowanego ziela lebiodki utrzyj ze 100 g oleju lnianego lub arachidowego i nakładaj na skórę na noc po kąpieli. Lebiodka pospolita to zioło znane przede wszystkim z przygotowywania płukanek przy zapaleniu jamy ustnej i gardła, ale doskonale radzi sobie również przy świądzie skóry i trudno gojących się ranach. Olej lniany przyniesie suchej skórze prawdziwe ukojenie, nawilży ją, poprawi koloryt i wygładzi. Z kolei olej arachidowy to źródło m.in. zdrowych nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E oraz steroli. Stworzy na powierzchni skóry ochronną warstwę, która ogranicza odparowywanie wody, a tym samym zmniejsza ryzyko przesuszenia skóry. Olej ten wykazuje również działanie zmiękczające i wygładzające. 

Domowe sposoby na świąd skóry – pasta na bazie miodu

Inny domowy sposób na swędzącą skórę to pasta z cynamonu i miodu. Wymieszaj po łyżce tych składników i smaruj miejsca dotknięte świądem. Mikstura z miodu i cynamonu ma właściwości nawilżające. Zlikwidujesz w ten sposób też zaczerwienienie i stan zapalny. Dzięki tej paście wzmocnisz naczynia krwionośne, a także ochronisz skórę przed wpływem promieniowania słonecznego. Dodatkowo cynamon wykazuje właściwości antybakteryjne, łagodzi przebarwienia oraz zapewnia skórze naturalny kolor i blask. Znanym połączeniem na świąd skóry jest miód z dodatkiem soku z cytryny. Miód to naturalny środek łagodzący podrażnienia, zmniejszający obrzęk i uporczywe swędzenie. Sok cytrynowy skutecznie oczyszcza skórę głowy z sebum, czyli z łoju, który może być przyczyną przesuszenia.

Domowe sposoby na świąd skóry – zimne okłady i kąpiele

Sprawdzone domowe sposoby na świąd skóry to zimne okłady. Chłodzenie skóry znacznie łagodzi nieprzyjemne uczucie swędzenia. Po schłodzeniu w zamrażarce można wykorzystać specjalne żelowe woreczki, ale także sprawdzą się pokruszony lód i chłodzące maści z pantenolem. Na swędzenie różnych miejsc na ciele w warunkach domowych pomagają lecznicze kąpiele. Kąpiel w krochmalu, czyli w kisielu z mąki ziemniaczanej i wody, cieszy się dużym uznaniem w walce z różnymi dolegliwościami skórnymi. Powinna trwać 5–7 minut. Nie spłukuj ciała, by pozwolić krochmalowi działać na skórze. Pamiętaj jednak, że zbyt częste stosowanie go może przesuszyć. Zaleca się kąpiele co 3 dni.

Do leczniczych kąpieli na świąd wykorzystuje się również:

• olejek miętowy,

• sodę oczyszczoną,

• płatki owsiane,

• skondensowane mleko.

Te domowe sposoby na swędzenie skóry doskonale sprawdzą się po opalaniu, kiedy występuje podrażnienie skóry nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV.

Naturalne sposoby na swędzącą skórę – ocet jabłkowy

Na swędzenie skóry dobrze działają okłady z octu jabłkowego. Wymieszaj 1 łyżkę octu z 1 szklanką letniej wody. Zamocz w roztworze wacik i przykładaj do problematycznych miejsc. Jeżeli świąd występuje na większym obszarze ciała, możesz przygotować kąpiel. W tym celu do wanny wlej 2 szklanki octu. Kąpiel nie powinna trwać dłużej niż 30 minut. A jeśli swędzi Cię skóra głowy, przygotuj wcierkę z octu. Rozcieńcz go z wodą w proporcji 1 : 4, wetrzyj w skórę głowy, pozostaw na 30 minut i spłucz. Za skutecznością octu jabłkowego stoi jego bogaty skład, w tym m.in.: liczne minerały (fosfor, żelazo, wapń, sód, potas, magnez), witaminy (A, B, C, E i PP) i kwasy (mlekowy, octowy i jabłkowy). Dzięki nim ocet jabłkowy ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, nawilżające, zmiękczające i przeciwgrzybicze. Pomoże on również na suchość skóry, stany zapalne, infekcje, przywróci naturalne pH skóry.

Leczenie świądu skóry emolientami

Ważnym elementem pielęgnacji skóry suchej są emolienty. Ten domowy sposób na swędzenie skóry z powodzeniem możesz stosować u dziecka. W składzie tych preparatów znajdziesz substancje wspierające funkcjonowanie bariery ochronnej naskórka, a tym samym zapewniające ochronę przed czynnikami zewnętrznymi, odpowiednie natłuszczenie i nawilżenie skóry. Emolienty zapobiegają świądowi i go łagodzą, zmniejszając uczucie napięcia skóry. Działają łagodząco i kojąco. Są pomocne na podrażnienia i miejscowe stany zapalne. Często spotykane składniki emolientów to:

• olej z konopi – źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i kwasów nasyconych, witaminy E i karotenu, które są znanymi antyoksydantami, witamin A, D, E oraz składników mineralnych, w tym cennego dla skóry cynku, 

• olej rzepakowy – doskonałe źródło witaminy E i steroli, 

• olej z masłosza (z owoców drzewa Butyrospermum parkii) – zawiera substancje sprzyjające gojeniu i zmiękczające skórę, dostarcza witamin E i F, 

• humektanty (np. gliceryna),

• polidokanol, któremu przypisuje się działanie przeciwświądowe, daje odczucie chłodzenia skóry.

Domowe sposoby na swędzenie skóry powinny wspomagać rozwiązania terapeutyczne, określone przez lekarza. Same nie przyniosą zazwyczaj rezultatu w przypadku rozległego i uporczywego świądu.

1. M. Hellmiss, Ocet jabłkowy dobry dla zdrowia, Wydawnictwo Weltbild, Augsburg 2011.
2. J. Szepietowski, A. Reich, Świąd. Patomechanizm, klinika, leczenie, Wydawnictwo Termedia, Poznań 2010.
3. E. Szpringer, Świąd skóry, „Nowa Medycyna” 2000, nr 11, s. 25–27.